Έκθεση του ΔΝΤ δείχνει το χάσμα που χωρίζει τα Σκόπια από την ΕΕ

Στην πρόσφατη έκθεσή του (Ιανουάριος 2020), το ΔΝΤ ξεδίπλωσε τους αριθμούς που δείχνουν τη Βόρεια Μακεδονία να ζορίζεται πολύ να μπει στο κλαμπ της ΕΕ. Μπορεί η Αθήνα να έδωσε το όνομα “Μακεδονία” στο γειτονικό κράτος και συνάμα το εισιτήριο της ένταξης, αλλά τα Σκόπια αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες. Η απόκλιση που παρουσιάζουν οι δείκτες της Βόρειας Μακεδονίας είναι πολύ μεγάλη από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς. Παράλληλα, ακόμα και οι προηγούμενες εκ του προχείρου εντάξεις των ανατολικοευρωπαϊκών κρατών βρίσκονταν σε καλύτερη μοίρα, όπως φαίνεται από την μελέτη του οργανισμού.

Το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Σλαβομακεδόνων είναι επί του παρόντος κάτω από το 30% του μέσου όρου της ΕΕ των 15 κρατών-μελών, δηλαδή της ΕΕ πριν ακόμα ενταχθούν μαζικά οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Ακόμα όμως και σε σύγκριση με αυτές τις υπανάπτυκτες χώρες, τα Σκόπια είναι κατά 6 μονάδες χαμηλότερα από τον μέσο όρο τους (βλ. πίνακα). Ακόμα και η Βουλγαρία, η χειρότερη όλων, ήταν σε καλύτερη μοίρα πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για ένταξη. Όσο για την Αλβανία, δεν τίθεται συζήτηση ότι η κατάσταση θα παραμείνει αγεφύρωτη για πολλά χρόνια.

«Οι οικονομικές επιδόσεις και το επιχειρηματικό περιβάλλον της Βόρειας Μακεδονίας παρακωλύονται προς το παρόν από το ανεκμετάλλευτο εργατικό δυναμικό, από παραοικονομία, συστημικές αδυναμίες στην διακυβέρνηση, τη δικαιοσύνη και τη δημόσια διοίκηση» σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ.

Η διαδικασία δε των διαπραγματεύσεων για την ένταξη, όπως υπογραμμίζεται στην τεχνοκρατική ανάλυση, βελτιώνει από μόνη της την οικονομική κατάσταση της υποψήφιας προς ένταξη χώρας. Ο λόγος είναι ότι ωθούν, υποτίθεται, τις εγχώριες κυβερνήσεις για αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις. Με άλλα λόγια, τις καθιστά πειθήνιες στο ευρωπαϊκό καπιταλιστικό σύστημα.

«Σημαντικές προσπάθειες για την βελτίωση της ποιότητας των θεσμών στα νέα κράτη μέλη πραγματοποιήθηκαν τα έτη πριν από την ένταξη στην ΕΕ, προκειμένου να συμμορφωθούν με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για τη σταθερότητα των θεσμών, τη διασφάλιση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, την ύπαρξη λειτουργικής οικονομίας της αγοράς και την ικανότητα αντιμετώπισης του ανταγωνισμού εντός της ΕΕ» αναφέρει η έκθεση. Έτσι, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ πιστεύουν ότι με το άνοιγμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και τις μεταρρυθμίσεις –για να αντιμετωπιστεί η διαφθορά– θα έρθει η ανάπτυξη.

Η Βόρεια Μακεδονία πρέπει να ενισχύσει τη συμβολή του εργατικού δυναμικού στην ανάπτυξη. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την αύξηση των ποσοστών συμμετοχής και του ανθρώπινου κεφαλαίου, τη μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας και τη μείωση των αναντιστοιχιών των δεξιοτήτων/αναγκών αγοράς μέσω της εφαρμογής πιο ενεργών πολιτικών. Χρειάζεται επίσης βελτίωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Για να σταματήσουν οι μεταναστευτικές ροές των Σλαβομακεδόνων, το ΔΝΤ θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξουν ριζικές μεταρρυθμίσεις στη βελτίωση του εισοδήματος ανά κάτοικο, τις προοπτικές απασχόλησης και την ποιότητας της διακυβέρνησης. Επίσης προς αυτή την κατεύθυνση χρειάζεται η καταπολέμηση της διαφθοράς, η λογοδοσία, επιβολή κράτους δικαίου και διακυβερνητική αποτελεσματικότητα. Συνεπώς, «το χρονοδιάγραμμα για την έναρξη διαπραγματεύσεων προσχώρησης παραμένει αβέβαιο» όπως αναφέρει η έκθεση.