Τούρκοι αναλυτές: Ο Μπάιντεν πάει να βάλει την Κύπρο στο ΝΑΤΟ και να φέρει χάος
26/11/2024Η προοπτική ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ προκάλεσε αναστάτωση στην τουρκική δημόσια σφαίρα, φέρνοντας στο προσκήνιο μια σειρά από φόβους και αντιδράσεις. Η τουρκική πολιτική ανάλυση αντιλαμβάνεται αυτήν την κίνηση ως αμφισβήτηση της επιρροής της στη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ και ως μια προσπάθεια διαμόρφωσης ενός νέου “Σιδηρού Παραπετάσματος” με άξονα την Κύπρο.
Αν και η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ συζητείται εδώ και χρόνια, η χρονική συγκυρία της αναζωπύρωσης της συζήτησης, λίγες μόνο εβδομάδες πριν από την αποχώρηση του Τζο Μπάιντεν από την αμερικανική προεδρία, προκαλεί καχυποψία στους Τούρκους πολιτικούς αναλυτές ότι ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ προσπαθεί να δημιουργήσει ένα στρατηγικό χάος, επιδιώκοντας ενδεχομένως να αφήσει την Τουρκία με τη λιγότερη δυνατή επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αν και η Τουρκία αυτό-προβάλλεται ως «απροσπέλαστο εμπόδιο» για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου, η αναβίωση της επιθυμίας της Δύσης να εντάξει την Κύπρο, έναν παραδοσιακό αντίπαλό της, στο ΝΑΤΟ, ξυπνά στην Τουρκία αισθήματα «γεωπολιτικής δυσχέρειας και απομόνωσης» από το δυτικό στρατόπεδο, παρά τα «διαλαλούμενα» ανταλλάγματα που ενδέχεται να λάβει η Άγκυρα, αν πει το ‘ναι’ σε ένα τέτοιο αίτημα.
Ο Τούρκος πολιτικός αναλυτής Μεχμέτ Αλί Γκιουλέρ στην τουρκόγλωσση ιστοσελίδα CGTN, κινεζικής ιδιοκτησίας, αναλύει πώς η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ αποτελεί περισσότερο επιθυμία των ΗΠΑ παρά της ίδιας της Λευκωσίας. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα «νέο σιδηρούν παραπέτασμα», που εκτείνεται από τον Αρκτικό Ωκεανό μέχρι το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, με την Ελλάδα και την Κύπρο να παίζουν καθοριστικό ρόλο στη στρατηγική αυτή.
Το «παραπέτασμα», όπως το ονομάζει ο Γκιουλέρ, περιλαμβάνει την αναβάθμιση στρατηγικών περιοχών, όπως η Μαύρη Θάλασσα και η Κύπρος, με την τελευταία να αποτελεί σημείο σύνδεσης του ΝΑΤΟ με το Ισραήλ. «Διότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να θέσουν ένα ‘νέο σιδηρούν παραπέτασμα’ μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Η Ελλάδα και η Κύπρος κατέχουν σημαντική θέση σε αυτό το σιδηρούν παραπέτασμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ΗΠΑ έχουν ανοίξει πολλές βάσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα νησιά της τα τελευταία χρόνια. Και το πιο σημαντικό, το παραπέτασμα συνδέεται με το Ισραήλ από την Κύπρο!», υποστηρίζει ο Τούρκος αρθρογράφος.
Το «καρότο» για να παρακαμφθεί το βέτο της Τουρκίας θα είναι η ένταξή της στη ΕΕ, σύμφωνα με τον Γκιουλέρ, προτείνοντας στην Άγκυρα την άρση μπλοκαρισμένων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις και την εκκίνηση της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού. «Το ερώτημα όμως είναι: Θα “χάψει” η Άγκυρα το καρότο αυτή τη φορά;». Όπως αναφέρεται στο άρθρο, η Τουρκία, παρά τις αυστηρές δηλώσεις Ερντογάν προς Μητσοτάκη, δείχνει τώρα διάθεση για συμβιβασμούς και παραχωρήσεις.
Ο αρθρογράφος ασκεί έντονη κριτική και στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο οποίος έκανε σαφές ότι η Τουρκία προτιμά να διαχειρίζεται τις σχέσεις της με την Ελλάδα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και χωρίς να τις υπερ-πολιτικοποιεί. «Τι σημαίνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας; Επομένως, το ερώτημα (ή πρόβλημα) που έχουμε μπροστά μας είναι το εξής: Η Άγκυρα, η οποία προηγουμένως άνοιξε το δρόμο για την ένταξη της Νότιας Κύπρου στην ΕΕ, θα ανοίξει και τώρα το δρόμο για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ;», αναρωτιέται ο Τούρκος αρθρογράφος.
Η φιλοδυτική τουρκική ενημερωτική ιστοσελίδα Indyturk.com αναφέρει ότι «η Νότια Κύπρος αυξάνοντας τα πολιτικά οφέλη από την προσέγγιση της με τις ΗΠΑ, ξεκίνησε να κάνει βήματα για να μετατρέψει σε πραγματικότητα τα όνειρά της για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Κύπρος έχει αναβαθμίσει τη στρατηγική της θέση, παρέχοντας βάσεις στις δυτικές χώρες και ενισχύοντας τη στρατιωτική της συνεργασία με τις ΗΠΑ, κάτι που έχει αλλάξει την εικόνα της Κύπρου στο δυτικό στρατόπεδο. Η Νότια Κύπρος, η οποία έχει μετατραπεί σε στρατιωτική βάση για τις δυτικές χώρες μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα. Δίνει βάσεις στις ΗΠΑ και στέλνει από τώρα μηνύματα ότι τα αμερικανικά στρατεύματα θα βρίσκονται μόνιμα στο νησί, απολαμβάνει την άνεση της εκτεταμένης αναβάθμισης των σχέσεών της με την Ουάσιγκτον», αναφέρει το Indyturk.com.
Η προσέγγιση αυτή στηρίζεται επίσης στη στενή σχέση με το Ισραήλ, γεγονός που, σύμφωνα με την ιστοσελίδα, προσφέρει στην Κύπρο επιπλέον πλεονεκτήματα μέσω των ισχυρών λόμπι που δρουν υπέρ της. «Πολλά άρθρα που δημοσιεύονται υποδηλώνουν ότι οι ΗΠΑ έχουν ήδη καταστήσει τους Ελληνοκύπριους ανομολόγητο μέλος του ΝΑΤΟ, καθώς και στρατηγικό εταίρο του.».
Η φιλο-κυβερνητική ιστοσελίδα Χαμπέρ Γκλομπάλ ισχυρίζεται ότι το σενάριο ένταξης της Κύπρου υποστηρίζεται από τον απερχόμενο Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.«Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν μετά την Ουκρανία ετοιμάζεται να αφήσει μια νέα κρίση στην αγκαλιά του ΝΑΤΟ», αναφέρει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι κατά τη συνάντησή του με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Χριστοδουλίδη, στο Οβάλ Γραφείο, ο Μπάιντεν άναψε το πράσινο φως στα αιτήματα των Ελληνοκυπρίων για ένταξη στη Συμμαχία. Όπως σημειώνεται, αυτό το βήμα περιλαμβάνει σχέδια για στρατιωτική ενσωμάτωση, αν και θα εξαρτηθεί από προϋποθέσεις, όπως η πρόοδος στο Κυπριακό και η βελτίωση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
«Θετικά αποτελέσματα σε αυτούς τους τομείς θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν την πρόσβαση στους ευρωπαϊκούς πόρους», επισημαίνει το δημοσίευμα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αξιοποίησης του “χαρτιού της Ευρώπης” για να πεισθεί η Τουρκία. Η Τουρκία, ωστόσο, παραμένει κάθετα αντίθετη σε ένα τέτοιο σενάριο. Ο Τούρκος πρέσβης ε.α., Ουλούτς Οζουλκέρ, σχολιάζοντας την κατάσταση στον ιστότοπο Χαμπέρ Γκλομπάλ, τόνισε ότι «η ένταξη των Ελληνοκυπρίων στο ΝΑΤΟ είναι απολύτως αδύνατη» και αναφέρθηκε στο βέτο της Τουρκίας.
Ο Τούρκος ακαδημαϊκός Χασάν Ουνάλ, γνωστός για τον ευρασιατικό του προσανατολισμό και φερόμενος ως ‘σύμβουλος’ της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, μέσω του λογαριασμού του στο X, διατύπωσε μια αμφιλεγόμενη πρόταση που επαναφέρει το Κυπριακό με έναν ασυνήθιστο τρόπο στο τραπέζι. «Θα είναι και προς δικό τους όφελος να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, αναγνωρίζοντας την ΤΔΒΚ. Θα ενταχθεί και η ΤΔΒΚ στο ΝΑΤΟ και έτσι θα επιλυθεί το κυπριακό πρόβλημα. Αυτοί που θα δώσουν έγκριση στους νότιους θα έχουν ένα πολιτικό βάρος που δεν θα μπορούν να σηκώσουν στις πλάτες τους», δήλωσε, αφήνοντας αιχμές για την κυβέρνηση Ερντογάν.
Τις θέσεις αυτές ενστερνίστηκε και ενίσχυσε ο Ουμίτ Οζντάγ, πρόεδρος του τουρκικού ακροδεξιού κόμματος Νίκη, ο οποίος συνέδεσε την επίσκεψη του Μαρκ Ρούτε στην Άγκυρα με το θέμα “Κύπρος-ΝΑΤΟ”. «Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ ήρθε άρον άρον στην Άγκυρα. Ο σκοπός αυτής της επίσκεψης μπορεί να είναι η έγκριση της Άγκυρας στο αίτημα του Ε/Κ τμήματος της Κύπρου, που έχει υποβάλει αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ», τόνισε.
Το θέμα μιας ενδεχόμενης ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ «προκάλεσε» στον Τούρκο πρώην διπλωμάτη και νυν αρθρογράφο, Αϊντίν Σελτζέν, την ίδια αντίδραση. Η Τουρκία θα θέσει βέτο. Από την άλλη, αν χρυσώσουν το χάπι, οπως γράφει, με πιθανή αναγνώριση της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ)» ως πιθανό αντάλλαγμα, αυτό και πάλι θα συνιστούσε στρατηγικό σφάλμα για την Τουρκία». Σε ένα τέτοιο σενάριο αναγνώρισης, ο Αϊντίν Σελτζέν, διαβλέπει πάντως ότι ο Ερντογάν προσπαθεί να χτίσει την πολιτική του φιλοδοξία να γίνει ο «Ατατούρκ Β’», όμως η στρατηγική του δεν θα οδηγήσει σε πραγματική διπλωματική νίκη.
Σύμφωνα με τον Σελτζέν, μια πιθανή λύση θα μπορούσε να βασίζεται σε μια διζωνική, δικοινοτική νέα «Κυπριακή Δημοκρατία», ενσωματώνοντας στοιχεία ισοτιμίας και (συν)ομοσπονδίας, κι έτσι να γίνει δεκτή η Κύπρος στο ΝΑΤΟ. Ο Σελτζέν διαβλέπει και μία πολιτική φιλοδοξία της ίδιας της Κυπριακής Δημοκρατίας, να γίνει ένα δεύτερο γεωστρατηγικό «κάστρο» της Δύσης στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, ένα «Ισραήλ Νο2», όπως το χαρακτηρίζει. «Από τη σκοπιά τους, από τη στιγμή που απέσπασαν την αποδοχή του Λευκού Οίκου και μιας και το περιβάλλον είναι τόσο έτοιμο (πόλεμος στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, οι εντάσεις στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ), η επιθυμία τους είναι να αρπάξουν την ευκαιρία για να αποκτήσουν στρατιωτική υποστήριξη και προστασία για να γίνουν ένα δεύτερο Ισραήλ», καταλήγει.
Πηγή: ethnos.gr