35 χρόνια από το “Τσοβόλα δώστα όλα”!
27/04/2024
Ήταν η πιο ακριβή ιαχή παγκοσμίως, αφού κόστισε τότε 140 δισ. δραχμές και συνέβαλε στην αύξηση του δημόσιου ελλείμματος κατά 500 δισ. δραχμές, αλλά και οι επόμενες ιαχές έως σήμερα με τη μορφή προεκλογικών παροχών έχουν κοστίσει συνολικά πάνω από 2,3 τρισ. ευρώ και έχουν αυξήσει το χρέος κατά 350 δισ. ευρώ!
Πέρασαν 35 ολόκληρα χρόνια από τότε που αντήχησε στο Περιστέρι η προτροπή του τότε πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου προς τον τότε υπουργό Οικονομικών «Τσοβόλα δώστα όλα», δηλαδή να μην αφήσει ούτε ψίχουλα στα τότε και μονίμως άδεια δημόσια ταμεία για να μη χάσει το ΠΑΣΟΚ την εξουσία στις εκλογές της 24ης Ιουνίου του 1989.
Τότε, στις 20 Απριλίου 1989, ο Ανδρέας Παπανδρέου, σε προεκλογική ομιλία, και εν μέσω επευφημιών για τον τότε υπουργό Οικονομικών που ήταν πολύ δημοφιλής, είπε τη διαβόητη φράση. Το ΠΑΣΟΚ ήταν ήδη κυβέρνηση επί οκτώ χρόνια και το σκάνδαλο Κοσκωτά έριχνε βαριά τη σκιά στην προεκλογική περίοδο. Πρόκειται για ιστορική φράση, η οποία όμως δεν περιποιεί τιμήν στο πολιτικό σύστημα, καθώς η ίδια τακτική, χωρίς να βροντοφωνάζετε στα προεκλογικά μπαλκόνια από τους κομματικούς αρχηγούς, συνεχιζόταν και συνεχίζεται προκλητικώς και ακαταπαύστως, αναλώμασι των εσόδων από φόρους, δάνεια και κοινοτικά πακέτα.
Πολιτική οικονομικής τρέλας
Αργότερα, τόσο ο Ανδρέας Παπανδρέου όσο και ο Δημήτρης Τσοβόλας σε συνεντεύξεις και δηλώσεις υποστήριζαν ότι η ιαχή δεν ήταν προτροπή για προεκλογικές παροχές. Ωστόσο, από την “οικονομική θεωρία” του Δημήτρη Τσοβόλα όσο και από την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού του 1989 διαψεύδεται αυτός ο ισχυρισμός όπως αποδεικνύεται στο βιβλίο μου “430 ιστορίες καθημερινής οικονομικής τρέλας 1974-2013“.
Τότε, διαπιστώθηκε ότι οι προβλέψεις του τότε (1989) υπουργού Οικονομικών Δημήτρη Τσοβόλα για το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού του 1989, τον οποίο είχε καταρτίσει στο τέλος του 1988, παρουσίαζαν μίαν απόκλιση κατά 530 δισ. δραχμές, ή κατά 38%, επιβεβαιώνοντας έτσι τη δική μου πρόβλεψη. Από το ίδιο βιβλίο μου προκύπτει ότι για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού του 1989 επιβεβαιώνεται η διαπίστωση ότι η “ιαχή” κόστισε 140 δισ. δραχμές ή 400 εκατ. περίπου ευρώ και το έλλειμμα αυξήθηκε κατά 500 δισ. δραχμές ή κατά 1,5 δισ. ευρώ (ευρωπαϊκό ρεκόρ!).
Ο ισχυρισμός περί περιορισμένου ελλείμματος καταρρίπτεται και από την αντίληψη που είχε ο τότε, αλλά και όλοι οι επόμενοι (“γαλάζιοι”, “πράσινοι”, πολύχρωμοι) υπουργοί Οικονομικών για τη διαχείριση των εθνικών πόρων. Θυμάμαι ότι ένα περίπου χρόνο πριν από την “ιαχή” αυτή στο Περιστέρι, ο Δημήτρης Τσοβόλας, προσκεκλημένος στις 29 Μαΐου του 1988 από τους Γιάννη Μαρίνο και Παντελή Καψή για συζήτηση στο ραδιοφωνικό σταθμό TOP FM, είχε πει στη μαραθώνια συνέντευξη, μεταξύ άλλων, τα εξής εξωφρενικά:
- «Η κυβέρνηση αύξησε τα ελλείμματα για λόγους κοινωνικής πολιτικής…»
- «Δίδονται παροχές από άδεια δημόσια ταμεία, αλλά δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά μια σοσιαλιστική κυβέρνηση, δεν κινδυνεύει εν πάση περιπτώσει η οικονομία…»
- «Η αύξηση των ελλειμμάτων του κρατικού προϋπολογισμού το 1987 από 668 δισ. δραχμές που είχαν προβλεφθεί στα 915 δισ. δραχμές που έφθασαν, είναι φυσιολογική…»!
Αλλά, δεν ήταν μια μεμονωμένη περίπτωση κομματικής σπατάλης και άφρονος οικονομικής θεωρίας, η οποία θα πρέπει να ενταχθεί στα φοιτητικά εγχειρίδια των οικονομικών πανεπιστημίων ως παράδειγμα προς αποστροφήν.
Το κακό συνεχίζεται
Με την ίδια τακτική, που συνεχίστηκε και συνεχίζεται με τις γνωστές προεκλογικές υποσχέσεις για παροχές, διορισμούς, διαγραφές χρεών, ρουσφέτια κι άλλες βλαβερές κομματικές συνήθειες, “φαγώθηκαν” έως σήμερα πάνω 2,3 τρισ. ευρώ, χωρίς να έχει γίνει καμιά σχεδόν αλλαγή προς το καλύτερο.
Αντιθέτως, σε όλη αυτήν περίοδο μετά το 1981 (ένταξη στην τότε ΕΟΚ) ο ένας πρωθυπουργός παρέδιδε στον εαυτόν του ή στον αντίπαλό του 15 περιπτώσεις καμένης γης, πέντε προγράμματα σκληρής λιτότητας, πέντε διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος, δηλαδή ελέγχους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και τρία επαίσχυντα και επώδυνα Μνημόνια!
Τα σκίτσα του Μητρόπουλου είναι από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο 8/6/1989 και 18/10/1990
