Το ντιμπέιτ Ιμάμογλου-Γιλντιρίμ έγινε… νικητής ο Ερντογάν;

Οι δύο υποψήφιοι για το αξίωμα του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης αντάλλαξαν σφοδρά φραστικά πυρά όσον αφορά τις εκλογές στις οποίες αναμετρήθηκαν τον Μάρτιο — διαδικασία που ακυρώθηκε και θα επαναληφθεί — και παρουσίασαν τις πολιτικές τους προτάσεις στο εξαιρετικά σπάνιο τηλεοπτικό ντιμπέιτ ανάμεσά τους που διεξήχθη χθες Κυριακή, μία εβδομάδα πριν από τη νέα ψηφοφορία, η οποία θεωρείται σοβαρή δοκιμασία για την τουρκική δημοκρατία, για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και για τον Τούρκο πρόεδρο προσωπικά.

Στο χθεσινό ντιμπέιτ, το πρώτο με τόσο μεγάλο πολιτικό βάρος έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες, ο υποψήφιος του AKP Μπιναλί Γιλντιρίμ, πρώην πρωθυπουργός, αντιμετώπισε τον υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Εκρέμ Ιμάμογλου, που κέρδισε τις εκλογές του Μαρτίου αλλά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το δημαρχείο όταν το αποτέλεσμα ακυρώθηκε τον Μάιο. Ο Γιλντιρίμ, υποψήφιος με πολύ υψηλό προφίλ, έχασε οριακά την αναμέτρηση του Μαρτίου, εξέλιξη που χαρακτηρίστηκε μια από τις πιο βαριές ήττες για τον Ερντογάν αφότου το AKP κατέλαβε την εξουσία το 2002. Το κόμμα του ηττήθηκε επίσης στην πρωτεύουσα Άγκυρα.

Όμως τον περασμένο μήνα, με μια απόφαση που ήγειρε νέα ερωτήματα για τη διάκριση των εξουσιών και την ανεξαρτησία των θεσμών στην Τουρκία, το ανώτερο εκλογικό συμβούλιο ακύρωσε τη διαδικασία και έδωσε εντολή να επαναληφθεί η ψηφοφορία την 23η Ιουνίου, έπειτα από σωρεία καταγγελιών του AKP για παρατυπίες.

«Έγιναν περίεργα πράγματα όταν καταμετρήθηκαν οι ψήφοι», υποστήριξε ο Γιλντιρίμ χθες, αναφερόμενος στη διαδικασία του Μαρτίου. «Εκλάπησαν ψήφοι», πέταξε, χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος. «Ποιος έκλεψε ψήφους, για τ’ όνομα του Θεού;» αποκρίθηκε ο Ιμάμογλου, υπενθυμίζοντας ότι το εκλογικό συμβούλιο δεν ισχυρίστηκε τίποτα τέτοιο όταν ανακοίνωσε την απόφασή του να ακυρώσει τη διαδικασία.

«Δίνουμε μάχη για την υπεράσπιση της δημοκρατίας», υποστήριξε ο Ιμάμογλου, καθώς οι αντεγκλήσεις των δύο υποψήφιων συνεχίζονταν. «Αυτή είναι μια μάχη για την Κωνσταντινούπολη, για την επιστροφή στην ομαλότητα, για μια καθαρή αυτοδιοίκηση, απαλλαγμένη από την αλαζονεία», συμπλήρωσε.

Το τρίωρο ντιμπέιτ, στο οποίο οι υποψήφιοι πρόβαλαν τα επιχειρήματά τους για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας ως τον μεγάλο αριθμό των μεταναστών στην Κωνσταντινούπολη και την έλλειψη χώρων πρασίνου, μεταδόθηκε από τα περισσότερα μεγάλα τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα. Γιγαντοοθόνες και μεγάλες τηλεοράσεις στήθηκαν σε πολλούς δρόμους.

Το πιο πρόσφατο τηλεοπτικό ντιμπέιτ αυτού του διαμετρήματος ανάγεται στον Οκτώβριο του 2002, όταν ο Ερντογάν είχε αναμετρηθεί με τον τότε πρόεδρο του CHP Ντενίζ Μπαϊκάλ. Εκείνη η εκπομπή είχε μεταδοθεί μία εβδομάδα πριν από τις βουλευτικές εκλογές που σήμαναν την έναρξη της κυριαρχίας του ισλαμοσυντηρητικού κόμματος στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό.

Αλλαγή στρατηγικής

Η εκστρατεία ενόψει της επαναληπτικής διαδικασίας αυτού του μήνα διέφερε αισθητά από εκείνη ενόψει των εκλογών της 31ης Μαρτίου, όταν ο Ερντογάν εκφωνούσε καθημερινά ομιλίες με σκληρό, εθνικιστικό περιεχόμενο. Ενόψει της επαναληπτικής διαδικασίας στην Κωνσταντινούπολη, ο Τούρκος πρόεδρος προτίμησε να κρατήσει πιο χαμηλό προφίλ.

Σε ομιλία του χθες, ο Ερντογάν διερωτήθηκε γιατί τα ξένα ΜΜΕ ενδιαφέρονται τόσο πολύ για την «εκλογή απλά και μόνο ενός δημάρχου», επιμένοντας στο ότι στο δημοτικό συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης κυριαρχεί το AKP. Οι δημοσκοπήσεις σταθερά φέρουν τον Ιμάμογλου να προηγείται, κάποιες με διαφορά.

Η νέα εκστρατεία του AKP έβαλε στο επίκεντρο τον Γιλντιρίμ και φάνηκε να έχει πιο συμφιλιωτικό τόνο, καθώς ο σκοπός ήταν προσελκυστούν ψηφοφόροι που εγκατέλειψαν το κυβερνών κόμμα και το εθνικιστικό MHP, με το οποίο έχει συμμαχήσει.

Ο σημερινός πρόεδρος Ερντογάν αναδείχθηκε στην κεντρική τουρκική πολιτική σκηνή όταν εξελέγη δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, πριν οδηγήσει το AKP στην εξουσία. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και τα ισλαμικά κόμματα που αποτέλεσαν πολιτικούς προγόνους του έλεγχαν την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα επί 25 χρόνια, ως τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου.

Η διαδικασία της ερχόμενης Κυριακής θα βρεθεί στο μικροσκόπιο πολλών παικτών στις αγορές. Η πολιτική αβεβαιότητα επηρεάζει την τουρκική λίρα, η συναλλαγματική ισοτιμία της οποίας δέχθηκε βαρύ πλήγμα από πέρυσι και αντιμετωπίζει ακόμη ισχυρές πιέσεις εξαιτίας των εντάσεων στη σχέση της Τουρκίας με τις ΗΠΑ. Στις εκλογές του Μαρτίου, ο Ιμάμογλου του CHP είχε συγκεντρώσει το 48,80% των ψήφων και ο Γιλντιρίμ του AKP το 48,55%, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα της διαδικασίας η οποία ακυρώθηκε.