Περιπέτειες με τη δικαιοσύνη για το τουρκικό Ρεπουμπλικανικό κόμμα
03/09/2025
Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) βρίσκεται σε συνθήκες ασφυκτικής δικαστικής πίεσης, με τα νεύρα να είναι τεντωμένα στην κορυφή αλλά και στη βάση του κόμματος. Ο πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ, εμφανίστηκε έξω από τα γραφεία της Νομαρχιακής Οργάνωσης Κωνσταντινούπολης μαζί με τον αποπεμφθέντα πρόεδρο Οζγκιούρ Τσελίκ, τη Ντιλέκ Ιμάμογλου και άλλα στελέχη, διαμηνύοντας ότι δεν θα αποδεχθούν την απόφαση της Δικαιοσύνης που απομάκρυνε την εκλεγμένη διοίκηση και διόρισε στη θέση της τον Γκιουρσέλ Τεκίν. Ο Οζέλ ανακοίνωσε ότι ο Τεκίν έχει διαγραφεί από το κόμμα και διαβεβαίωσε πως «η Κωνσταντινούπολη δεν πρόκειται να εγκαταλειφθεί».
Η υπόθεση, όμως, δεν περιορίζεται στα εσωτερικά του CHP. Αντίθετα, έχει ανοίξει έναν νέο γύρο έντασης στις σχέσεις πολιτικής και Δικαιοσύνης. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιλμάζ Τουντς, καταδίκασε τη στάση Οζέλ χαρακτηρίζοντάς την αντίθετη προς το κράτος δικαίου. Ωστόσο, το σημείο που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις εντός CHP είναι ότι η έρευνα για νοθεία στο εσωκομματικό συνέδριο της 8ης Οκτωβρίου 2023 ξεκίνησε έπειτα από καταγγελία ίδιου συνέδρου του κόμματος.
Παράλληλα, η κρίσιμη δίκη της 15ης Σεπτεμβρίου στην Άγκυρα, όπου θα εξεταστεί η νομιμότητα του συνεδρίου της 4–5 Νοεμβρίου 2023 που ανέδειξε τον Οζέλ στην ηγεσία, ενδέχεται να ανοίξει τον δρόμο για ανατροπή της σημερινής ηγεσίας. Το αίτημα, που έχει κατατεθεί από δύο συνέδρους και τον διαγραμμένο πρώην δήμαρχο Χατάι, Λιουτφί Σαβάς, ζητά να θεωρηθεί το συνέδριο «άκυρο και ανυπόστατο».
Η τοποθέτηση του Τεκίν στην Κωνσταντινούπολη εκλαμβάνεται από πολλούς ως πρόβα για τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν στην 15η Σεπτεμβρίου. Όπως επισήμανε ο υπουργός Τουντς, οι ποινικές και αστικές διαδικασίες είναι αλληλένδετες και μπορούν να επηρεάσουν η μία την άλλη. Αν η Δικαιοσύνη ορίσει προσωρινή διοίκηση, αυτή θα έχει χρονικό ορίζοντα από τρεις μήνες έως ενάμιση χρόνο για να οδηγήσει το κόμμα σε νέο συνέδριο – διάστημα ικανό να εντείνει τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις και ακόμη και να προκαλέσει διάσπαση.
Στο πολιτικό παρασκήνιο της Άγκυρας εκτιμάται ότι ο σχεδιασμός αυτός εντάσσεται στη στρατηγική της κυβέρνησης η οποία εξετάζει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών από το φθινόπωρο του 2027, ώστε να διατηρήσει τη δυνατότητα νέας υποψηφιότητας. Σημειολογικά, από τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου στις 19 Μαρτίου, το CHP βρίσκεται ουσιαστικά υπό δικαστική πολιορκία.
Παρότι ο υπουργός Δικαιοσύνης αναγνώρισε ότι υπάρχουν νομικοί που αμφισβητούν τη δυνατότητα ακύρωσης κομματικών συνεδρίων μέσω Δικαιοσύνης, η κυβέρνηση μέσω του εκπροσώπου του AKP, Ομέρ Τσελίκ, περιορίστηκε να δηλώσει πως «είναι υπόθεση της Δικαιοσύνης».
Ο Οζέλ, ωστόσο, προειδοποιεί ότι με αυτό το προηγούμενο ανοίγει ο δρόμος ώστε να αμφισβητηθούν στο μέλλον ακόμη και εκλογές σε ανώτατο πολιτειακό επίπεδο, όπως η προεδρική εκλογή. «Αυτό σημαίνει να παίζεις με τη φωτιά», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος εκτιμά ότι στόχος είναι η παράλυση του CHP με κάθε τρόπο, επειδή –όπως είπε– «δεν τολμούν να κινήσουν απευθείας διαδικασία απαγόρευσης κατά του κόμματος που ίδρυσε ο Ατατούρκ». Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι ακόμη και αυτή η επιλογή δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν σκοπός είναι να μην επιτραπεί στο CHP να διεκδικήσει την εξουσία στις επόμενες εκλογές.
