Συνεχίζονται οι αντιδράσεις για την Αγία Σοφία – Τι απαντούν οι τουρκικές αρχές

Κατά τις εργασίες αποκατάστασης που ξεκίνησαν στην Αγία Σοφία, εμφανίστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εικόνες στις οποίες φαίνεται ότι φορτηγά μεγάλου βάρους εισήλθαν στο εσωτερικό του ιστορικού κτηρίου. Η Αγία Σοφία, με ιστορία σχεδόν 1.500 ετών, έχει εισέλθει σε μια εκτεταμένη περίοδο αποκατάστασης με στόχο να αποκτήσει μια ασφαλέστερη και πιο σταθερή δομή.

Ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Μεχμέτ Νουρί Ερσόι είχε δηλώσει τον Απρίλιο: «Στην Αγία Σοφία, ηλικίας 1486 ετών, συνεχίζουμε τις εργασίες αποκατάστασης και ενίσχυσης χωρίς να διακόπτεται η λατρεία. Ο κεντρικός τρούλος περνά στη μεγαλύτερη και πιο εκτεταμένη φάση αποκατάστασης της ιστορίας του. Ο τρούλος θα γίνει πιο ανθεκτικός στους σεισμούς και η αυθεντική μορφή του μνημείου θα διατηρηθεί με απόλυτη προσοχή». Οι εργασίες συνεχίζονται ταυτόχρονα στο εσωτερικό και το εξωτερικό του κτηρίου.

Οι εικόνες που δημοσιοποιήθηκαν δείχνουν φορτηγά μεγάλου τονάζ να μπαίνουν εντός της Αγίας Σοφίας και να κινούνται πάνω στο ιστορικό δάπεδο. Εργασίες με γερανούς στην είσοδο που είναι γνωστή ως Πύλη του Αυτοκράτορα επίσης προκάλεσαν συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάτω και γύρω από την Αγία Σοφία υπάρχουν περίπου 1 χιλιόμετρο υπόγειοι διάδρομοι και κανάλια.

Η ανακοίνωση

Μετά τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης, οι αρμόδιοι της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων διέψευσαν τους ισχυρισμούς, τονίζοντας ότι η διαδικασία διεξάγεται εξ ολοκλήρου ελεγχόμενα και σύμφωνα με επιστημονικές εκθέσεις. Επισήμαναν ότι οι εργασίες εκτελούνται βάσει αποφάσεων του Συμβουλίου Προστασίας, στατικών αναλύσεων και με τρόπο που δεν προκαλεί ζημιά στο ιστορικό μνημείο. Οι εργασίες αποκατάστασης στην Αγία Σοφία συνεχίζονται με στόχο τόσο την προστασία της ιστορικής κληρονομιάς όσο και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του μνημείου.

Ολόκληρη η ανακοίνωση: «Στην Αγία Σοφία, η οποία στέκει σχεδόν 15 αιώνες και έχει καταστραφεί και ξανακτιστεί τρεις φορές στην ιστορία, οι εργασίες που πραγματοποιούνται αποσκοπούν στη μεταβίβασή της στις επόμενες γενιές με τον πιο σωστό και σταθερό τρόπο. Οι εργασίες συνεχίζονται υπό τη διοίκηση της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων. Η δεύτερη φάση αποκατάστασης για την αντισεισμική ασφάλεια

Η δεύτερη φάση αποκατάστασης, που ξεκίνησε το 2023, επικεντρώνεται στην αντισεισμική ασφάλεια της Αγίας Σοφίας. Στο πλαίσιο αυτό, ανανεώνονται οι μολυβένιες επενδύσεις στην εξωτερική επιφάνεια του κεντρικού τρούλου, ενώ για να μην επηρεάζεται το κτήριο από τις καιρικές συνθήκες και να προστατευθούν τα εσωτερικά ψηφιδωτά, αποφασίστηκε από την Επιστημονική Επιτροπή και το Συμβούλιο Προστασίας η κάλυψη του τρούλου με προσωρινή μεταλλική κατασκευή.

Η ανέγερση τεσσάρων κύριων στηλών ύψους 43,5 μέτρων στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, ώστε να στηρίξουν την προσωρινή μεταλλική κατασκευή χωρίς να εμποδιστεί η λατρεία, εγκρίθηκε επίσης από την επιστημονική επιτροπή. Για τη μεταφορά του υλικού που θα στηρίξει το σύστημα των 43,5 μέτρων κρίθηκε απαραίτητη η χρήση μηχανημάτων έργου και διαμορφώθηκε μια περιορισμένη διαδρομή εισόδου από τη δυτική πλευρά του κτηρίου.

Τα οχήματα που εμφανίστηκαν στα μέσα ενημέρωσης με τον τίτλο «έβαλαν φορτηγό στην Αγία Σοφία» δεν εισήλθαν ούτε αυθαίρετα ούτε με τρόπο που θα μπορούσε να βλάψει το ιστορικό δάπεδο· αντιθέτως, κινήθηκαν πάνω σε ειδική πλατφόρμα που δημιουργήθηκε μετά από περίπου έναν χρόνο προετοιμασίας. Στο πλαίσιο των εργασιών πραγματοποιήθηκαν όλες οι απαραίτητες στατικές μελέτες, δοκιμές εδάφους, δοκιμές φόρτισης και γεωραντάρ.

Η φέρουσα ικανότητα του εδάφους υπολογίστηκε στους 25 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο και κατασκευάστηκε σύστημα που μπορεί να αντέξει έως 30 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο. Το μεγαλύτερο όχημα που χρησιμοποιήθηκε ζυγίζει 45 τόνους, αλλά το βάρος που ασκεί ανά τετραγωνικό μέτρο είναι μόλις 6 τόνοι. Το ειδικά προετοιμασμένο δάπεδο σχεδιάστηκε ώστε να μπορεί να αντέξει αυτό το φορτίο με ασφάλεια. Ελεγχόμενη προετοιμασία στη δυτική αυλή και στον κυρίως χώρο

Σε όλη την απόσταση από την είσοδο της δυτικής αυλής έως τον κυρίως χώρο τοποθετήθηκαν προκατασκευασμένα στοιχεία, ξύλινες κατασκευές και μεταλλικές πλατφόρμες. Έτσι προστατεύθηκαν τα μαρμάρινα δάπεδα. Στον εσωτερικό χώρο ελέγχθηκε η υπάρχουσα μαρμάρινη επένδυση, ενώ πραγματοποιήθηκαν γεωραντάρ και δοκιμές εδάφους.

Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε ένα πολυεπίπεδο προσωρινό σύστημα δαπέδου που διαχέει το φορτίο και εμποδίζει να προκληθεί ζημιά στα μάρμαρα: μεμβράνη που επιτρέπει τη διέλευση ατμών, τσόχα, άμμος, κόντρα πλακέ 18 χιλιοστών, ξύλινος σκελετός 10×10 εκατοστών, μονωτικές πλάκες xps ανάμεσα στα δοκάρια, ηχομονωτικό στρώμα και επικάλυψη τύπου «μπακλαβά». Το δάπεδο τέθηκε σε πλήρη προστασία. Για να μην διαχέονται καυσαέρια των μηχανημάτων χρησιμοποιούνται ειδικές συσκευές απορρόφησης καπνού.
Οι αρμόδιοι τόνισαν ότι καμία από τις εργασίες που διεξάγονται στην Αγία Σοφία δεν προκαλεί ζημιά στο ιστορικό μνημείο και ότι όλες οι εφαρμογές υλοποιούνται σύμφωνα με διεθνείς αρχές προστασίας, επιστημονικές εκθέσεις και αποφάσεις ειδικών επιτροπών».