Ανηφορικός ο δρόμος για τις ελληνικές τράπεζες

Η άσκηση ακραίων καταστάσεων, στην οποία υποβλήθηκαν οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες το 2018 είχε ως σκοπό να αξιολογηθούν οι ευπάθειες και να γίνουν κατανοητές οι επιδράσεις που τους ασκεί το σενάριο δυσμενούς οικονομικής δυναμικής. Δεν είχε σκοπό να εντοπιστούν τυχόν υστερήσεις κεφαλαίου και να απαιτηθεί η άμεση λήψη μέτρων ανακεφαλαιοποίησης.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ), για την άσκηση αυτή δεν έχει τεθεί ελάχιστο όριο επιτυχίας ή αποτυχίας. Το κέντρο της τρέχουσας άσκησης ήταν κυρίως να επικαιροποιηθεί η αξιολόγηση της ανθεκτικότητας των τραπεζών, σύμφωνα με ένα βασικό και ένα δυσμενές σενάριο. Προκειμένου να ληφθεί απόφαση από το Εποπτικό Συμβούλιο για ενδεχόμενη ανακεφαλαιοποίηση, λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες. Τυχόν ανακεφαλαιοποίηση θα αποφασιστεί κατά περίπτωση και προς τον σκοπό αυτό θα ληφθούν επίσης υπόψη τα αποτελέσματα της άσκησης, σε συνδυασμό με άλλες σχετικές εποπτικές πληροφορίες, σύμφωνα με μια συνολική προσέγγιση.

Η άσκηση έχει καίρια σημασία, αλλά δεν αποτελεί τον μοναδικό παράγοντα βάσει του οποίου αξιολογούνται πιθανές κεφαλαιακές ανάγκες. Οι άλλες σχετικές εποπτικές πληροφορίες μπορεί να αφορούν, μεταξύ άλλων, παραμέτρους, αξιολογήσεις και συγκεκριμένα στοιχεία για κάθε τράπεζα. Τέτοια είναι το προφίλ κινδύνου, τα ευρήματα πιθανών επιθεωρήσεων (π.χ. επιτόπιες επιθεωρήσεις ή σχέδια βιωσιμότητας), οι ουσιώδεις αλλαγές που προέκυψαν μετά την καταληκτική ημερομηνία συμπερίληψης στοιχείων για τους σκοπούς της άσκησης και τα μέτρα που έλαβε στο μεταξύ η τράπεζα για τον περιορισμό των κινδύνων.

Παράλληλα, το μεγάλο πρόβλημα στις συγκεκριμένες τράπεζες εξακολουθεί να ακούει στο όνομα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Οι επιχειρησιακοί στόχοι για τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα τα επόμενα δύο έτη είναι υψηλοί και φιλόδοξοι και ως εκ τούτου δύσκολα επιτεύξιμοι. Οι τράπεζες επιβάλλεται να διευρύνουν το ταχύτερο δυνατόν τις λύσεις που προτείνουν στους δανειολήπτες και να προχωρήσουν στη λήψη πιο δραστικών αποφάσεων. Ιδίως όσον αφορά τις ενέργειες αναδιάρθρωσης βιώσιμων επιχειρήσεων, τη συντονισμένη αντιμετώπιση των οφειλετών με πολλαπλούς πιστωτές, τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών και την εφαρμογή οριστικής λύσης για τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις.

Συνεπώς, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα
παραμένει ευάλωτο σε μακροοικονομικές και χρηματοπιστωτικές διαταραχές. Το 2018 οι
τράπεζες καλούνται να προσαρμοστούν σε νέες προκλήσεις, με κυριότερες την εφαρμογή του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 9 (IFRS 9), δηλαδή με την αυστηροποίηση του χειρισμού των προβλέψεων για τα νέα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.