Συρία: Δεκάδες χιλιάδες άμαχοι τρέχουν να σωθούν από τους Τούρκους

Η επίθεση του τουρκικού στρατού εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής στη βορειοανατολική Συρία έτρεψε χθες Πέμπτη χιλιάδες αμάχους σε φυγή, καθώς οι δυνάμεις της Άγκυρας προέλασαν παρά τη διεθνή κατακραυγή. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ — ο πρόεδρος των οποίων Ντόναλντ Τραμπ άναψε de facto πράσινο φως για την τουρκική επιχείρηση ανακοινώνοντας την αναδίπλωση Αμερικανών στρατιωτικών που ήταν ανεπτυγμένοι στην περιοχή των συνόρων της Συρίας με την Τουρκία — έκρινε χθες βράδυ ότι η επιχείρηση δεν έχει ξεπεράσει ως τώρα τις κόκκινες γραμμές που χάραξε ο Ρεπουμπλικάνος.

Ο Τραμπ έδωσε εξάλλου εντολή στην αμερικανική διπλωματία να αποπειραθεί να μεσολαβήσει για να κηρυχθεί εκεχειρία ανάμεσα στην Τουρκία και τους Κούρδους, είπε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησής του. Στη Νέα Υόρκη, μετά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, από την οποία δεν προέκυψε καμία απόφαση, οι πέντε ευρωπαϊκές χώρες μέλη του (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Βέλγιο, Πολωνία) απαίτησαν να «σταματήσει» η «μονομερής στρατιωτική δράση» της Τουρκίας.

Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε εκ νέου τη «βαθιά ανησυχία» του για τις εξελίξεις. Από το βράδυ της Τετάρτης, η Άγκυρα άρχισε τη χερσαία φάση της επίθεσής της με τις δυνάμεις της να περνούν τα σύνορα, επικεντρώνοντας τις επιχειρήσεις τους στους παραμεθόριους τομείς της Ρας αλ Άιν και της Ταλ Αμπιάντ, που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Κούρδων.

Οι τουρκικές δυνάμεις κυρίευσαν 11 χωριά κοντά σε αυτές τις δύο πόλεις, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που έκανε λόγο για συνεχείς τουρκικές αεροπορικές επιδρομές. Τουλάχιστον 29 αντάρτες, 23 μαχητές των κουρδικών δυνάμεων και 6 αντάρτες προσκείμενοι στην Τουρκία, καθώς και 10 άμαχοι, έχουν σκοτωθεί από την Τετάρτη από τα αεροπορικά πλήγματα και τις βολές του τουρκικού πυροβολικού, σύμφωνα με την ίδια ΜΚΟ. Το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας υποστήριξε από την πλευρά του ότι οι δυνάμεις του έχουν σκοτώσει 228 κούρδους πολιτοφύλακες.

Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, έξι άμαχοι σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους ένα βρέφος από τη Συρία, ενώ πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν όταν κούρδοι αντάρτες έπληξαν με ρουκέτες παραμεθόριες πόλεις όπως η Ακτσάκαλε. Σε αυτή την πόλη, που απέχει ελάχιστα από την Ταλ Αμπιάντ, οι δρόμοι ήταν άδειοι χθες. Ελάχιστοι κάτοικοι, αψηφώντας τον κίνδυνο, είχαν συγκεντρωθεί και παρακολουθούσαν μια στήλη καπνού που υψωνόταν στα σύνορα.

Στην άλλη πλευρά των συνόρων, πάνω από 60.000 άμαχοι εγκατέλειψαν παραμεθόριες περιοχές, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πολλοί εξ αυτών αφίχθησαν στην πόλη Ταλ Ταμρ, νοτιότερα, η οποία δεν πλήττεται από τις μάχες, διαπίστωσε ανταποκριτής του Γαλλικού Πρακτορείου.

«Ανθρωπιστική καταστροφή»

Σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ, σκοπός της Τουρκίας είναι να καταλάβει τη ζώνη ανάμεσα στη Ρας αλ Άιν και την Ταλ Αμπιάντ, πλάτους 120 χιλιομέτρων και βάθους περίπου 30, και να εκκαθαρίσει από αυτή, να απομακρύνει από τα σύνορά της, την ισχυρότερη κουρδική πολιτοφυλακή, τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (ΜΠΛ). Εταίρος των δυτικών στον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ), η οργάνωση ΜΠΛ χαρακτηρίζεται «τρομοκρατική» από την Άγκυρα.

Η Τουρκία επιδιώκει με την επιχείρηση να δημιουργηθεί μια «ζώνη ασφαλείας» όπου θα μπορούσε να εγκατασταθεί μέρος των 3,6 εκατομμυρίων σύρων προσφύγων που ζουν στην επικράτειά της. Αντιμέτωπος με τις έντονες ευρωπαϊκές επικρίσεις, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απείλησε να άρει τις πύλες και να αφήσει εκατομμύρια πρόσφυγες να πάνε στην Ευρώπη.

Η επιχείρηση, που διεξάγεται σε συνεργασία με μια συμμαχία ανταρτών που χρηματοδοτήθηκαν κι εκπαιδεύτηκαν από την Άγκυρα, σηματοδοτεί την τρίτη μεγάλης κλίμακας τουρκική εισβολή στη Συρία από το 2016. Άνοιξε νέο μέτωπο στη σύρραξη που έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 370.000 ανθρώπους και μετέτρεψε εκατομμύρια άλλους σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες.

«Βοήθεια» στο ΙΚ;

Προειδοποιώντας ότι «η μάχη εναντίον του Νταές [σ.σ. ακρώνυμο του ΙΚ στα αραβικά] υπάρχει κίνδυνος να ξαναρχίσει», ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Ιβ Λεντριάν ζήτησε να συγκληθεί «έκτακτη σύνοδος» των χωρών του διεθνούς αντιτζιχαντιστικού συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ.

Περίπου 12.000 μαχητές του ΙΚ, Σύροι, Ιρακινοί καθώς και 2.500 ως 3.000 αλλοδαποί από περίπου 54 χώρες, κρατούνται σε φυλακές των Κούρδων, σύμφωνα με έναν υπεύθυνο των ημιαυτόνομων κουρδικών αρχών, τον Άμπντελ Καρίμ Όμαρ. Οι κουρδικές αρχές ανέφεραν ότι η τουρκική Πολεμική Αεροπορία έπληξε την Τετάρτη μια φυλακή όπου κρατούνταν ξένοι τζιχαντιστές του ΙΚ.

Η Άγκυρα με την επιχείρησή της «διακινδυνεύει να βοηθήσει το ΙΚ να ανοικοδομήσει το χαλιφάτο του», προειδοποίησε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χθες Πέμπτη καλώντας την τουρκική κυβέρνηση να «τερματίσει το ταχύτερο δυνατόν» την επίθεσή της.