Οργίσθηκαν οι ΗΠΑ με την ΕΕ: Θα αγοράζετε και αμερικανικά όπλα

Η Ουάσιγκτον εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της προς τους Ευρωπαίους για τις κινήσεις της ΕΕ να περιορίσει τη συμμετοχή αμερικανικών αμυντικών εταιρειών σε διαγωνισμούς προμηθειών όπλων. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, οι ΗΠΑ πιέζουν για τη διατήρηση της πρόσβασης των αμερικανικών εταιρειών στην ευρωπαϊκή αγορά οπλικών συστημάτων, ενώ η ΕΕ προωθεί μέτρα για την ενίσχυση της δικής της αμυντικής βιομηχανίας.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει από τις ευρωπαϊκές χώρες να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να αναλάβουν μεγαλύτερη οικονομική ευθύνη για την ασφάλειά τους. Παράλληλα θέλει να αγοράζονται όπλα και από τους κολοσσούς της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας.

Το πρόγραμμα ReArm Europe που παρουσιάστηκε τον Μάρτιο, προβλέπει σε πρώτη φάση δανεισμό 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση κοινών αμυντικών έργων εντός της ΕΕ. Εταιρείες εκτός ΕΕ θα μπορούν να συμμετέχουν, εάν υπογραφούν σχετικές συμφωνίες, αλλά εκτιμάται ότι θα πριμοδοτηθούν οι Ευρωπαίοι και ότι οι ΗΠΑ και η Βρετανία θα αντιμετωπίσουν σημαντικά διοικητικά και νομικά εμπόδια.

Κατά τη διάρκεια συνάντησης στις 25 Μαρτίου με τους υπουργούς Εξωτερικών των χωρών της Βαλτικής, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο επανέλαβε πως επιδίωξη των ΗΠΑ είναι να διατηρήσουν τη συμμετοχή τους στα ευρωπαϊκά εξοπλιστικά προγράμματα. Σύμφωνα με δύο ευρωπαϊκές πηγές, ο Ρούμπιο υπογράμμισε πως ο αποκλεισμός αμερικανικών εταιρειών από ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς θα εκληφθεί από την Ουάσιγκτον ως «μη φιλική πράξη».

Ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε πως ο Ρούμπιο σκοπεύει να θίξει εκ νέου το θέμα κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ. «Η διατλαντική αμυντική βιομηχανική συνεργασία ενισχύει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ», δήλωσε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η συζήτηση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί με ένταση το επόμενο διάστημα, καθώς η ΕΕ προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής αυτονομίας και της διατήρησης της στρατηγικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο η απεξάρτηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ είναι από δύσκολη έως αδύνατη, με δεδομένο πως οι ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις οπλικών συστημάτων αφορούν μεγάλες χρονικές περιόδους, δεσμεύοντας παράλληλα στη συνέχιση αγοράς εξοπλισμών, είτε για ανταλλακτικά, είτε για αναβάθμιση. Επιπλέον οι ΗΠΑ διαθέτουν αυτή τη στιγμή τα πιο σύγχρονα όπλα και έχουν μεγάλες δυνατότητες παραγωγής.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη (SIPRI), την περίοδο 2020 – 2024, οι εισαγωγές αμερικανικών όπλων από τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη του ΝΑΤΟ αυξήθηκαν από 52% στο 64%. Οι άλλοι κύριοι προμηθευτές των ευρωπαϊκών κρατών ήταν μέλη της ΕΕ, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, αλλά και η Νότια Κορέα και το Ισραήλ, όμως σε πολύ χαμηλά ποσοστά. Ειδικότερα, τα ποσοστά τους είναι αντίστοιχα 6,5% από Γαλλία και Νότια Κορέα, 4,7% από Γερμανία και 3,9% από Ισραήλ.

Οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο αυξάνοντας μάλιστα το μερίδιό τους κατά την τετραετία 2020-24 κατά 21% σε σύγκριση με την περίοδο 2015-19, Αυτό ήταν κυρίως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, αφού για πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια, το μεγαλύτερο μερίδιο των εξαγωγών όπλων των ΗΠΑ κατευθύνθηκε στην Ευρώπη (35%) και όχι στη Μέση Ανατολή (33%).