Novartis: Τι είπε ο πρώην προστατευόμενος μάρτυρας για “άγιο δισκοπότηρο”, Λοβέρδο και άλλους πολιτικούς

Ο “Μάξιμος Σαράφης” απολογήθηκε ότι ουδέποτε υποστήριξε πως είχε άμεση γνώση δωροδοκιών πολιτικών, αλλά ότι μετέφερε στις δικαστικές αρχές ως προστατευόμενος μάρτυρας όλα όσα είχε ακούσει μέσα στην εταιρεία στην οποία ήταν στέλεχος. Είπε επίσης ότι ενώ τον μέμφονται για όσα μετέφερε στις αρχές, το γεγονός ότι αποκαλούσαν “άγιο δισκοπότηρο” στην εταιρεία το μαύρο ταμείο για δωροδοκίες προς διάφορους, συνιστούσε αυτό καθ αυτό έγκλημα

«Για τον Λοβέρδο και τον Σαλμά, ο Φρουζής μού είπε πως θα δώσει λεφτά. Ποτέ δεν μου είπε θα δώσω λεφτά στον Σαμαρά ή τον Βενιζέλο»  είπε ο κατηγορούμενος Φιλίστωρ Δεστεμπασίδης κατά την απολογία του στο Μονομελες Πλημμελειοδικείο μετά από μηνύσεις πολιτικών για συκοφαντική δυσφήμιση.

«Είμαι περήφανος που ήμουν μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος! Έξι εισαγγελείς με κράτησαν μάρτυρα, αλλά γιατί δεν με αξιοποίησαν; Είμαι ένας θησαυρός γνώσης!» είπε μεταξύ άλλων ο κατηγορούμενος, που κατά την απολογία του επέμεινε ότι δεν προσήλθε αυτοβούλως στις εισαγγελικές αρχές ως καταγγέλλων, αλλά ανταποκρίθηκε σε κλήση της Εισαγγελίας κατά της Διαφθοράς.

«Η Novartis ζούσε σε σύννεφο αλαζονείας», ανέφερε χαρακτηριστικά, περιγράφοντας μια δομημένη στρατηγική επιρροής, η οποία περιλάμβανε χρηματισμό γιατρών, ταξίδια, δώρα, προώθηση φαρμάκων μέσω ΜΜΕ και καλλιέργεια σχέσεων με πολιτικούς.

Ο κατηγορούμενος παρουσίασε τη λειτουργία του δικτύου ως πυραμιδική δομή: στη βάση βρίσκονταν γιατροί που λάμβαναν αμοιβές για να συνταγογραφούν σκευάσματα της Novartis· σε ανώτερα επίπεδα βρίσκονταν διοικητικοί υπάλληλοι κρατικών οργανισμών· και στην κορυφή, όπως είπε, βρίσκονταν υπουργοί Υγείας που ενέκριναν αποζημιώσεις φαρμάκων.

Καμία καταδίκη για 4.000 γιατρούς

Για την κάλυψη των σχετικών δαπανών, η εταιρεία φέρεται να είχε συστήσει «μαύρο ταμείο» υπό την κωδική ονομασία «Άγιο Δισκοπότηρο», από το οποίο, σύμφωνα με τον ίδιο, διοχετεύονταν χρήματα σε πρόσωπα με επιρροή. Η χρηματοδότησή του προερχόταν κυρίως από παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων. «Μίζες σε πολιτικούς δεν δίνονται με κατάθεση σε λογαριασμό. Όλα περνούσαν από το “Άγιο Δισκοπότηρο”», ανέφερε με έμφαση.

Ο κατηγορούμενος υποστήριξε ότι είχε παραδώσει στην Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς κατάλογο με πάνω από 4.000 γιατρούς, συνοδευόμενο από τραπεζικά στοιχεία. Ωστόσο, κατήγγειλε ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί καμία καταδικαστική απόφαση, καθώς τα περισσότερα αδικήματα έχουν παραγραφεί. «Έγιναν δίκες, υπήρχαν δικηγόροι του ΕΟΠΥΥ ως πολιτική αγωγή, αλλά καμία καταδίκη», είπε χαρακτηριστικά.

Ο ίδιος αναφέρθηκε εκτενώς στο ρόλο του τμήματος Market Access, το οποίο φρόντιζε για την προώθηση των εταιρικών συμφερόντων σε κρατικούς φορείς. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον Κωνσταντίνο Φρουζή, σημειώνοντας πως καμία σημαντική δαπάνη δεν υλοποιείτο χωρίς την έγκρισή του. Για ποσά άνω των 10.000 ευρώ απαιτείτο έγκριση από το Διοικητικό Συμβούλιο της Novartis Hellas, ενώ για μεγαλύτερα ποσά, ακόμη και από τη μητρική εταιρεία στη Βασιλεία της Ελβετίας. Σε σχετική ερώτηση της προέδρου του δικαστηρίου, επιβεβαίωσε πως η εταιρεία ήταν ενήμερη και ενέκρινε τις σχετικές ενέργειες.

Αναφορά έγινε και στον Νίκο Μανιαδάκη, πρώην σύμβουλο υπουργών Υγείας, τον οποίο χαρακτήρισε ως πρόσωπο με απευθείας πρόσβαση στην πολιτική ηγεσία και για τον οποίο, όπως είπε, διαθέτει έγγραφα που αποδεικνύουν την εμπλοκή του. Τόνισε ότι του προκαλεί απορία το γεγονός ότι δεν κρίθηκε ποτέ πως υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων στην εμπλοκή του.

Πολύ χρήμα

Ο Φ. Δεστεμπασίδης περιέγραψε ένα ιδιαίτερα πιεστικό εργασιακό περιβάλλον, με συνεχή αξιολόγηση, ομαδικές ψυχοθεραπείες και αυστηρή ιεραρχία. Παρόλα αυτά, οι αμοιβές ήταν υψηλές: πρώτος μισθός 5.500 ευρώ και έφθασε τα 7.000 όταν αποχώρησε, ενώ ο Φρουζής –όπως ανέφερε– έπαιρνε 20.000 ευρώ το μήνα. Με την επιτυχία του φαρμάκου Gilenya, έλαβε bonus 25.000 ευρώ.

Σε ερώτηση του δικαστηρίου για το τι τον οδήγησε στην κατάθεση, ανέφερε πως είχε ήδη αποχωρήσει από την εταιρεία το 2014 και το 2017 δέχθηκε κλήση από την Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς, στο πλαίσιο της έρευνας που είχε ήδη ξεκινήσει. Τόνισε πως δεν προσήλθε αυθορμήτως, αλλά ανταποκρίθηκε σε θεσμική πρόσκληση της κας Τουλουπάκη.

Σε σχέση με την εμπλοκή του στις αμερικανικές έρευνες και με τον «Μάρτυρα Σαράφη», αρνήθηκε να απαντήσει, επικαλούμενος έγγραφα εμπιστευτικότητας που έχει υπογράψει και που στην ουσία σημαίνουν στις ΗΠΑ ότι δεν μπορεί να αποκαλύψει τίποτα από όσα συμφωνήθηκαν, κατατέθηκαν κ.λπ. Δεν ειναι σαφές αν τα έγγραφα αυτά είναι νόμιμα και δεσμευτικά στην Ελλάδα.

Αποδέχθηκε, όπως είπε, το καθεστώς προστατευόμενου μάρτυρα «με ρομαντισμό και αφέλεια», χωρίς να έχει επαρκείς νομικές γνώσεις. Ισχυρίσθηκε ότι δεν αποκόμισε προσωπικό όφελος και η εμπλοκή του στην υπόθεση είχε σοβαρές επιπτώσεις στην επαγγελματική και προσωπική του ζωή. Αναφέρθηκε σε απώλεια ευκαιριών, στοχοποίηση στον Τύπο και πενταετή συνοδεία από αστυνομικούς.

Οι πολιτικοί

Σχετικά με τις καταθέσεις του που αφορούσαν πολιτικά πρόσωπα, ο κατηγορούμενος διευκρίνισε ότι ουδέποτε υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας χρηματισμών. Οι περισσότερες πληροφορίες του, όπως είπε, του είχαν μεταφερθεί από τον Φρουζή ή προέρχονταν από την «κοινή γνώση» στην αγορά. Παρέθεσε παραδείγματα όπως: «καιγόμαστε, πρέπει να δώσουμε στον Σαλμά», ενώ ανέφερε πως είχε ακούσει ότι «ο Γεωργιάδης ξεπλένει από τις τηλεπωλήσεις».

Εν τούτοις, παραδέχθηκε ότι δεν διέθετε αποδείξεις και ότι οι εισαγγελικές αρχές ουδέποτε του ζήτησαν. «Δεν είμαι εισαγγελέας, πληροφορίες έδωσα. Άλλοι όφειλαν να ερευνήσουν», είπε.

Σε ερώτηση της Προέδρου για το αν είχε επαρκή στοιχεία ώστε να καταθέσει για ξέπλυμα μαύρου χρήματος από τον Άδωνη Γεωργιάδη, απάντησε: «Δεν τα ήξερα αυτά. Πίστευα ότι σωστά τα κάνω με το φτωχό νομικά μυαλό μου».

Αναφερόμενος στον Δημήτρη Αβραμόπουλο, παραδέχθηκε πως η πρώτη του κατάθεση περιείχε λάθη, υπογραμμίζοντας ότι δεν είχε πρόθεση στοχοποίησης, αλλά προσδοκούσε να συνδράμει τη Δικαιοσύνη «με έναν ιδιότυπο ακτιβισμό».

Διευκρίνισε, επίσης, ότι ουδέποτε κατέθεσε πως ο Γιάννης Στουρνάρας δωροδοκήθηκε. Μίλησε για επηρεασμό κρατικών αξιωματούχων και ανέφερε ότι είχε παρευρεθεί σε συνάντηση Φρουζή–Στουρνάρα–Νικολοπούλου, χωρίς να υπονοεί παράνομες πράξεις.

Τέλος, αναφέρθηκε σε εσωτερική κρίση στη Novartis μετά την υπόθεση Τσενεκίδη και εμπλοκή της εταιρείας V&O για «χαρτογράφηση της αγοράς». Όπως είπε, δίπλα στο όνομα του Γεωργιάδη υπήρχε σχόλιο: «Καμία επαφή λόγω πιθανής εμπλοκής στην υπόθεση Novartis» και κατέληξε λέγοντας: «Η ύπαρξη του μαύρου ταμείου αρκεί από μόνη της, είναι έγκλημα».

Σε ερώτηση αν θα ξαναέμπαινε σε τέτοια διαδικασία, απάντησε χωρίς δισταγμό: «Όχι. Σε καμία περίπτωση».

Ο Ανδρέας Λοβέρδος

Ο Φιλίστωρ Δεστεμπασίδης, στην απολογία του, έκανε ειδική αναφορά στον Ανδρέα Λοβέρδο, καταθέτοντας πως, είχε οργανωθεί συνάντηση μεταξύ του Φρουζή και του τότε υπουργού Υγείας σε οικία δημοσιογράφων, με στόχο την προώθηση του φαρμάκου Gilenya. Όπως υποστήριξε, ο Φρουζής τού είχε αναφέρει πως ο Λοβέρδος έπρεπε να «πληρωθεί άμεσα», και για τον σκοπό αυτό απαιτούνταν ποσό 200.000 ευρώ. Το ποσό, σύμφωνα με τον ίδιο, θα αντλούνταν προσωρινά από τα κονδύλια των επιμέρους τμημάτων της εταιρείας, δημιουργώντας ένα προσωρινό έλλειμμα, το οποίο, όπως είχε ειπωθεί, θα καλυπτόταν άμεσα αν η έκβαση της συνάντησης ήταν θετική.

Όντως, η συνάντηση πραγματοποιήθηκε και, όπως περιέγραψε ο κατηγορούμενος, λίγο αργότερα ο Φρουζής απέστειλε email μέσω Blackberry προς ανώτερο στέλεχος της Novartis. Ο Δεστεμπασίδης κατέθεσε ότι του ζητήθηκε να ετοιμάσει παρουσίαση για την έγκριση πρόσθετου κονδυλίου, στην οποία ενσωμάτωσε το επίμαχο email ως στοιχείο υποστήριξης του αιτήματος.

Κατά την εξέτασή του στο ακροατήριο, διάβασε το περιεχόμενο του εν λόγω email, στο οποίο ζητούνταν αύξηση του προϋπολογισμού κατά 200.000 ευρώ, με αναφορές σε «επιστροφή επένδυσης» και στην ανάγκη για «συμμαχίες με όλα τα κόμματα, λόγω επικείμενης κυβέρνησης συνεργασίας».

Ο κατηγορούμενος υποστήριξε ότι χάρη στον Ανδρέα Λοβέρδο η Novartis είχε προνομιακή μεταχείριση. «Υπήρχε ενημέρωση από Λοβερδο για “κούρεμα”. Είχε να διαχειριστεί την καυτή πατάτα, τον ΕΟΠΥΥ… ήταν χρεοκοπημένος. Είχε λοιπόν προνομιακή ενημέρωση ότι θα πληρωθούν με ομόλογα τα χρωστούμενα στις εταιρείες. Εφόσον ήξερε πριν καν ψηφιστεί ότι θα πληρωθεί με ομόλογα, πήγε στην τράπεζα και τους λέει πάρε προμήθεια για να ρευστοποιήσουν… έπιασε στον ύπνο την αγορά. Οι άλλοι όταν βγήκε επίσημα, τα πήραν και δεν ήξεραν τι θα τα κάνουν. Η Novartis το ήξερε και είχε φροντίσει να κλείσει συμφωνία με την Εθνική Τράπεζα. Οι άλλοι έφαγαν μεγάλο κούρεμα… Και όσοι τα κράτησαν, βγήκε το psi και τους πήρε το κεφάλι. Υπήρξαν εταιρείες που έκλεισαν».

Σε σημείο της απολογίας του ξεκαθάρισε πως «για τον Λοβέρδο και τον Σαλμά ο Φρουζής μού είπε πως θα δώσει λεφτά. Ποτέ δεν μου είπε θα δώσω λεφτά στον Σαμαρά ή τον Βενιζέλο. Η εταιρεία έκανε προπαγάνδα για να φαίνεται πως έχει επαφή με πρωθυπουργό. Ουδέποτε μου είπε θα δώσω λεφτά στο Βενιζέλο. Συνυπήρξαν μόνο σε ένα συνέδριο και δεν αντάλλαξαν ούτε ματιά».

Η εισαγγελέας, με τις ερωτήσεις της, έθεσε υπό αμφισβήτηση το αν ο Ανδρέας Λοβέρδος πράγματι παρείχε προνομιακή πληροφόρηση στη Novartis. Ο κατηγορούμενος απάντησε ότι έχει ακούσει πολλά σχετικά, αλλά τόνισε πως δεν είναι στη θέση να επιβεβαιώσει την ακρίβειά τους, καθώς δεν είναι εισαγγελέας. Η εισαγγελική λειτουργός παρενέβη, επισημαίνοντας: «Όταν κάτι το υποθέτουμε ή το φανταζόμαστε, το λέμε ρητά. Δεν το παρουσιάζουμε ως βεβαιότητα».

Τι είχε καταθέσει ο Φρουζής

Ο πρώην επικεφαλής της εταιρίας Κώστας Φρουζής που κατέθεσε προ μηνός ως μάρτυρας στη δίκη, υποστήριξε ότι όλα αυτά είναι φαντασιώσεις των κατηγορουμένων, ότι δεν υπήρχαν ποτέ ” μαύρα ταμεία” στην εταιρεία και ότι είχε πιεσθεί και ο ίδιος να “καταδώσει” πολιτικούς ως χρηματιζόμενους.

“Πρόθυμα πιστόλια” ήταν, κατά τον άλλοτε επικεφαλής της Novartis Κωνσταντίνο Φρουζή, οι δύο πρώην προστατευόμενοι μάρτυρες που δικάζονται για τις ψευδείς καταθέσεις τους περί εμπλοκής πολιτικών σε δωροδοκίες της φαρμακοβιομηχανίας.

Ο Κώστας Φρουζής στην δίκη των Φιλίστορα Δεσταμπασίδη, πρώην στελέχους της Novartis και Μαρίας Μαραγγέλη, ιδιαιτέρας γραμματέως του ίδιου του Φρουζή, χαρακτήρισε όσα του αποδίδονται ως κακογραμμένο μυθιστόρημα. «Μάλλον τους εκβίασαν υψηλά ιστάμενα πρόσωπα για να πουν αυτά που είπαν, εγώ δεν τους είπα ποτέ ότι δωροδόκησα πολιτικό», είπε ο Φρουζής. Υποστήριξε ότι και ο ίδιος δέχθηκε μεγάλες πιέσεις από την τότε Εισαγγελία Διαφθοράς για να “ψευδομαρτυρήσει” σχετικά με δήθεν πληρωμές της Novartis σε συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα.

Εισαγγελέας: Πώς καταλάβατε αυτό τον μηχανισμό που περιγράφετε;

Μάρτυρας: Ήταν ξεκάθαρο. Με φώναξε η Εισαγγελέας Διαφθοράς που έκανε την έρευνα για τη Novartis τότε, “να μιλήσουμε” όχι να καταθέσω. Και εκεί παρουσία των δικηγόρων μου, μου είπαν ότι καλό θα ήταν να δώσω ονόματα. Και μάλιστα (μου είπαν) και ποια ονόματα.

Εισαγγελέας: Δηλαδή σας πρότειναν να καταθέσετε για  συγκεκριμένα ονόματα;

Μάρτυρας: Προφανώς. Από τους 10 πολιτικούς (που ενέπλεξαν οι  πρώην προστατευόμενοι μάρτυρες που δικάζονται τώρα) κάποιοι ήταν πιο “αγαπητοί” για προφυλακίσεις.

Εισαγγελέας: Λέτε δηλαδή ότι σας φώναξαν να σας επιβάλουν να καταθέσετε για δωροδοκίες πολιτικών;

Μάρτυρας: Ναι ξεκάθαρα! Και ότι δεν θα περάσω καλά αν δεν πω αυτά που θέλουν.

Ο πρώην επικεφαλής του  ελληνικού τμήματος της  Novartis, κατέθεσε για τον Δεσταμπασίδη ότι: “Είχε έρθει στην εταιρεία το 2009.Στα δύο τρία χρόνια που πέρασαν υπήρξαν υπόνοιες ότι καταστρατηγούσε τις διαδικασίες και ότι είχε ιδιαίτερες σχέσεις με άλλους προμηθευτές. Το 2012 βγήκε μια “κίτρινη κάρτα”. Το 2014 βγήκε “κόκκινη” κάρτα και μετά απολύθηκε από την εταιρεία. Επαληθεύτηκα μετά την απόλυση του, γιατί κατέληξε να είναι απαίσιος και θλιβερός ψευδομάρτυρας”.

Εισαγγελέας: Από που ήρθε η εντολή να απολυθεί;

Μάρτυρας: Από την Ελβετία μετά τον εσωτερικό έλεγχο.

Για την κατηγορούμενη Μαρία Μαραγγέλη ο κ. Φρουζής είπε: “Ήταν γραμματέας μου μέχρι που έφυγα. Εκείνη παρέμεινε και αφού έφυγα και αυτό ήταν λίγο περίεργο. Κατάλαβα ότι με έκλεβε για χρόνια. Έμπαινε στο λογαριασμό του γιου μου, έβαζε χρήματα στο λογαριασμό της και μετά πήγαινε και τα σήκωνε από τα ΑΤΜ. Στράφηκα εναντίον της. Η υπόθεση κράτησε επτά χρόνια και το αδίκημα τελικά παραγράφηκε”.

Πρόεδρος: Γιατί να τα πουν όλα αυτά για ξέπλυμα μαύρου χρήματος;

Μάρτυρας: Σαφέστατα δεν γνώριζαν για δωροδοκία  κανενός πολιτικού. Αυτά αποδείχθηκαν, καθώς δεν βρέθηκε τίποτα.

Πρόεδρος: Υπήρχε κάποιο “μαύρο ταμείο”;

Μάρτυρας: Δεν υπήρχαν “μαύρα ταμεία”.

Πρόεδρος: Γιατί τους παρασχέθηκε το καθεστώς προστασίας; Κάποιος πείστηκε…

Μάρτυρας: Δεν είχαν στοιχεία. Κάποιος τους έβαλε. Ήταν αυτοί οι δύο και η παρέα τους στα ψηλά. Αυτοί σύρθηκαν για να το κάνουν. Σας είπα ότι αρρωστημένα μυαλά ήθελαν να γράψουν ιστορίες που να βγουν στα μανταλάκια.

Πρόεδρος: Γιατί δεν στραφήκατε με μηνύσεις εναντίον τους;

Μάρτυρας: Προσπαθήστε να έρθετε στη θέση μου. Δεν ήθελα να ασχοληθώ με αυτό τον βούρκο.

Πρόεδρος: Πλήττεσθε άμεσα όμως. Λένε ότι από εσάς τα άκουσαν…

Μάρτυρας: Όσο λιγότερο έχω να κάνω με αυτούς…Όταν πρέπει να κάνω κάτι, θα το κάνω.

Εισαγγελέας: Ποιες ήταν οι σχέσεις σας με τους δύο κατηγορούμενους; Με τη κ. Μαραγγέλη υπήρχαν φήμες ότι είχατε στενότερες σχέσεις…

Μάρτυρας: Ποτέ. Ούτε σκέφτηκα να κάνω πράγματα ιδιωτικά. Ήταν από την αρχή και παρέμεινε ιδιαιτέρα μου. Με τον Δεσταμπασίδη είχαμε σχέση μεταξύ συναδέλφων. Τυπικές σχέσεις. Όταν άρχισαν όμως να βγαίνουν “κόκκινες” και “κίτρινες κάρτες” τα πράγματα άλλαξαν …

Πρόεδρος: Είχατε με κάποιον από τους παθόντες (τα πολιτικά πρόσωπα – μηνυτές στη δίκη) φιλικές σχέσεις;

Μάρτυρας: Ποτέ, μόνο επαγγελματικές.

Όπως κατέθεσε ο μάρτυρας,  το “δυσκολότερο δίδυμο”  για τις φαρμακευτικές δαπάνες, λόγω των μέτρων που είχαν λάβει, ήταν οι Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος, ενώ χαρακτήρισε τους Άδωνι Γεωργιάδη και Ανδρέα Λοβέρδο “δύσκολους αντιπάλους” αφού “επί των ημερών τους καταβαραθρώθηκε η φαρμακευτική δαπάνη”.

Απαντώντας σε ερώτηση από τον συνήγορο του κ. Σαμαρά για την τότε εισαγγελέα Διαφθοράς, ο μάρτυρας τη χαρακτήρισε “killer” προσθέτοντας ότι όταν πήγε στην Εισαγγελία Διαφθοράς “Τρόμαξα παρόλο που δεν τρομάζω. Είδα ανθρώπους αποφασισμένους να κάνουν τη δουλειά! Κillers!” Τέλος, ο μάρτυρας είπε, κατόπιν σχετικής ερώτησης, πως στην τότε Εισαγγελία Διαφοράς άφηναν αιχμές για ανταλλάγματα, αν κατέθετε ψευδώς: “θα ήμουν ο ήρωας της εποχής μου και ότι άλλο ήθελα”.

Πηγή: dikastiko.gr