Επίφοβος εχθρός του Ερντογάν η πτώση της τουρκικής οικονομίας

Στις σημερινές εκλογές στην Τουρκία ο πραγματικός αντίπαλος του Ερντογάν δεν είναι μόνο πρόσωπα και παρατάξεις, αλλά η άθλια κατάσταση της οικονομίας και της τουρκικής λίρας. Όπως είχαμε αναφέρει σε προηγούμενο σημείωμά μας, η τουρκική οικονομία, το τέταρτο τρίμηνο του 2018, σε ετήσια βάση, παρουσίασε αρνητική μεγέθυνση της τάξεως του 3,0%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017 (Πίνακας 1 και Γράφημα 1), σύμφωνα με τα στοιχεία της Τουρκικής στατιστικής υπηρεσίας (TURKSTAT).

Αυτό οφείλεται στο ότι οι συνιστώσες της κατανάλωσης (ιδιωτικής και δημόσιας), και του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου παρουσίασαν δραματική μείωση το τέταρτο τρίμηνο του 2018 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2017 (Πίνακας 2).

Συγκεκριμένα, η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε -8,9% έναντι αύξησης +6,3% , ενώ δραματική μείωση παρουσίασε ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου -12,9% έναντι αύξησης +6,6%. Οι εξαγωγές παρέμειναν περίπου στο ίδιο επίπεδο. Αντιθέτως, αυτό που απέτρεψε τη μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ, ήταν η σημαντικότατη μείωση των εισαγωγών, οι οποίες μειώθηκαν κατά 24,4% έναντι αύξησης 22,8%, στα δύο εξεταζόμενα τρίμηνα.

Σε ετήσια βάση, το 2018, η μεγέθυνση του τουρκικού ΑΕΠ ανήλθε στο 2,6% ,σε σχέση με μεγέθυνση 7,4 % το 2017. Αυτό οφείλεται στη μείωση:

• της ιδιωτικής κατανάλωσης , 2018: 1,1% και 2017: 6,1%
• της δημόσιας κατανάλωσης , 2018: 3,6% και 2017: 5,0%
• του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, 2018: -1,7% και 2017:7,8%
• των εξαγωγών, 2018:7,5% και 2017: 11,9%

Αντιθέτως η σημαντική μείωση των εισαγωγών, 2018: -7,9% και 2017: 10,3%, συγκράτησε την πτώση του ΑΕΠ.

Επομένως, με βάση τα τριμηνιαία στοιχεία , σε ετήσια βάση, και όχι τα εποχικά σταθμισμένα τριμηνιαία στοιχεία, η τουρκική οικονομία αναμένεται να εισέλθει επισήμως σε ύφεση μετά τα στοιχεία του α’ τριμήνου του 2019. Οι πιθανότητες να συμβεί αυτό, παρά τα όσα υποστηρίζει ο υπουργός των Οικονομικών Berat Albayrak, είναι πολύ υψηλές.

Αυτό προκύπτει από ορισμένους πρόδρομους δείκτες της τουρκικής οικονομίας. Συγκεκριμένα, ο δείκτης Markit , που περιγράφει την επιχειρηματική εμπιστοσύνη τον Ιανουάριο ήταν στο 44,2 ενώ το Φεβρουάριο στο 46,4 κάτω από το επίπεδο 50 που αποτελεί το όριο κατά πόσον μια οικονομία οδεύει προς την ύφεση. Επίσης ο δανεισμός του τραπεζικού συστήματος, προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, παρουσιάζει μείωση τους πρώτους μήνες του 2019. Συνεπώς, θα πρέπει να αναμένουμε τα στοιχεία του α’ τριμήνου του 2019 για να έχουμε επίσημα την τουρκική οικονομία σε ύφεση.