15 χρόνια από το Καστελλόριζο – Ο ΓΑΠ, το ΔΝΤ και οι αποκαλύψεις Στρος Καν

Σαν σήμερα, ημέρα εορτής του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, πριν ακριβώς από 15 χρόνια, ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε από το Καστελλόριζο την πέμπτη, ουσιαστικά, πτώχευση της χώρας, από το 1824. Όμως, ο Παπανδρέου μόνο “τροπαιοφόρος” δεν είναι, είναι ένας ταπεινωτικά-ηττημένος από τους κερδοσκόπους. Έτσι, αφού ταλάνισε τη χώρα και την ήδη καθημαγμένη  δημοσιονομικά οικονομία επί έξι μήνες με τη “μάχη” κατά των κερδοσκόπων, τελικά αναγκάστηκε να ζητήσει τη βοήθεια της ΕΕ και του ΔΝΤ, που συνειρμικά πάλι παραπέμπει στην υπαγωγή της χώρας μας στον περιβόητο Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, πριν από 127 χρόνια.

Με την ευκαιρία υπενθυμίζεται ότι η πρώτη πτώχευση της Ελλάδος έγινε το 1827 (επί Ζαΐμη), η δεύτερη το 1843 (επί Όθωνα), η τρίτη το 1898 (επί Δηλιγιάννη, αλλά είχε ήδη ομολογηθεί από τον Τρικούπη το 1893) και η τέταρτη την Πρωτομαγιά (!) του 1932 (επί Ελευθερίου Βενιζέλου).

Παρά τη “φιλολογική” περιεχομένου ανακοίνωσή του, με παραπομπές στην Οδύσσεια και την Ιθάκη, ο Παπανδρέου παραδέχεται την ήττα του, η οποία, όπως τόνιζα τότε, είχε συνέπειες στη χώρα μας, ακόμα δραματικότερες από εκείνες που είχαν διαφανεί από την “Απογραφή” που είχε κάνει αμέσως μετά τις εκλογές που κέρδισε (Σεπτέμβριος 2009) με τη γνωστή μακάρια αρχή «Λεφτά Υπάρχουν»!

Στο τέλος της ανακοίνωσής του για την ένταξη στον Μηχανισμό Στήριξης ο Παπανδρέου, υπεραισιόδοξος για τα αποτελέσματα παράδοσης της χώρας στην τρόικα, τόνισε: «Ο τελικός μας στόχος, ο τελικός μας προορισμός είναι να απελευθερώσουμε την Ελλάδα από επιτηρήσεις και κηδεμονίες… Να δώσουμε οξυγόνο εκεί που υπάρχει ασφυξία, δικαιοσύνη και κανόνες εκεί που υπάρχει αδικία, διαφάνεια εκεί που υπάρχει σκοτάδι, σιγουριά εκεί που υπάρχει ανασφάλεια, και ανάπτυξη για όλους».

Και για να δικαιολογήσει αυτή την υπεραισιοδοξία αναφέρθηκε στην “Οδύσσεια” και στην “Ιθάκη”, λέγοντας: «Βρισκόμαστε σε μια δύσκολη πορεία, μια νέα Οδύσσεια για τον Ελληνισμό. Όμως, πλέον, ξέρουμε το δρόμο για την Ιθάκη και έχουμε χαρτογραφήσει τα νερά. Μπροστά μας έχουμε ένα ταξίδι με απαιτήσεις από όλους μας, αλλά με μια νέα συλλογική συνείδηση και κοινή προσπάθεια θα φθάσουμε εκεί ασφαλείς, πιο σίγουροι-πιο δίκαιοι-πιο περήφανοι».

Αμ δε! Διότι στον πηγαιμό για την Ιθάκη, μολονότι δεν ευχόταν ο Καβάφης, ο δρόμος, ύστερα από 15 χρόνια, εξακολουθεί να είναι μακρύς. Από την πρώτη στιγμή οι Ευρωπαίοι και οι ντόπιοι Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες, με τις περικοπές μισθών και συντάξεων, με επιβολή νέων φόρων και αύξηση υπαρχόντων, κατασπάραξαν τα ελληνικά νοικοκυριά και την ελληνική οικονομία, ενώ έκτοτε όλες οι κυβερνήσεις επιμένουν πεισματικά να εφαρμόζουν την ίδια ακριβώς μακάρια-οικονομική πολιτική που δημιούργησε τη “φούσκα” της δεκαετίας του 200 (όπως θα παρουσιάσω προσεχώς)…

Ορισμένοι προειδοποιούσαν…

Η Τράπεζα της Ελλάδος με τη μνημειώδη έκδοσή της και η Ακαδημία Αθηνών με τη μνημειώδη πάλι έκδοση του Γραφείου Οικονομικών Μελετών, επεσήμαναν εγκαίρως τα προβλήματα που θα κάνουν πάλι μακρύ τον δρόμο προς την Ιθάκη και που επαναλάμβανα σε όλα τα άρθρα και βιβλία μου μετά το 2010, όπως “Οι ανίκανοι”, “Στη Φυλακή”, κλπ.

Η ερευνητική ομάδα αποτελούνταν από τους καθηγητές Γεώργιο Μέργο, Αντώνη Μακρυδημήτρη και τους επιστημονικούς συνεργάτες τους Δημήτριο Παπαοικονόμου, Μαρία-Ηλιάνα Πραβίτα, Παναγιώτη Πρόντζα. Μεταξύ πολλών άλλων, επισημάνουν τα προβλήματα που οδηγούν σε φάσματα χρεοκοπίας. Νομίζει κανείς ότι αναφέρονται στο… 2025 και όχι στο 2000 ή το 2007 ή το 2008, το 2009, το 2010 και 2011. Συγκεκριμένα, ανέφεραν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Η χώρα μας ευρίσκεται σήμερα σε μια εξαιρετικά δύσκολη καμπή στην ιστορία της. Έχει πρόβλημα δανεισμού και είναι αντιμέτωπη με το φάσμα μιας άτακτης χρεοκοπίας. Αν δεν αντιμετωπίσει το πρόβλημα, διακυβεύεται η ευρωπαϊκή της πορεία με απρόβλεπτες συνέπειες. Αλλά ταυτόχρονα έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από χρόνια προβλήματα, όπως υψηλό δημόσιο χρέος, σοβαρό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, ένα μη βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα, αλλά και πρόβλημα αξιοπιστίας, ιδιαίτερα κακή δημόσια διοίκηση και ένα μεγάλο και σπάταλο κράτος. Επομένως, ακόμη και μετά τη λύση του προβλήματος δανεισμού, η λύση των υπόλοιπων προβλημάτων είναι επείγουσα.

Η έξοδος της οικονομίας από την κρίση δεν μπορεί να διασφαλίσει μια σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη, αν δεν συνοδευτεί από θεσμικές και οργανωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Αν αυτό δεν συμβεί, ίσως δεν αποσοβηθεί ο κίνδυνος διαρθρωτικών δυσλειτουργιών που οδηγούν σε επανάληψη και διαιώνιση των κρίσεων. Η παρούσα συγκυρία παρέχει, παραδόξως, και την καταλληλότερη ευκαιρία για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις… Συγχρόνως, η προώθηση των μεταρρυθμίσεων θα διευκολύνει την αντιμετώπιση του προβλήματος δανεισμού και θα οδηγήσει σε ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομίας…».

Διάψευση προβλέψεων!

Αλλά, φωναί βοώντων εις ώτα μη ακουόντων. Η μόνη δραστηριότητα που αναπτύχθηκε από την πρώτη στιγμή ήταν η αφαίμαξη μέχρι τελευταίας ρανίδος των νοικοκυριών και της ελληνικής οικονομίας και οι συγκεντρώσεις… “Αγανακτισμένων” στο Σύνταγμα, όταν μάλιστα μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2010, όπως επεσήμανα τότε, καταρρίφθηκαν πάνω από 10 αρνητικά ρεκόρ μετά το 1960. Κι όμως, η τότε κυβέρνηση και οι δανειστές με φωνή της τρόικας, όπως η καγκελάριος Μέρκελ (5 Νοεμβρίου 2011) και ο τότε σύμβουλος του Παπανδρέου – πρώην Ιταλός υπουργός Οικονομίας Τομάσο Παντόα Σιόπα (Οκτώβριος 2010) προσδιόριζαν σε δέκα χρόνια το διάστημα για την πλήρη έξοδο της Ελλάδας από την κρίση!

Σχολιάζοντας τότε σε άρθρα μου, επεσήμανα ότι αυτές οι προβλέψεις θα διαψευσθούν πολύ σύντομα, επικαλούμενος στοιχεία-πίνακα (δικοί μου “κύκλοι… Κοντράτιεφ”) από τα βιβλία μου, τα οποία καταδείκνυαν ότι ο νέος τότε καθοδικός κύκλος που άρχισε το 2008 θα έχει διάρκεια μεγαλύτερη των… 20 ετών. Όπως τόνιζα, «οι αβεβαιότητες αυτές είναι πάλι υψηλές και η ύφεση είναι πάλι συγχρονισμένη και η ελληνική οικονομία εμφανίζεται ξανά απροετοίμαστη, αφού δεν αξιοποίησε τα σημαντικά οφέλη από την ένταξή της στη ζώνη του ευρώ, τον πακτωλό των κοινοτικών πόρων και, φυσικά, το μακρόχρονο προηγούμενο ευνοϊκό ευρωπαϊκό και διεθνές οικονομικό περιβάλλον, που άρχισε μετά το 1994 και φαίνεται ότι τελείωσε το 2007.

Και πρόσθετα τα εξής: «Η κρίση αυτή βρίσκει ξανά την ελληνική οικονομία να μην έχει πλεονάσματα. Αντίθετα, εμφανίζεται να έχει υψηλό δημόσιο χρέος, που δεν επιτρέπει, μαζί με τα ελλείμματα, την εφαρμογή επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής και την προώθηση της αναγκαίας φορολογικής μεταρρύθμισης για να ανταποκριθεί στον ευρωπαϊκό φορολογικό ανταγωνισμό.

Ύστερα, παρά τον υπερδιπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης σε σύγκριση με εκείνο της ευρωζώνης, η χώρα μας δεν έχει τη δυνατότητα περαιτέρω ενίσχυσης της ανάπτυξης, της απασχόλησης και ανταγωνιστικότητας, αφού δεν προωθήθηκαν εγκαίρως και δεν προωθούνται οι αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές. Και είναι γνωστό ότι σε περίοδο ύφεσης και διεθνούς κρίσης είναι σχεδόν αδύνατο να γίνουν όσα δεν έγιναν όταν το εγχώριο και διεθνές περιβάλλον ήταν προκλητικά ευνοϊκότερο».

Όλα αυτά, τα οποία επαναλαμβάνω, σε κάθε ευκαιρία και σήμερα, στηρίζονταν στον παρατιθέμενο πίνακα που είχα καταρτίσει και δημοσιεύσει σε άρθρα και βιβλία μου, με τις μακροχρόνιες κυκλικές διακυμάνσεις από το 1789.

Παπανδρέου: Άλλα έλεγε “μέσα” και άλλα “έξω”!

Της σημερινής “σταύρωσης” με την παράδοση στην τρόικα προηγήθηκε ένα εξάμηνο “Παθών” (όπως του Τσίπρα μετά τη νίκη του τις εκλογές του 2015!) – με λαϊκισμό και διπρόσωπη ενημέρωση. Αφού στην αρχή της ανακοίνωσης για την ένταξη στον Μηχανισμό Στήριξης ο Παπανδρέου μας θύμιζε το ίδιο τροπάριο που ακούμε συνεχώς τα τελευταία 50 χρόνια από τις εκάστοτε νέες κυβερνήσεις, όπως, «ακατανόητα λάθη, εγκληματικές επιλογές και καταιγίδα των προβλημάτων που μας κληροδότησε η προηγούμενη κυβέρνηση», «ένα σκάφος έτοιμο να βυθιστεί», «μια χώρα χωρίς κύρος και αξιοπιστία, που είχε χάσει το σεβασμό ακόμα και των εταίρων της», «μια οικονομία εκτεθειμένη στο έλεος των ορέξεων της κερδοσκοπίας», στη συνέχεια παραδεχόταν ότι “απέτυχε” να “σώσει” τη χώρα και να ενισχύσει την αξιοπιστία της.

Όλα όμως αυτά, για «Απογραφή»–«Τιτανικό»–«δημοσιονομικό εκτροχιασμό» και «διεθνείς κερδοσκόπους» που έλεγε ο ίδιος και οι αξιωματούχοι της νέας τότε κυβέρνησης, προκάλεσαν τους δανειστές, οι οποίοι “τροπαιοφόροι” πια προσκληθέντες από τον Παπανδρέου, άρχισαν να πιέζουν αφόρητα την ελληνική οικονομία και να επιβάλουν την επικυριαρχία της τρόικας (Κομισιόν, ΕΚΤ, ΔΝΤ) και την υπογραφή του Πρώτου Μνημονίου.

Έτσι, η απόφαση που έλαβε η κυβέρνηση, για την άμεση προσφυγή στο Μηχανισμό βοήθειας της ΕΕ και του ΔΝΤ, δείχνει να μην μπορούσε να αναβληθεί περισσότερο, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα και διαψευδόμενα συνεχώς από την ίδια την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό. Διότι, την επιστολή στην Κομισιόν με την οποία εζητείτο η άμεση ενεργοποίηση του Μηχανισμού Στήριξης της ελληνικής οικονομίας, έστειλε η τότε κυβέρνηση του Παπανδρέου.

Υπενθυμίζω ότι πριν από την επιστολή αυτή, ο Παπανδρέου ζητούσε επιμόνως από το ΔΝΤ αυτά που… διέψευδε σε δηλώσεις του προς τους Έλληνες ότι δεν θα λάβει σκληρά μέτρα! Αυτό προκύπτει από σχετικές δηλώσεις του τότε επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν (Φεβρουάριος 2011) τις οποίες ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος χαρακτήρισε ως «συστηματική παραπληροφόρηση». Πάντως, από δηλώσεις του στις Βρυξέλλες (11/12/2009 και 11/2/2010) προκύπτει το αντίθετο!

Τότε ο Παπανδρέου είχε αναφέρει ότι «έχω επαφές με τον Στρος Καν για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση στην χώρα και η κυβέρνηση έχει ζητήσει τη συνεργασία του ΔΝΤ». Επίσης, σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών στις 13/1/2010 αναφερόταν στις συζητήσεις που είχε το οικονομικό επιτελείο με αντιπροσωπεία του ΔΝΤ στην Αθήνα, για την παροχή τεχνικής βοήθειας σε θέματα φορολογίας και του προϋπολογισμού.

Αποκαλύψεις Στρος Καν για Παπανδρέου!

Συγκεκριμένα, ο Στρος Καν είχε αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Όταν λέω υπερβάλλοντας ότι ήρθε στο ΔΝΤ και κλείσαμε το θέμα σε 15 ημέρες…. Το κλείσαμε σε 15 ημέρες διότι δουλέψαμε επί μήνες πριν με τις ελληνικές αρχές και το κάναμε υπόγεια. Γιατί αυτό; Γιατί οι ελληνικές αρχές επιθυμούσαν την παρέμβαση του ΔΝΤ, αν και ο Παπανδρέου για πολιτικούς λόγους δεν το έλεγε στο λαό. Αλλά από την αρχή με είχε πάρει πολλές φορές τηλέφωνο».

Ακόμα, σχολιάζοντας σε άρθρο μου σχετικό δημοσίευμα της “Καθημερινής” ότι ο Στρος Καν δήλωσε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε ζητήσει στη Σύνοδο Κορυφής το Δεκέμβριο του 2009 την παρέμβαση του ΔΝΤ στην Ελλάδα, ενώ σε σχετικές δηλώσεις μετά τη λήξη της με δηλώσεις του είχε … αποκλείσει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο προσφυγής της χώρας, παρέθετα ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξής του στις 11 Φεβρουαρίου 2010 (δηλαδή πριν από την ένταξη στην τρόικα στις 23 Απριλίου 2010!), από το οποίο σημείωνα μόνο μερικές ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις:

• Ο τότε πρωθυπουργός απέκλεισε «κατηγορηματικά το ενδεχόμενο προσφυγής της χώρας στο ΔΝΤ»!
• Ο Παπανδρέου «διέψευσε ότι επίκειται λήψη μέτρων εισοδηματικού χαρακτήρα, μιλώντας για πανικόβλητες αναλύσεις στις οποίες γίνεται λόγος για μέτρα τα οποία η κυβέρνηση ούτε σχεδίασε, ούτε πρόκειται να πάρει»!
• «Όλα τα μέτρα τα οποία θα ληφθούν και τα οποία θα είναι σκληρά, αλλά και δίκαια, δεν θα στοχεύουν στη μείωση των μισθών και των συντάξεων…».
• «Τα μέτρα αυτά, αφορούν την πάταξη της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής και της διαφθοράς»!!
• «Οι άξονες στους οποίους θα κινηθεί η κυβέρνηση για την επίλυση του οικονομικού προβλήματος είναι επίσης η ενίσχυση και τόνωση της πραγματικής οικονομίας, το νοικοκύρεμα του δημόσιου τομέα και η στροφή στο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, στην πράσινη οικονομία»!!
• Ο Παπανδρέου επέμεινε «στην εφαρμογή του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ, χαρακτηρίζοντας όλα τα άλλα που λέγονται ή γράφονται ως φιλολογία, η οποία πρέπει να τελειώνει»!!!
• Ο Παπανδρέου «ξεκαθάρισε επίσης ότι δεν ζητεί από την ΕΕ ειδική στήριξη, θεωρώντας επαρκέστατη τη στήριξη που δόθηκε στην Ελλάδα σε πολιτικό επίπεδο…»!!