Τουρκία: Αντίδραση στη συμφωνία Αιγύπτου – Κύπρου για το φυσικό αέριο

Η συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Αιγύπτου και της “Ε/Κ Διοίκησης της Νότιας Κύπρου” για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Αιγύπτου προκάλεσε την αντίδραση του “Υπουργείου Εξωτερικών” της “ΤΔΒΚ”. Σχολιάζοντας τη συμφωνία στην Patronlardunyasi, η εμπειρογνώμονας της SETA σε θέματα ενέργειας, Büşra Zeynep Özdemir

«Η συμφωνία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τις ‘τουρκικές πλευρές’, καθώς αφορά αμφισβητούμενα οικόπεδα και η “Ε/Κ ΔΝΚ” παραβλέπει τα δικαιώματα των ‘Τ/Κ’».

Ιστορικό της συμφωνίας

Η Αίγυπτος και η “Νότια Κύπρος” υπέγραψαν συμφωνίες για τη μεταφορά του φυσικού αερίου που εξάγεται στα ανοικτά της Κύπρου προς την Αίγυπτο, με σκοπό την εξαγωγή του στην Ευρώπη. Οι συμφωνίες αυτές επισφραγίζουν το σχέδιο διασύνδεσης των αποθεμάτων της “Νότιας Κύπρου” με τις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) της Αιγύπτου, αξιοποιώντας τις υποδομές της τελευταίας για επεξεργασία και εξαγωγή του αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά.

Το “Υπουργείο Εξωτερικών” της “ΤΔΒΚ” αντέδρασε, χαρακτηρίζοντας τις συμφωνίες ως άκυρες, καθώς η “Τ/Κ πλευρά” δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος και δεν έχει δώσει τη συγκατάθεσή της.

Η αναβίωση μιας παλαιότερης συμφωνίας

Η Büşra Zeynep Özdemir αναφέρει ότι η ιταλική εταιρεία ENI επανέφερε τη συμφωνία του 2016 μεταξύ Αιγύπτου και “Ε/Κ Διοίκησης”. Το κοίτασμα “Αφροδίτη”, που ανακαλύφθηκε το 2011, παρέμενε ανεκμετάλλευτο λόγω διαφωνιών. Το 2016 είχε συναφθεί συμφωνία για τη μεταφορά του στην Αίγυπτο μέσω αγωγού, ωστόσο δεν εφαρμόστηκε.

Σήμερα, η ENI αναβίωσε τη συμφωνία, αλλά με αντικείμενο το κοίτασμα “Κρόνος”, που ανακαλύφθηκε το 2022 στο οικόπεδο 6. Το εν λόγω οικόπεδο έχει προσδιοριστεί μονομερώς από την “Ε/Κ ΔΝΚ” και, σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, εμπίπτει στη θαλάσσια δικαιοδοσία της Τουρκίας.

Ενεργειακή σημασία της συμφωνίας

Η νέα συμφωνία προβλέπει ότι το φυσικό αέριο του κοιτάσματος “Κρόνος”, με αποθέματα 85 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, θα μεταφερθεί στο κοίτασμα Zohr της Αιγύπτου και στη συνέχεια στον τερματικό σταθμό LNG της Damietta για εξαγωγή στην Ευρώπη. Στη διαδικασία συμμετέχει και η Total, εταίρος με 50% στο οικόπεδο.

Ωστόσο, η Büşra Zeynep Özdemir επαναλαμβάνει ότι «δεν είναι μια συμφωνία που μπορεί να γίνει αποδεκτή από τις ‘τουρκικές πλευρές’, καθώς η ‘Ε/Κ ΔΝΚ’ ενεργεί ως η μοναδική αρχή στο νησί, αγνοώντας τα δικαιώματα των ‘Τ/Κ’».

Συνεισφορά του κοιτάσματος στις ευρωπαϊκές ανάγκες

Η συμφωνία αναμένεται να έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Τα αποθέματα του “Κρόνου” εκτιμώνται σε 3 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (85 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα), ενώ η ευρωπαϊκή κατανάλωση το 2024 ήταν περίπου 450 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Επομένως, αν και η συμφωνία συμβάλλει στη διαφοροποίηση των προμηθειών, η συνολική επίδρασή της θα είναι περιορισμένη.