Οι Τζιχαντιστές ελέγχουν το μισό Χαλέπι

«Η μισή πόλη του Χαλεπιού βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο της τζιχαντιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ και οργανώσεων που έχουν συμμαχήσει μαζί της», ανέφερε ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, ο διευθυντής του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, διευκρινίζοντας πως «στη δεύτερη φάση των εχθροπραξιών, τα στρατεύματα της Δαμασκού αποσύρθηκαν δίχως να δώσουν μάχη».

Νωρίτερα, οι τζιχαντιστές μπήκαν στο Χαλέπι, με έφοδο που άρχισε αιφνιδιαστικά προ τεσσάρων ημερών και έβαλε τέλος σε πέντε χρόνια σχετικής ηρεμίας στη βορειοδυτική Συρία. Στις μάχες έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 277 άνθρωποι, σύμφωνα με απολογισμό που έδωσε νωρίτερα η μη κυβερνητική οργάνωση, που έχει έδρα τη Βρετανία και βασίζεται σε ευρύ δίκτυο πηγών πληροφοριών στη Συρία.

Πρόκειται για τις πιο αιματηρές συγκρούσεις από το 2020 στην βορειοδυτική Συρία. Η κυβέρνηση ελέγχει κατά το μεγαλύτερο μέρος της την χώρα, αλλά στην Ιντλιμπ αντιστεκόταν το τελευταίο μεγάλο προπύργιο των τζιχαντιστών, που ήταν βραχίονας της Αλ Κάιντα, και των ανταρτών.

Επίσης χθες, πάντα κατά τις πληροφορίες του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τζιχαντιστές κυρίευσαν την πόλη στρατηγικής σημασίας Σαρακέμπ, νότια του Χαλεπιού, όπου τέμνονται δυο αυτοκινητόδρομοι που συνδέουν τη Δαμασκό με το Χαλέπι και με τη Λαττάκεια. Αυτόπτες μάρτυρες είπαν χθες στο Γαλλικό Πρακτορείο πως είδαν ενόπλους στο Χαλέπι και είδαν σκηνές πανικού στο αστικό κέντρο. Ανταποκριτής του έκανε λόγο «για μάχες ανάμεσα σε τζιχαντιστές και συμμάχους τους από τη μια κι από την άλλη τον στρατό και συμμάχους του, μέλη οργανώσεων υποστηριζόμενων από το Ιράν».

Νωρίς σήμερα το πρωί, το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς μετέδωσε πως οι συριακές ένοπλες δυνάμεις έκλεισαν βασικούς δρόμους προς και από το Χαλέπι, καθώς μονάδες του διατάχθηκαν να προχωρήσουν σε «ασφαλή απόσυρση» από συνοικίες που υπερφαλάγγισαν με ταχύτητα τζιχαντιστές και αντάρτες. Νωρίτερα, το Ρόιτερς ανέφερε πως έκλεισε το αεροδρόμιο και ακυρώθηκαν όλες οι πτήσεις.

Η κίνηση φαίνεται πως έχει στόχο να σφραγιστεί η πόλη, καθώς όπως είπαν οι πηγές του πρακτορείου Ροιτερς οι στρατιώτες που επανδρώνουν φυλάκια ελέγχου γύρω από το Χαλέπι έλαβαν διαταγή να επιτρέπουν τη διέλευση μόνο σε μέλη των ενόπλων δυνάμεων. Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε πως οι τζιχαντιστές και οι σύμμαχοί τους (ανάμεσά τους και οργανώσεις υποστηριζόμενες από την Τουρκία}, μπόρεσαν να φθάσουν χθες προ των πυλών του Χαλεπιού έπειτα «από δυο επιθέσεις βομβιστών-καμικάζι» που επέβαιναν σε οχήματα παγιδευμένα με εκρηκτικά. Κατόπιν κατέλαβαν αρκετές συνοικίες, σύμφωνα με τη ΜΚΟ.

Ο συριακός στρατός, που έστειλε ενισχύσεις στο Χαλέπι, σύμφωνα με αξιωματούχο, διαβεβαίωσε πως απώθησε «μεγάλη επίθεση τρομοκρατικών οργανώσεων» και ανέκτησε πολλές θέσεις. Ο ρωσικός στρατός ανακοίνωσε πως «η αεροπορία του έπληξε θέσεις εξτρεμιστικών οργανώσεων στη Συρία, υποστηρίζοντας τις κυβερνητικές δυνάμεις», σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων. Η συριακή αεροπορία προχώρησε επίσης σε πληγματα στην επαρχία Ιντλίμπ, σύμφωνα με τη ΜΚΟ Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Η Μόσχα υποσχέθηκε στη Δαμασκό επιπλέον στρατιωτική βοήθεια για να αποκρουστεί η επίθεση, σύμφωνα με πηγές του Ρόιτερς. Ρωσικό επιπλέον στρατιωτικό υλικό αναμένεται στην αεροπορική βάση Χμάιμιμ, κοντά στην παραθαλάσσια πόλη Λαττάκεια, μέσα στις επόμενες 72 ώρες, διευκρίνισαν. Στην πορεία του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, που ξέσπασε το 2011, έχουν σκοτωθεί πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους κι έχει μετατρέψει εκατομμύρια άλλους σε εσωτερικά εκτοπισμένους και σε πρόσφυγες.

Οι κυβερνητικές δυνάμεις με τη βοήθεια των συμμάχων τους, της Ρωσίας, του Ιράν και οργανώσεων προσκείμενων σε αυτές, όπως η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, ανέκτησαν τον έλεγχο της χώρας και το 2016 μπόρεσαν να εκδιώξουν τους τζιχαντιστές και τους συμμάχους τους από το Χαλέπι. Στην βόρεια Συρία επικρατούσε τα τελευταία χρόνια “ανήσυχη ηρεμία”, μετά την ανακωχή που συμφωνήθηκε τον Μάρτιο του 2020. Για τη σύναψή της μεσολάβησαν η Ρωσία και η Τουρκία — αυτή η τελευταία είναι ο βασικός προστάτης κάποιων οργανώσεων ανταρτών στα σύνορά της με τη Συρία.

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η επίθεση των τζιχαντιστών και των ανταρτών από την Τετάρτη είχε αποτέλεσμα να καταλάβουν κάπου εβδομήντα κοινότητες, τις είκοσι —ανάμεσά τους και τη Σαρακέμπ— χθες. «Για πρώτη φορά τα τελευταία σχεδόν πέντε χρόνια, ακούμε συνέχεια ρουκέτες και οβίδες του πυροβολικού και ενίοτε αεροσκάφη», είπε ο Σαρμάντ, κάτοικος της περιοχής, τηλεφωνικά στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Φοβόμαστε πως θα επαναληφθεί ο πόλεμος και θα υποχρεωθούμε να φύγουμε από τα σπίτια μας».

Τοπικές πηγές εξεπλάγησαν από την ταχύτητα της προέλασης των τζιχαντιστών, και τεκμαίρουν οτι ίσως ο κυβερνητικός στρατός είχε στηριχθεί στην περιοχή εκείνη στην Χεζμπολάχ, οι περισσότερες δυνάμεις της οποίας βρίσκονται πλέον στον Λίβανο. Η Χεζμπολάχ, σιιτικό κίνημα του Λιβάνου, σύμμαχος του Ιράν και της Συρίας, θεωρείται πως υπέστη βαριά πλήγματα στον πόλεμο με το Ισραήλ, που όμως είναι σε φάση ανακωχής αφού την περασμένη Τετάρτη τέθηκε σε εφαρμογή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

Η Τεχεράνη, βασικός σύμμαχος της Δαμασκού, εξέφρασε για ακόμη μια φορά την «υποστήριξή της» στη Συρία, όπου είχε εμπλακεί στρατιωτικά για να στηρίξει τις δυνάμεις του Άσαντ. Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο κάλεσε τις συριακές αρχές να «αποκαταστήσουν την τάξη το ταχύτερο» στην επαρχία του Χαλεπιού.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο επικεφαλής της αυτοανακηρυγμένης «κυβέρνησης» στην Ιντλίμπ, ο Μοχάμεντ αλ Μπασίρ, δικαιολόγησε προχθές Πέμπτη την έφοδο λέγοντας πως «το εγκληματικό καθεστώς Άσαντ είχε συγκεντρώσει δυνάμεις στις γραμμές του μετώπου κι άρχισε να βομβαρδίζει ζώνες όπου βρίσκονταν άμαχοι, κάτι που προκάλεσε την έξοδο δεκάδων χιλιάδων πολιτών».

Το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα πως «πάνω από 14.000 άνθρωποι —από τους οποίους σχεδόν οι μισοί είναι παιδιά— εκτοπίστηκαν» εξαιτίας των εχθροπραξιών, χωρίς να προσδιορίζει εξαιτίας ποιων ενεργειών έγινε αυτό. Πηγές του Ρόιτερς στη συριακή αντιπολίτευση, που διατηρούν επαφή με την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών, ανέφεραν πως η Άγκυρα έδωσε πράσινο φως στην έφοδο. Ωστόσο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας διαβεβαίωσε πως η επιδίωξη της κυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι να αποφευχθεί περαιτέρω αστάθεια στην περιοχή και χθες επισήμως έγινε έκκληση «να σταματήσουν οι εχθροπραξίες στην περιοχή». Η Τουρκία δεν έχει καλές σχέσεις με την κυβέρνηση της Συρίας.