Από τι πάσχει η ελληνική οικονομία – Μία απάντηση σε Ανδρονόπουλο και Γωνιάδη

Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους αναγνώστες του SLpress για την πολύ υψηλή επισκεψιμότητα του τελευταίου άρθρου μου για την οικονομία. Σχεδόν 15.000 επισκέψεις μόνον τιμή περιποιούν σε έναν ερασιτέχνη σχολιαστή, που δεν διεκδικεί δημοσιογραφικές δάφνες! Το μεγάλο αυτό ενδιαφέρον δεν μπορεί παρά να οφείλεται στην κατανόηση των μεγάλων προβλημάτων της οικονομίας, όπως θα τα βιώσουμε στο άμεσο μέλλον. Ελπίζω, με το σημερινό κείμενο, αλλά και αυτά που θα ακολουθήσουν, να προσφέρω, εκτός από δυσοίωνες προβλέψεις, και ελπιδοφόρες λύσεις.

Θέλω να επιμείνω σε αυτό και ας γίνομαι κουραστικός επαναλαμβάνοντας τις κατά καιρούς προτάσεις μου. Λύσεις υπάρχουν! Αυτό που δεν υπάρχει είναι η πολιτική βούληση για την εφαρμογή τους. Προφανώς, δεν αναφέρομαι σε γραφικές ή παρανοϊκές προτάσεις όπως π.χ. επαναφορά της δραχμής ή κρατικοποιήσεις, πολιτική αυτάρκειας κλπ. Αναφέρομαι σε λύσεις αληθώς ριζοσπαστικές, χωρίς αυτό να σημαίνει οποιαδήποτε ρήξη με το ευρωπαϊκό σύστημα.

Αντιθέτως, ριζοσπαστικές είναι οι λύσεις που εκμεταλλεύονται την θέση μας εντός της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, με επαναδιαπραγμάτευση, όπου και όσο απαιτείται, των διαφόρων συμφωνιών, στο βαθμό που αυτές δεν εξυπηρετούν τα εθνικά μας συμφέροντα. Η άκαιρη απολιγνιτοποίηση, η εμμονή στην άνευ όρων προώθηση των ΑΠΕ και η κατανομή των πόρων του ταμείου ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα. Δεν αναφέρομαι σε λύσεις αντίθετους με τους κανόνες της ελεύθερης οικονομίας!

Αντιθέτως, είναι απόλυτη ανάγκη η αποκατάσταση των όρων ανταγωνισμού με την καταπολέμηση των πολλών ολιγοπωλίων και καρτέλ (τράπεζες και τηλεπικοινωνίες είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα) και στην πραγματική απελευθέρωση της οικονομίας από κρατικοδίαιτες συντεχνίες (π.χ. μεταφορές) και γενικώς από κάθε άχρηστη κρατική παρέμβαση και υπερ-ρύθμιση.

Ένα γόνιμος διάλογος

Το πραγματικό, το μέγα πρόβλημα της οικονομίας μας, αυτό που δημιουργεί όσα περιέγραψα στο προηγούμενο άρθρο μου, είναι ο κρατισμός, ο οποίος, με τις διάφορες μορφές του, δημιουργεί διαφθορά και διαπλοκή. Οι προτάσεις, που έχω παρουσιάσει, ως πυρήνα τους έχουν την μείωση της κρατικής παρουσίας στην οικονομία. Όχι μόνον πρέπει να ελαχιστοποιηθούν οι κρατικές επιχειρήσεις, πλην κοινής ωφέλειας, αλλά και να πάψει κάθε μορφή επιχορηγήσεων-επιδοτήσεων, οι οποίες νοθεύουν τον ανταγωνισμό και στρεβλώνουν τόσο την αγορά όσο -και κυρίως- την αντίληψη των επιχειρηματιών.

Στο πλαίσιο αυτό, θα επιχειρήσω να ανοίξω έναν, γόνιμο ελπίζω, διάλογο με τους άλλους αρθρογράφους του Slpress, που ασχολούνται με την οικονομία. Προσφάτως διάβασα τρία πολύ ενδιαφέροντα άρθρα με προτάσεις για την ανάκαμψη της οικονομίας μας. Δύο του κ. Μάκη Ανδρονόπουλου, ο οποίος, σε αντίθεση με εμένα, τυγχάνει έμπειρος και κατ’ επάγγελμα δημοσιογράφος και ένα του κ. Ηρακλή Γωνιάδη, ο οποίος συνδυάζει τις ιδιότητες του επιχειρηματία και του ακαδημαϊκού. Και τα τρία κείμενα είναι, αναμφιβόλως, πολύ καλών προθέσεων και δεν έχουν γραφθεί “στο πόδι”. O δε προβληματισμός των αρθρογράφων είναι σαφής.

Λυπάμαι, όμως, αλλά διαφωνώ με την κεντρική τους ιδέα, που δεν είναι άλλη παρά η κρατική παρέμβαση. Ο κ. Γωνιάδης, στο άρθρο του «Να ανατρέψουμε το δόγμα ‘‘δεν μπορεί να παραχθεί ό,τι εισάγεται”» προτείνει την εισαγωγή ενός προγράμματος επιδοτήσεων-επιχορηγήσεων, φορολογικών απαλλαγών και ένταξης στον χαμηλότερο δυνατό συντελεστή του ΦΠΑ (6%;) για μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αποκλειστικής παραγωγής προϊόντων στρατηγικής σημασίας για τη διαχείριση κρίσεων, με σαφή προσδιορισμό των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ) και παραθέτει και τα βασικά κριτήρια υπαγωγής σε αυτό.

Διερωτώμαι, γιατί να επιτύχει ένας ακόμη γραφειοκρατικός μηχανισμός επιδοτήσεων; Από την δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα, ήτοι τουλάχιστον 50 έτη, οι νόμοι περί επιχορηγήσεων το μόνον που κατάφεραν ήταν να δώσουν δωρεάν κρατικό χρήμα σε όσους δεν το χρειάζονταν, να δημιουργήσει εργοστάσια φαντάσματα και να γεμίσουν τις τσέπες συμβουλών και επιτηδείων. Με δυο λόγια, διαπλοκή και διαφθορά! Είναι δυνατόν με την ίδια αποτυχημένη συνταγή να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, που, εν τω μεταξύ, έχει οξυνθεί και γιγαντωθεί; Ασφαλώς όχι!

Intralot και ΕΤΕΒΑ

Ο κ. Ανδρονόπουλος, στο πρώτο άρθρο του «Πως με κλαδικές πολιτικές μπορεί η Ελλάδα να κόψει δρόμο στη βιομηχανία» επαναφέρει μια ιδέα που συζητείται από την δεκαετία του ’80! Παρ’ ότι συμφωνώ με το πνεύμα του κειμένου του και προσυπογράφω την κατακλείδα του, όπου αναφέρει ότι «χρειαζόμαστε απελευθερωμένες αγορές ανοιχτές στον διεθνή ανταγωνισμό»! Όμως, αυτά δεν μπορούν να επιτευχθούν με πολιτικές κρατικής παρεμβάσεως, όπως «ο σχεδιασμός ειδικών κλαδικών πολιτικών». Η -κρατική- Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως, την οποία προτείνει, θα καταλήξει απλώς σε μια νέα αποτυχημένη ΕΤΒΑ!

Αντιθέτως, το χρηματοπιστωτικό σύστημα πρέπει να πάψει να είναι τραπεζοκεντρικό και να αποκτήσει μηχανισμούς ταχείας και άνετης χρηματοδοτήσεως των επιχειρήσεων, από ιδιωτικά κεφάλαια, με επιχειρηματικά κριτήρια και όχι επί τη βάση εγγυήσεων ή κομματικών παρεμβάσεων και κυκλωμάτων επιτηδείων. Πως μπορεί να γίνει αυτό περιέγραψα λεπτομερώς στο άρθρο μου «Λεφτά υπάρχουν! Πολιτική Βούληση υπάρχει;».

Στο δεύτερο άρθρο του, ο κ. Αδρονόπουλος, αναφέρεται στη σημασία του μεγέθους των επιχειρήσεων, με αφορμή τα φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις εταιρειών, που ανακοινώθηκαν προσφάτως. Συμφωνώ με το πνεύμα και αυτού του άρθρου! Βεβαίως, δεν αντιστέκομαι στον πειρασμό να επισημάνω τα ατυχή παραδείγματα που επικαλείται ο κ. Ανδρονόπουλος: Ο Σωκράτης Κόκκαλης μπορεί να δημιούργησε την επιτυχημένη Intralot, αλλά δεν αποτελεί το ιδανικό παράδειγμα επιχειρηματικής επιτυχίας στο βαθμό που οι επιχειρήσεις του έχουν βασικό -αν όχι μοναδικό- πελάτη το κράτος.

Πολλώ δε μάλλον ο, μακαρίτης, Θεόδωρος Καρατζάς, ο οποίος με την πολιτική της κεντροποιήσεως κατέστρεψε το -μάλλον καλό- δίκτυο της Εθνικής ενώ στο βωμό των χρηματιστηριακών υπεραξιών θυσίασε -δια συγχωνεύσεως- την μοναδική ελληνική επενδυτική τράπεζα, την εξαιρετική ΕΤΕΒΑ και, γενικώς, υπήρξε ο ιμάντας διαχύσεως σε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα του κάκιστου μοντέλου της EUROBANK, της αλαζονικής διοικήσεως Νανόπουλου!

Ανάγκη για ανταγωνισμό

Οπωσδήποτε, δεν θεωρώ τα πρόσωπα αυτά παραδείγματα προς μίμηση εάν στόχος μας είναι η ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας και όχι η ενίσχυση της διαπλοκής. Άλλωστε, ο ίδιος ο κ. Ανδρονόπουλος, ορθώς, επισημαίνει πόσο αποτυχημένες υπήρξαν οι παλαιότερες, άνωθεν, προσπάθειες επιχειρηματικών συγχωνεύσεων, που κατέληξαν απλώς να διευκολύνουν ξένες εταιρείες να αγοράσουν μεγάλα μερίδια της ελληνικής αγοράς σε χαμηλό κόστος! Την ίδια κατάληξη θα έχει και η νέα νομοθετική ρύθμιση.

Κανένα φορολογικό ή άλλο κίνητρο δεν αποτελεί πραγματική αιτία συγχωνεύσεως υγειών επιχειρήσεων. Ούτε εξυγιαίνονται οι επιχειρήσεις επειδή μεγαλώνει το μέγεθός τους. Ουκ ολίγα τα παραδείγματα κολοσσών που κατέρρευσαν και μικρών επιχειρήσεων που επιβίωσαν εν μέσω κρίσεων. Οι υγιείς επιχειρήσεις δεν έχουν ανάγκη οποιοδήποτε κίνητρο συγχωνεύσεως, θα επιλέξουν με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες και όχι τις δοξασίες των μαθητευόμενων μάγων του κυβερνητικού επιτελείου, οι οποίοι αγνοούν ακόμη και τις -30ετίας- εξελίξεις στη διοίκηση επιχειρήσεων και την έννοια του οικονομικού κέρδους!

Περιττό να επισημάνω ότι η νέα ρύθμιση με τις, οικονομικώς ανόητες,  προϋποθέσεις που θέτει, απλώς αυξάνει την γραφειοκρατία και, βεβαίως, την συνεπαγόμενη διαφθορά. Το μόνο που έχουν ανάγκη οι υγιείς επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, είναι η απομάκρυνση του κράτους από την οικονομία και η αποκατάσταση του υγιούς ανταγωνισμού. Ένα σταθερό, διαφανές, δίκαιο και λιτό φορολογικό σύστημα είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνει το κράτος ώστε οι επιχειρήσεις να δρουν γνωρίζοντας τους κανόνες, που πρέπει να είναι ίδιοι για όλες!

Επίσης, ένα σύγχρονο πλαίσιο για την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος και, ιδίως, των χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αρνείται να χρηματοδοτήσει το τραπεζικό σύστημα, προτιμώντας τα μεγάλα μεγέθη της διαπλοκής! Επ’ αυτού θα επανέλθω με αναλυτική πρόταση για έναν μηχανισμό εγγυημένων ομολόγων υψηλών αποδόσεων για τους επενδυτές. Βεβαίως, το ίδιο σημαντικά με το φορολογικό και το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι η πολιτική σταθερότητα καθώς και η ταχεία και διαφανής απονομή της Δικαιοσύνης και η συνολική ασφάλεια δικαίου. Όμως, τα θέματα αυτά αναλύω σε άλλη σειρά άρθρων μου.