Σχέδιο ανάπτυξης παρατηρητών του ΟΗΕ στην Υεμένη

Το Συμβούλιο Ασφαλείας καλείται να ψηφίσει σήμερα Παρασκευή επί ενός σχεδίου απόφασης που εγκρίνει την αποστολή παρατηρητών στην Υεμένη και παράλληλα επικυρώνει τα αποτελέσματα των πρόσφατων ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων που διεξήχθησαν ανάμεσα στα εμπόλεμα μέρη στη Σουηδία, σύμφωνα με διπλωμάτες.

Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές στην Υεμένη επέτρεψαν κυρίως να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός και να αρχίσουν να αποσύρονται οι μαχητές από την πόλη Χοντάιντα και το λιμάνι της, μέσω του οποίου εισέρχεται στη χώρα το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπιστικής βοήθειας. Τα ίδια μέτρα θα εφαρμοστούν επίσης στα λιμάνια Α Σαλίφ και Ρας Ίσα.

Το βρετανικό σχέδιο απόφασης αποτέλεσε για μία εβδομάδα αντικείμενο εξαιρετικά δύσκολων διαπραγματεύσεων. Η Ρωσία άφηνε να πλανάται η απειλή άσκησης βέτο εάν δεν αποσυρόταν από το κείμενο η κατηγορία σε βάρος του Ιράν ότι υποστήριξε επιθέσεις που έκαναν οι σιίτες αντάρτες Χούτι.

Η αναφορά αυτή είχε συμπεριληφθεί στο σχέδιο κατ’ απαίτηση τωn ΗΠΑ.Όμως στο τελικό κείμενο που θα τεθεί σε ψηφοφορία, η «καταδίκη της υποστήριξης του Ιράν και άλλων παραγόντων» έχει μετατραπεί, προς μεγάλη απογοήτευση της Ουάσινγκτον, στην «καταδίκη της υποστήριξης από τον οποιοδήποτε» στις επιθέσεις των Χούτι.

Το πρωί της Πέμπτης το Κουβέιτ, κράτος-μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και επίσης μέλος της συμμαχίας υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας η οποία επενέβη τον Μάρτιο του 2015 στον πόλεμο στην Υεμένη εναντίον των Χούτι, γνωστοποίησε ότι απορρίπτει το βρετανικό σχέδιο απόφασης, χωρίς να διευκρινίσει τους λόγους, σημείωσαν διπλωμάτες.

Μερικές ώρες αργότερα, προς γενική κατάπληξη, οι ΗΠΑ κυκλοφόρησαν ένα σχέδιο απόφασης που συνέπιπτε με εκείνο του Λονδίνου: από το κείμενο είχε απαλειφθεί η επίρριψη ευθυνών για τις ωμότητες στη Συρία και τους υποστηρικτές των δυνάμεων που τις διέπραξαν, τόσο εκείνες που αποδίδονται στις φιλοκυβερνητικές δυνάμεις και τη συμμαχία αραβικών κρατών (υποστηρίζεται από την Ουάσινγκτον), όσο και εκείνες των σιιτών ανταρτών Χούτι.

Το σχέδιο απόφασης που κατέθεσε το Λονδίνο επιμένει στην «πλήρη τήρηση από όλα τα μέρη της κατάπαυσης του πυρός που κηρύχθηκε στην επαρχία Χοντάιντα» και εξουσιοδοτεί τον ΟΗΕ να «ιδρύσει και να αναπτύξει μια εμπροσθοφυλακή για να αρχίσει το έργο των διεθνών παρατηρητών υπό τη διεύθυνση του Ολλανδού απόστρατου στρατηγού Πάτρικ Κάμαρτ».

Με βάση το σχέδιο, επίσης, εντέλλεται «ο Γενικός Γραμματέας να υποβάλει προτάσεις στο ΣΑ το ταχύτερο δυνατόν, ως την 31η Δεκεμβρίου, για το πώς τα Ηνωμένα Έθνη θα μπορέσουν να υποστηρίξουν πλήρως τη Συμφωνία της Στοκχόλμης, όπως ζήτησαν τα μέρη».

Σε αυτό το πλαίσιο, το λιμάνι στη Χοντάιντα αναμένεται να τεθεί υπό τον έλεγχο του ΟΗΕ. Διπλωμάτες αναφέρθηκαν στο ενδεχόμενο να αναπτυχθούν στην πόλη αρχικά 30 ως 40 παρατηρητές, για να εγγυηθούν τη διακοπή των εχθροπραξιών και να επιβλέπουν την ασφαλή παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Για να εγκριθεί οποιοδήποτε σχέδιο απόφασης από το ΣΑ του ΟΗΕ, χρειάζεται εννέα ψήφους και να μην ασκηθεί βέτο από τα πέντε κράτη-μόνιμα μέλη του (Ρωσία, Κίνα,ΗΠΑ, Γαλλία και Βρετανία).