Τι έχει βρεθεί στις ανασκαφές της αρχαίας πόλης της Σαλαμίνας

Συνεχίζονται για όγδοο έτος οι ανασκαφές και η υποβρύχια έρευνα στο ιστορικό Στενό της Σαλαμίνας, στην θαλάσσια περιοχή Αμπελακίου- Κυνοσούρας, στα καταποντισμένα λείψανα της Κλασικής πόλης της Σαλαμίνας στη νότια πλευρά της Χερσονήσου Πούντα. Εκδόθηκε σήμερα ανακοίνωση με τα ευρήματά των ερευνών.

Στα υπολείμματα της πόλης περιλαμβάνονται μεγάλα τμήματα του επιθαλάσσιου τείχους πάχους 3-4 μ., ενισχυμένου με πύργους, καθώς και μέρη άλλων δημοσίων ισχυρών κατασκευών, όλα του 4ου αι. π.Χ.

Η διερεύνηση του καταβυθισμένου τμήματος ενός κτηρίου, προσαρμοσμένη σε κάναβο με τετράγωνα πραγματοποιήθηκε σε δύσκολο βουρκώδες περιβάλλον με την εφαρμογή, και πάλι, ‘αμφίβιας’ ανασκαφικής τεχνικής. Στη σημερινή θαλάσσια έκταση που ερευνάται το αποκαλυπτόμενο κτήριο έχει μήκος 32 μ. και πλάτος 6 μ., ενώ είναι βέβαιον ότι συνεχίζει προς τα βόρεια, στον αιγιαλό. Περιλαμβάνει, όπως εμφανίζεται σήμερα, σειρά έξι έως επτά δωματίων, με χώρους ανοικτούς μπροστά, προς τα δυτικά (δηλαδή στην πρόσοψη) και γενικά παρουσιάζει χαρακτηριστικά Στοάς.

Ο χώρος έχει λεηλατηθεί. Χαρακτηρίζεται από στιβαρούς τοίχους, πάχους περίπου μισού μέτρου, κατασκευασμένους από μεγάλες λαξευμένες λιθοπλίνθους, που διατηρούνται σήμερα μόνον σε επίπεδο ενός ή δύο δόμων και εδράζονται σε καλοκτισμένο υπόβαθρο.

Βρέθηκε σε ένα από τα δωμάτια τμήμα λίθινου αγωγού (πλάτους 0,36 μ.), σε μήκος μέχρι στιγμής 4,15 μ. για την απορροή προφανώς των ομβρίων υδάτων από την στέγη.

Από την ανασκαφική διερεύνηση προέκυψε πλήθος κινητών ευρημάτων: μεγάλος αριθμός κεραμεικών διαφόρων περιόδων, όμως, κυρίως των Υστερορωμαϊκών/Πρωτοβυζαντινών και Μεσαιωνικών-Νεωτέρων χρόνων. Όσα βρέθηκαν αποτελούν -σύμφωνα με την ανακοίνωση- «αναμφίβολα ανάμεικτο σωρευμένο υλικό, παρασυρμένο κατά καιρούς από τον ευρύτερο στεριανό χώρο».

Μεταξύ των ευρημάτων συγκαταλέγονται ενσφράγιστη λαβή Ελληνιστικού εμπορικού αμφορέα, 95 πήλινα αντικείμενα (στην πλειονότητά τους πώματα αμφορέων, αλλά και λίγες αγνύθες (πέτρινα βαρίδια στην υφαντική), θραύσματα πολυτελών μαρμάρινων σκευών (λεκάνης/περιρραντηρίου και τράπεζας). Το περιρραντηριο ήταν αγγείο για ιερό νερό στις αρχαίες λατρείες. Βρέθηκαν επίσης 30 χάλκινα νομίσματα, εκ των οποίων τα περισσότερα του 4ου και 3ου αι. π.Χ.

Επίσης βρέθηκε αρκετά φθαρμένη στήλη των Κλασικών-Ελληνιστικών χρόνων, όπου σώζεται μέρος από πέντε στίχους και θραύσμα αγαλματιδίου όρθιας ανδρικής μορφής, με ιμάτιο (σώζεται σε ύψος 15,5 εκ.). Πρόκειται για αγαλμάτιο Ασκληπιού του 4ου αι. π.Χ. Σύμφωνα με επιγραφικές και άλλες μαρτυρίες, η λατρεία του θεού τεκμηριώνεται στην περιοχή, τουλάχιστον από τους ελληνιστικούς χρόνους και οι έφηβοι, στο πλαίσιο της Αθηναϊκής εορτής των Αιαντείων, προσέφεραν θυσίες στην πόλη της Σαλαμίνος, όχι μόνον στον Αίαντα, αλλά και στον Ασκληπιό.

Τέλος, πέρα από τις νέες επιγραφικές μαρτυρίες και το πλήθος των διαφόρων αντικειμένων, η ανασκαφή απέδωσε και ένα αξιοσημείωτο εύρημα ναυτικού χαρακτήρα: Μία μικρή λίθινη πλακοειδή άγκυρα (36 x 29 εκ., πάχους 8,5 εκ.), με οπή για το σχοινί πρόσδεσης. Πρόκειται για το δεύτερο ναυτικό εύρημα που εντοπίζεται στην ευρύτερη περιοχή του αρχαίου λιμένα, μετά την λίθινη άγκυρα, διαφορετικού όμως τύπου, από παλαιότερη ανασκαφή στον μυχό του Όρμου του Αμπελακίου (εκτίθεται σήμερα, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σαλαμίνος, Αρ. 148).