Ξεκινούν αύριο οι ακροάσεις στην Χάγη για την απαγόρευση της UNRWA από το Ισραήλ

Η παρουσίαση της Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί από το υπουργείο Εξωτερικών, έχει προγραμματιστεί για τις 30 Απριλίου στις 16:00 (ώρα Τουρκίας) και οι προφορικές παρουσιάσεις θα ολοκληρωθούν την Παρασκευή 2 Μαΐου στις 18:45.

Με αφορμή την ψήφιση από την Ισραηλινή Βουλή στις 28 Οκτωβρίου 2024 των νόμων που περιορίζουν τις δραστηριότητες της UNRWA και τον τερματισμό των επιχειρήσεων της UNRWA στην Ανατολική Ιερουσαλήμ στις 31 Ιανουαρίου 2025, ξεκίνησε —με πρωτοβουλία της Νορβηγίας και τη συμβολή της Τουρκίας— διαδικασία γνωμοδότησης μέσω της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Οι κατηγορίες της Τουρκίας κατά του Ισραήλ

Η Τουρκία επισημαίνει ότι το Ισραήλ έχει υπογράψει τη Σύμβαση του 1946 για τα Προνόμια και τις Ασυλίες των Ηνωμένων Εθνών, τονίζοντας ότι αυτές οι προστασίες είναι θεμελιώδεις για την ανεξάρτητη λειτουργία των οργανισμών του ΟΗΕ.

Στην κατάθεση της Τουρκίας υποστηρίζεται ότι η απαγόρευση της UNRWA από το Ισραήλ στερείται νομικής βάσης και ότι η αμέλεια των διεθνών υποχρεώσεων συνιστά σαφή παραβίαση του δικαίου. Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι η παρεμπόδιση της ανθρωπιστικής βοήθειας, οι επιθέσεις σε εγκαταστάσεις του ΟΗΕ και η παρενόχληση διεθνούς προσωπικού υπονομεύουν το διεθνές νομικό σύστημα.

Στην παρουσίασή της στις 30 Απριλίου, η Τουρκία αναμένεται να αναπτύξει εκτενείς νομικές επιχειρηματολογίες προκειμένου να καθοδηγήσει το Δικαστήριο να διαπιστώσει τις παραβιάσεις του Ισραήλ.

Θα είναι δεσμευτική η γνωμοδότηση;

Κατά κανόνα, οι γνωμοδοτήσεις του Δικαστηρίου δεν είναι δεσμευτικές. Ωστόσο, το άρθρο 8 της Σύμβασης του 1946 προβλέπει ότι σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ κράτους-μέλους και ΟΗΕ, ζητείται γνωμοδότηση από το Δικαστήριο και ότι αυτή γίνεται δεκτή ως οριστική από τα μέρη.

Επειδή το Ισραήλ είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης χωρίς επιφυλάξεις στο συγκεκριμένο άρθρο, θεωρείται ότι αποδέχεται τη δεσμευτικότητα της γνωμοδότησης για την περίπτωσή του.

Ως εκ τούτου, η γνωμοδότηση που θα εκδοθεί μετά τη συμμετοχή 39 κρατών και 4 οργανισμών, αναμένεται να έχει δεσμευτικό αποτέλεσμα για το Ισραήλ.

Η γνωμοδότηση ενδέχεται:

• να υποχρεώσει την άρση των περιορισμών κατά της UNRWA,
• να επιβάλει την επανέναρξη της ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστινίους,
• να ανοίξει τον δρόμο για αποζημιώσεις από το Ισραήλ για τις ζημιές που προκάλεσε στην UNRWA και το προσωπικό της.
• Η γνωμοδότηση μπορεί επίσης να υπογραμμίσει τον κρίσιμο ρόλο της UNRWA στην προστασία των βασικών δικαιωμάτων των Παλαιστινίων προσφύγων και να τονίσει ότι οι περιορισμοί δεν πρέπει να εμποδίζουν το δικαίωμα επιστροφής.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Οι ακροάσεις θα διεξαχθούν δημόσια στο Παλάτι της Ειρήνης στη Χάγη και θα μεταδοθούν ζωντανά. Συνολικά, 43 χώρες και διεθνείς οργανισμοί θα κάνουν προφορικές παρουσιάσεις διάρκειας 30 λεπτών η καθεμία.

Η Παλαιστίνη, λόγω του άμεσου ενδιαφέροντος της στη διαφορά, θα έχει τριπλάσιο χρόνο —3 ώρες— για την παρουσίασή της. Αξιοσημείωτο είναι ότι, αν και το Ισραήλ υπέβαλε γραπτή δήλωση, δεν θα συμμετάσχει στις προφορικές ακροάσεις.