Πώς και γιατί γίνεται η διασωλήνωση – Η ύπουλη πνευμονία

Η δημοσιοποίηση από έναν γιατρό δύο συγκλονιστικών ακτινογραφιών 38χρονου ασθενούς  -μιας που βγήκε με την εισαγωγή του και μιας που βγήκε μόλις 20 λεπτά αργότερα-, έχει σοκάρει πολλούς επειδή δείχνει την μεγάλη και ραγδαία επιδείνωση της πνευμονίας ακόμα και σε έναν νέο άνθρωπο.

Η πνευμονία και η διασωλήνωση έχουν μπει έτσι κι αλλιώς στο καθημερινό λεξιλόγιό μας λόγω της πανδημίας, μα έχουμε όλοι τις απορίες μας κι ας μην είμαστε γιατροί.  Πώς εξελίσσονται τα πράγματα; Είναι τόσο εύκολο η πνευμονία να προκαλέσει πνευμονική ανεπάρκεια; Και πώς γίνεται η διασωλήνωση;

Η επεμβατική αυτή λύση γίνεται με το λαρυγγοσκόπιο διασωλήνωσης,  με τη βοήθεια του οποίου εισάγεται ένας ειδικός σωλήνας μέσω του στόματος στην τραχεία, ώστε να υπάρχει ροή αέρα από και προς τους πνεύμονες. Για να γίνει αυτό, πρέπει ο ασθενής να έχει απώλεια συνείδησης, κάτι που επιτυγχάνεται με τη χρήση αναισθησιολογικών φαρμάκων, τα οποία προκαλούν φαρμακευτικό κώμα.

Τα πράγματα επιδεινώνονται απρόβλεπτα

Ο εντατικολόγος καθηγητής  Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος,  σε συνέντευξή του εξήγησε πόσο χρήσιμη είναι η διασωλήνωση ειδικά στην περίπτωση πνευμονίας από κορονοϊό.

«Πολλές φορές χρειάζεται να διασωληνώσουμε τον ασθενή και από αυτούς που διασωληνώνονται, το 40-50% θα καταφέρει να αντιμετωπίσει την επιπλοκή, να επουλώσει τη βλάβη και να αποσωληνωθεί», είπε.

«Η κατάσταση των πνευμόνων μπορεί να επιδεινωθεί ραγδαία ή και όχι. Υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών των οποίων η καλή εικόνα του αναπνευστικού συστήματος διαρκεί αρκετές ημέρες, αλλά αίφνης την 8η, 9η, 10η ημέρα εκδηλώνουν την επιπλοκή. Μια πνευμονία μπορεί να περάσει, αλλά μπορεί και να μετεξελιχθεί σε μια σοβαρή επιπλοκή που ονομάζεται οξεία πνευμονική βλάβη και στη σοβαρότερη μορφή της ονομάζεται Σύνδρομο Αναπνευστικής Δυσχέρειας του ενήλικα. Δεν πρόκειται για κάτι σπάνιο στις λοιμώξεις του αναπνευστικού ούτε και στη λοίμωξη που προκαλεί εν προκειμένω ο κορωνοϊός. Εκδηλώνεται και στην εποχική γρίπη και σε άλλες λοιμώξεις», είπε.

Βασική αιτία διασωλήνωσης

«Το Σύνδρομο Αναπνευστικής Δυσχέρειας είναι μία από τις βασικές, σοβαρές αιτίες που θα οδηγήσει κάποιον ασθενή με λοίμωξη σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Αλλά και μια από τις αιτίες που ασθενής νοσηλευόμενος σε ΜΕΘ μπορεί να πεθάνει» επεσήμανε ο κ. Βασιλακόπουλος.

«Το σύνδρομο προκαλείται γιατί επηρεάζεται η διαβατότητα των αγγείων που υπάρχουν στην περιφέρεια του πνεύμονα, εκεί που γίνεται η ανταλλαγή των αερίων, εκεί δηλαδή που απομακρύνεται το διοξείδιο του άνθρακα από τον οργανισμό και προσλαμβάνεται οξυγόνο. Το Σύνδρομο έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση υγρού και την κατάρρευση των αεροθυλάκων, εμποδίζοντας τους πνεύμονες να ανταλλάξουν οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα. Επίσης, λόγω του Συνδρόμου εμφανίζονται θρόμβοι στο αίμα», εξηγεί.

Συμπτώματα

«Τις περισσότερες φορές ο ασθενής έχει την αίσθηση ότι η κατάστασή του επιδεινώνεται, διότι εμφανίζει ταχύπνοια, σχεδόν λαχάνιασμα κατά την αναπνοή, αναπνευστική δυσχέρεια, βήχα και δυσφορία. Μερικές φορές όμως, μπορεί αυτή η επιδείνωση να εξελίσσεται χωρίς ο ασθενής να την αντιληφθεί – σημειωτέον έχουν περιγραφεί αυτά και σε περιστατικά κορωνοϊού», τονίζει.

«Αυτό συμβαίνει γιατί το αισθητικό σύστημα του ασθενή μπορεί να είναι επηρεασμένο από τον κορωνοϊό ή επειδή είναι πολύ δύσκαμπτος ο πνεύμονας του ασθενούς οπότε και πάλι δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει. Αυτή η κατάσταση έχει ονομαστεί ως «happy hpoxaimia», δηλαδή ευτυχισμένη υποξαιμία, ακριβώς γιατί δεν γίνεται αισθητή από τον ασθενή, αλλά αυτό δεν είναι στην ουσία ό,τι καλύτερο, γιατί έχει επιπτώσεις, ο ασθενής δεν αισθάνεται την ανάγκη να “τρέξει” στον γιατρό».

Η παρακολούθηση του οξυγόνου

Στο ερώτημα εάν μπορεί να προληφθεί η υποξαιμία, ο καθηγητής πνευμονολογίας απάντησε:

«Ναι, η δική μου συμβουλή είναι όποιος έχει εμφανίσει λοίμωξη λόγω του κορωνοϊού να μετρά το επίπεδο οξυγόνου στον οργανισμό του, με οξύμετρο ώστε να μπορεί να γνωρίζει αν μειώνεται το οξυγόνο στον οργανισμό του, ιδίως αν δεν έχει άλλα συμπτώματα».

Όσον αφορά στη διάρκεια που χρειάζεται για την εμφάνιση της υποξαιμίας, ξεκαθάρισε ότι δεν είναι καθορισμένη.

«Υπάρχουν ασθενείς που έχουν εμφανίσει την οξεία εικόνα, ακόμη και μέσα σε λίγη ώρα από την στιγμή που ήρθε στο νοσοκομείο και υποβλήθηκαν σε ακτινογραφία. Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις ασθενών που η καλή εικόνα του αναπνευστικού συστήματος διαρκεί αρκετές ημέρες, αλλά αίφνης την 8η, 9η, 10η ημέρα εκδηλώνουν την επιπλοκή», είπε.

Θα γίνει καλά;

Για το εάν είναι αναστρέψιμη η εικόνα, ο κ. Βασιλακόπουλος δήλωσε τα εξής:

«Ναι, είναι αναστρέψιμη, με τα μέσα που έχουμε. Μπορούμε να χορηγήσουμε δεξαμεθαζόνη, πιθανόν να ωφελεί η ρεμδεσιβίρη. Μπορούμε να χορηγήσουμε οξυγόνο, μάλιστα βοηθά πολύ η ύπτια θέση του σώματος (μπρούμυτα) στην αναπνοή. Πολλές φορές χρειάζεται να διασωληνώσουμε τον ασθενή, δηλαδή να τον υποστηρίξουμε με αναπνευστήρα. Από αυτούς που διασωληνώνονται, το 40-50% θα καταφέρει να αντιμετωπίσει την επιπλοκή, να επουλώσει τη βλάβη και να αποσωληνωθεί. Αυτό δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους, μεταξύ άλλων από τον οργανισμό του ασθενούς, τα προβλήματα υγείας του κ.α. Πάντως και η πορεία μετά την αποσωλήνωση δεν είναι άμεση. Δεν εξέρχεται ο ασθενής από τη ΜΕΘ αμέσως μόλις αποσωληνωθεί, είναι μία πιο χρονοβόρα διαδικασία».