Τελευταία η Ελλάδα στην εμπιστοσύνη των πολιτών (μόλις το 22%) στα ΜΜΕ

Η φετινή έρευνα διεξήχθη κατά τη διάρκεια μαζικών διαδηλώσεων στην Ελλάδα για τη δεύτερη επέτειο από το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη το 2023, με ευρείες απαιτήσεις κυρίως προς την κυβέρνηση για περισσότερη λογοδοσία και καλύτερη ασφάλεια στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς, περιλαμβανομένης της δικαιοσύνης, βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και η δημόσια κριτική επεκτάθηκε και στα μέσα ενημέρωσης και την κάλυψη του δυστυχήματος και των συνεπειών του. Η εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ παραμένει πολύ χαμηλή στην Ελλάδα όλα αυτά τα δέκα χρόνια που μετριέται από την ετήσια έκθεση — και φέτος δεν αποτέλεσε εξαίρεση: μόνο το 22% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι εμπιστεύεται τις ειδήσεις, το χαμηλότερο ποσοστό μαζί με την Ουγγαρία.

Σημαντική ήταν φέτος η πτώση της εμπιστοσύνης σε όλα τα μέσα ενημέρωσης που μετρήθηκαν, περιλαμβανομένης της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης (ΕΡΤ), η οποία παρουσίασε μείωση -11 ποσοστιαίων μονάδων. Κατά τη διάρκεια της έρευνας υπήρξε κατακραυγή για τον τρόπο με τον οποίο η ΕΡΤ χειρίστηκε τη μετάδοση της πρώτης διαδήλωσης στα Τέμπη. Αντίστοιχα, ο κατά γενική ομολογία φιλοκυβερνητικός τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΪ κατέγραψε επίσης μεγάλη πτώση στην εμπιστοσύνη (-10 μονάδες). Η εμπιστοσύνη μειώθηκε σε όλα τα μέσα.

Ελληνικό δικαστήριο απέρριψε αγωγή που είχε καταθέσει ο πρώην διευθυντής του γραφείου του πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης, κατά δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης για την κάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών του 2022, το οποίο οδήγησε στην παραίτησή του. Η αγωγή αυτή είχε χαρακτηριστεί ως SLAPP της χρονιάς στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο κατά των SLAPP αγωγών. Το δικαστήριο έκρινε ότι τα ρεπορτάζ δεν ήταν ψευδή ή συκοφαντικά και συμμορφώνονταν με τα πρότυπα δεοντολογίας της δημοσιογραφίας. Μία δεύτερη αγωγή, με την οποία ζητούσε αποζημίωση ύψους 950.000 ευρώ, απορρίφθηκε σε μεγάλο βαθμό: μόνο ένας τίτλος κρίθηκε ότι προσέβαλε τη φήμη του, και οι εναγόμενοι υποχρεώθηκαν να καταβάλουν 3.000 ευρώ έκαστος.

Τα podcast αρχίζουν να αποκτούν δημοφιλία στους Έλληνες χρήστες του διαδικτύου. Αφού αρχικά καθιερώθηκαν ως μέσο ψυχαγωγίας, χιούμορ και lifestyle, εκδοτικοί οργανισμοί άρχισαν να δημιουργούν ενημερωτικά podcast. Μέσα όπως Το Βήμα, η Καθημερινή και το LiFO δημιούργησαν δικές τους παραγωγές. Παραδείγματα: το “Το Βήμα Σήμερα”, που προσφέρει καθημερινή επισκόπηση θεμάτων επικαιρότητας, και το “LiFO Politics”, με εις βάθος συνεντεύξεις για την πολιτική. Συνολικά, το 9% των Ελλήνων χρηστών του διαδικτύου ακούει ειδησεογραφικά podcast κάθε εβδομάδα. Ωστόσο, τα πιο επιτυχημένα podcast παραμένουν εκείνα που εστιάζουν σε ψυχαγωγία και lifestyle.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ενιαίο σύστημα μέτρησης της επισκεψιμότητας των ιστοσελίδων και των μοναδικών επισκεπτών. Αυτό δυσκολεύει τους εκδότες να ανταγωνιστούν τις μεγάλες πλατφόρμες όπως το Facebook, που χρησιμοποιούν ακριβή δημογραφικά δεδομένα για διαφημίσεις. Οι ενώσεις ψηφιακής διαφήμισης στην Ελλάδα προσπαθούν να θεσπίσουν κοινά αποδεκτό σύστημα μετρήσεων.

Σημαντικές εξελίξεις καταγράφηκαν και στο αριστερό ενημερωτικό οικοσύστημα. Η Rosa Progressive, μεγάλο ψηφιακό μέσο με δυναμική παρουσία στα social media, εξαγοράστηκε από τον όμιλο Politis Media Group, που δραστηριοποιείται κυρίως στη διαφήμιση και την ψυχαγωγία. Η εφημερίδα Αυγή, με ιστορικό δεσμό με την αριστερά και τη ΣΥΡΙΖΑ, διέκοψε την ημερήσια έντυπη έκδοσή της. Εργαζόμενοι της Αυγής και του ραδιοφωνικού σταθμού “Στο Κόκκινο”, επίσης ιδιοκτησίας του ΣΥΡΙΖΑ, διαμαρτυρήθηκαν επειδή παραμένουν απλήρωτοι επί μήνες. Οι οικονομικές αυτές δυσκολίες αντανακλούν όχι μόνο τα προβλήματα της αριστερής δημοσιογραφίας αλλά και τις ευρύτερες πολιτικές ανακατατάξεις.

Ομοσπονδία Συντακτών Ελλάδος ετοιμάζεται να παρουσιάσει κώδικα δεοντολογίας για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στα ελληνικά ΜΜΕ. Αν και έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες για ενσωμάτωσή της – όπως στη μετάφραση άρθρων ή στη δημιουργία ηχητικών εκδόσεων – η πρόοδος είναι αργή και δεν έχουν ανακοινωθεί συμφωνίες ανάμεσα σε ελληνικά μέσα και εταιρείες Τεχνητής Νοημοσύνης για δικαιώματα περιεχομένου.

Τα social media παραμένουν βασική πηγή ενημέρωσης για την πλειοψηφία των Ελλήνων χρηστών διαδικτύου (64% συνολικά). Το YouTube (30%), το Instagram (21%) και το TikTok (17%) χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για ειδήσεις, ιδίως από τους νέους. Παράλληλα, έχει εμφανιστεί μια ακροδεξιά κοινότητα YouTuber–δημοσιογράφων, πολλοί από τους οποίους έχουν σχέσεις με τη διαλυμένη νεοναζιστική Χρυσή Αυγή και προωθούν θεωρίες συνωμοσίας. Οι δημιουργοί αυτοί συχνά έχουν μεγαλύτερο κοινό από τα παραδοσιακά ΜΜΕ. Τα βίντεό τους είναι εντυπωσιακά και περιστρέφονται γύρω από θέματα όπως η υπερσυντηρητική Ορθοδοξία, η Τουρκία και η υποστήριξη στις πολιτικές του Τραμπ και του Πούτιν.

Στατιστικά στοιχεία για την Ελλάδα το 2025

• Ποσοστό πληρωμής για διαδικτυακές ειδήσεις: 7%
• Εμπιστοσύνη στα νέα συνολικά: 22%
  (πτώση -1, τελευταία θέση 48/48 μαζί με Ουγγαρία)
• Δείκτης Ελευθερίας Τύπου (RSF): θέση 89/180
  (βαθμολογία: 55,37)
• Μοιράζονται ειδήσεις μέσω social media, messaging ή email: 26%

Διαβάστε ΕΔΩ ολόκληρη την έρευνα