Επιταγή χωρίς αντίκρισμα το αναπτυξιακό “θαύμα” του Κυριάκου

Επί πέντε χρόνια τίποτε δεν έχει αλλάξει σε ό,τι αφορά το περιβόητο αναπτυξιακό μοντέλο, παρά τους στομφώδεις βερμπαλισμούς, εκτός από τον συνεχή αφελληνισμό του παραγωγικού ιστού, της καλλιεργήσιμης γης και του κτιριακού δυναμικού. Η δε βαριά βιομηχανία της Ελλάδας, ο τουριστικός-ξενοδοχειακός κλάδος εκποιείται συστηματικά.

Τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ στη Σερβία και την Ουγγαρία ήρθαν κι αυτά να υπογραμμίσουν ότι όχι μόνο το ελληνικό γεωπολιτικό asset έχει μείνει ανεκμετάλλευτο, αν δεν έχει χαθεί, αλλά χάνεται μάλλον και το γεωοικονομικό. Η Κίνα υπέγραψε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Σερβία μαζί με ένα πακέτο επενδύσεων σε υποδομές και μια σειρά από μεγάλα πρότζεκτ με την Ουγγαρία της τάξεως των 20 δισ. δολαρίων. Που σημαίνει ότι οι δύο συνορεύουσες χώρες θα γίνουν το εμπορικό ορμητήριο στην Ευρώπη.

Που σημαίνει επίσης ότι όχι μόνο η Ελλάδα χάνει το κινέζικο τρένο, αλλά και κάθε ονείρωξη για ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια. Δεν είναι μόνο οι μισθοί Βουλγαρίας ως αγοραστική δύναμη, είναι ότι η Διακήρυξη των Αθηνών, όπως γελοιοποιείται από την Τουρκία, μας κάνει περίγελο σε όλη την Ευρώπη. Αυτά βλέπει ο Ράμα και τόλμησε να διαμηνύσει “ή μου δίνετε χώρο να κάνω τη φιέστα μου ή την κάνω στο Σύνταγμα”. Εννοείται ότι πλέον και η πάλαι ποτέ Βόρεια Μακεδονία θα μας αγνοήσει επιδεικτικά μετά τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στα Σκόπια.

Το “θαύμα” στις ξένες επενδύσεις

Σε ό,τι αφορά τις περίφημες ξένες επενδύσεις, κι αυτές είναι θύμα της κυβερνητικής αδυναμίας. Προβλήθηκε λοιπόν στα συστημικά μέσα με το γνωστό τρόπο διαχείρισης των αριθμών και της λογικής μια μελέτη του ΟΟΣΑ που δείχνει αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) κατά 62%! Το μεγαλειώδες αυτό ποσοστό προκύπτει από τη σύγκριση των ΑΞΕ της μνημονιακής 3ετίας 2017-2019 που ήταν 4,15 δισ. ευρώ με την τριετία 2021-2023 που ανήλθαν στα 6,7 δισ. ευρώ. Σε πραγματικά κεφάλαια η διαφορά είναι 2,5 δισ. ευρώ που δεν το λες και επιτυχία αφού η σύγκριση γίνεται με τη μνημονιακή φάση. Μάλλον κόπωση ή καλύτερα με επενδύσεις της αρπαχτής μοιάζουν οι επενδύσεις στο real estate και στην αγορά των “κόκκινων δανείων”. Άλλωστε, τα ξένα κεφάλαια που ήταν σε παραγωγικές επενδύσεις φεύγουν, όπως διαπιστώσαμε με το κλείσιμο δύο εργοστασίων προ μηνών.

Βασικό πλέον πρόβλημα της ελληνικής παραγωγής είναι το ενεργειακό κόστος. «Οι γερμανικές ενεργοβόρες επιχειρήσεις “δουλεύουν” με 46 ευρώ/ΜWh, οι γαλλικές με 32 ευρώ/ΜWh και οι ελληνικές με 95 ευρώ/ΜWh» μας πληροφόρησε μελέτη που δημοσίευσε η “Καθημερινή”. «Στη Γερμανία, ενώ η τιμή ρεύματος για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες το 2023 ξεκινάει από μια βάση αντίστοιχη με αυτήν της Ελλάδας στα 117 ευρώ/MWh, έπειτα από φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις (αντιστάθμιση) μειώνεται στα 46 ευρώ/ΜWh. Στην Ελλάδα στην αντίστοιχη τιμή των 117 ευρώ/ΜWh προστίθεται ένα κόστος της τάξης των 13 ευρώ/MWh από την αγορά εξισορρόπησης και μετά τη μείωση που προκύπτει από την “κουτσουρεμένη” σε σχέση με τη Γερμανία αποζημίωση για αντιστάθμιση, καταλήγει στα 95 ευρώ/ΜWh».

Άχρηστο το Χρηματιστήριο Αθηνών

Το χρηματιστήριο είναι ένας μηχανισμός για να αντλούν οι δυναμικές επιχειρήσεις φθηνά επενδυτικά κεφάλαια και όχι για να κάνουν αρπαχτή τα ξένα funds και οι ντόπιοι μεροκαματιάρηδες. Δυστυχώς, στην εποχή των υψηλών επιτοκίων και του επενδυτικού κενού των 130 δισ. ευρώ, το Χρηματιστήριο Αθηνών δεν έδωσε καμία ουσιαστική λύση, πέρα από τα “παίγνια” γύρω από την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.

Η πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος καταγράφει πως «η συνολική αξία των θέσεων των διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων σε ελληνικούς τίτλους ανερχόταν το γ΄ τρίμηνο του 2023 σε 18 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 7,5 δισ. ευρώ διακρατούνται από ευρωπαϊκά κεφάλαια και 5,8 δισ. ευρώ από αμερικανικά. Οι θέσεις αυτές παρουσιάζουν συνεχή ανοδική τάση, ξεκινώντας από το δ΄ τρίμηνο του 2022 και εφεξής, με αποτέλεσμα η συνολική αξία των θέσεων των επενδυτικών κεφαλαίων σε ελληνικούς τίτλους να αυξηθεί κατά περίπου 5,9 δισ. ευρώ. Από αυτή την αύξηση, περίπου 2,1 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε αύξηση της αξίας των θέσεων σε ελληνικά ομόλογα, κυρίως κρατικά, και 3,5 δισ. ευρώ στην αύξηση της αξίας των θέσεων σε μετοχές».

Μέσα στο κλίμα αυτό της πραγματικής καχεξίας και της επικοινωνιακής υπερβολής, το Χρηματιστήριο Αθηνών αντιμετωπίζει ένα σουέλ μετανάστευσης εταιριών προς αναζήτηση σοβαρών κεφαλαίων. Μέσα στη χρονιά δρομολογήθηκε η διαγραφή των μετοχών Entersoft και Εpislon Net, ενώ η Τheon Optics προτίμησε την υψηλότερη αποτίμησή της σε μια ευρωπαϊκή αγορά (Amsterdam). Επίσης, η Τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν ετοιμάζεται για το αμερικανικό χρηματιστήριο και ο Μυτιληναίος για το χρηματιστήριο του Λονδίνου.

Το Χρηματιστήριο Αθηνών στην πράξη παραμένει υπόπτως εκτός των αναπτυξιακών μέτρων της κυβέρνησης, ιδιαίτερα δε για τις μικρομεσαίες και τις νεοφυείς. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι πολύ πιθανό το ΧΑ να αδειάσει κυριολεκτικά όταν θα ολοκληρωθεί η δρομολογημένη ενοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών.

Απαιτείται πραγματικό αναπτυξιακό σχέδιο

Όπως μας πληροφόρησε η “Καθημερινή” «30 ειδικοί του ελαιολάδου συγκεντρώθηκαν για τρεις ημέρες στη Σπάρτη στα τέλη Απριλίου, προκειμένου να αναδείξουν το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο, στο πλαίσιο του 9ου διεθνούς διαγωνισμού ελαιολάδου ATHENA… και αποφάνθηκαν ότι το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο για το 2023 είναι το Marcum Coratina (από την ποικιλία ελιάς Κορατίνα, με καταγωγή από τη νότια Ιταλία), της εταιρείας Marcum Olive, που εδρεύει στο Paso Robles της κομητείας San Luis Obispo, στην Καλιφόρνια. Δεύτερο καλύτερο ανεδείχθη ένα ελαιόλαδο από τη Βραζιλία, μια χώρα που παράγει μόνο 500 τόνους ελαιόλαδο τον χρόνο και η οποία πριν από μια δεκαπενταετία δεν είχε ούτε μία ρίζα ελαιόδεντρου για καλλιέργεια. Στην τρίτη θέση αναδείχθηκε ένα ελαιόλαδο από την Ισπανία».

Πάντως, ο μεγάλος κίνδυνος προέρχεται από την Κίνα που διαθέτει τη δυναμική να γίνει κρίσιμος παραγωγός ελαιολάδου, καθώς η εγχώρια ζήτηση κατοχυρώνει την προώθηση της εγχώριας παραγωγής. Η κατανάλωση ελαιολάδου στην Κίνα αγγίζει τους 65.000 τόνους ετησίως, με αυξητική τάση. Η Κίνα σήμερα έχει περίπου 370.000 στρέμματα με ελιές, που αντιστοιχούν σε περίπου 123.500 εκτάρια. Η παραγωγή είναι μικρή γιατί τα δένδρα δεν έχουν ωριμάσει και υπάρχει πρόβλημα με τις καλοκαιρινές βροχές. Παρ΄ όλα αυτά, ένα κινέζικο ελαιόλαδο κέρδισε το Χρυσό Βραβείο στο NYIOOC World Olive Oil Competition και το 2018 ένα άλλο κέρδισε στην κατηγορία ώριμων φρούτων στα βραβεία Mario Solinas.

Συμπερασματικά, η ανυπαρξία αναπτυξιακής στρατηγικής και οι δραματικές καθυστερήσεις στην εκπλήρωση των οροσήμων του Ταμείου Ανάκαμψης καταδεικνύουν την αδυναμία της κυβέρνησης να δημιουργήσει αναπτυξιακό κύμα. Η Ελλάδα χρειάζεται αναπτυξιακούς ρυθμούς μεταξύ 4-7% το χρόνο για το διάστημα μέχρι να τελειώσει η περίοδος χάριτος σε ό,τι αφορά το χρέος. Όχι μόνο χάθηκαν πέντε χρόνια με εύκολες λύσεις που δεν προκάλεσαν αναπτυξιακό τσουνάμι, αλλά σκούριασαν το “ελατήριο” που ήταν έτοιμο να εκτιναχθεί το 2018.