Εξοντωτικό τέλος σε κινεζικά πλοία που πιάνουν λιμάνια στις ΗΠΑ

Η πρόταση του Γραφείου των Εμπορικών Αντιπροσώπων προβλέπει ότι τα κινεζικής ιδιοκτησίας πλοία θα πληρώνουν έως και ένα εκατομμύριο δολάρια για κάθε προσέγγιση σε λιμάνι των ΗΠΑ και όσοι εκμεταλλεύονται κινεζικής κατασκευής πλοία θα χρεώνονται έως και 1,5 εκατ. δολάρια ανά πλοίο για κάθε προσέγγισή του, ανάλογα με το ποσοστό τέτοιων πλοίων στον στόλο τους.

Η πρόταση έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στην οποία κατατέθηκαν μέχρι και την Κυριακή 23/3 269 σχόλια, ενώ τη Δευτέρα 24/3 και τη Τετάρτη 26/3 έχει προγραμματιστεί να γίνει δημόσια ακρόαση. Στη συνέχεια θα ληφθούν οριστικές αποφάσεις, αν και ήδη το ενδεχόμενο επιβολής τελών στα κινέζικης κατασκευής πλοία προκαλεί τις πρώτες διαφοροποιήσεις στη ναυτιλία, στον τομέα των φορτηγών πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου (bulk carriers).
Πάντως, στην πλειοψηφία των σχολίων, που έχουν κατατεθεί επισημαίνεται ο άδικος και γενικός χαρακτήρας των κυρώσεων, ιδιαίτερα για τον τομέα της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάλυση που υπέβαλε ο John McCown, απόφοιτος του Harvard και πρώην διευθύνων σύμβουλος αμερικανικής ναυτιλιακής εταιρείας εμπορευματοκιβωτίων, ο οποίος χρησιμοποίησε ως παράδειγμα ένα πλοίο της κινέζικης COSCO, μεταφορικής ικανότητας 10.000 TEU (σ.σ. μονάδα μέτρησης κοντέινερ), καθώς αυτό είναι το μέσο μέγεθος των πλοίων που εκτελούν δρομολόγια στη μεταφορική γραμμή του Ειρηνικού, για να δείξει την επιβάρυνση που θα έχει από τα προτεινόμενα τέλη.

Σε ένα δρομολόγιο, με προσεγγίσεις σε τρία λιμάνια των ΗΠΑ, το πλοίο της COSCO θα χρεωνόταν 3,5 εκατομμύρια δολάρια ανά λιμάνι ή 10,5 εκατομμύρια δολάρια για κάθε ταξίδι που περιλαμβάνει τρία λιμάνια της δυτικής ακτής. Με δέκα ταξίδια 35 ημερών το χρόνο, αυτό θα μεταφραζόταν σε ετήσια τέλη ύψους 105 εκατομμυρίων δολαρίων μόνο για αυτό το ένα σκάφος της COSCO. Εάν αυτό το σκάφος μπορούσε να κάνει αυτά τα ταξίδια με πληρότητα 100%, πρακτικά αδύνατο λόγω εποχικότητας της κίνησης, θα μετέφερε συνολικά 100.000 teu, που σημαίνει ότι η επιβάρυνση θα αντιστοιχούσε σε 1.050 δολάρια ανά teu. Αυτό ισοδυναμεί με 2.100 δολάρια για το τυπικό μεγάλο κοντέινερ των 40 ιντσών (feu) που χρησιμοποιείται σε αυτή τη “γραμμή”.

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της επιβάρυνσης ο μελετητής σημειώνει ότι τα 2.100 αντιστοιχούν στο 72% της τελευταίας τιμής του ναύλου στην εμπορική γραμμή Σαγκάης προς Λος Άντζελες, που είναι 2.906 δολάρια ανά feu. Δηλαδή, το κόστος μεταφοράς ενός κοντέινερ σε αυτή τη γραμμή, με αυτό το πλοίο, θα φτάσει τα 5.000 δολάρια, με ανάλογη επιβάρυνση του καταναλωτή.

«Σαφώς [η επιβολή] του τέλους θα καθιστούσε το πλοίο της COSCO μη ανταγωνιστικό και το εμπόριο που περιλαμβάνει ένα τέτοιο πλοίο θα περιοριζόταν», έγραψε ο McCown. Ο ίδιος ανέφερε παραδείγματα και άλλων εταιρειών, όπως της γαλλικής CMA CGM, η οποία συνεργάζεται με την COSCO και θα έχει ανάλογες επιβαρύνσεις.

Ανησυχεί και η ελληνική ναυτιλία

Το θέμα απασχολεί έντονα και την ελληνική ναυτιλία, όπως έχει γράψει το SLpress καθώς ο ελληνικός εφοπλισμός έχει υπό τη διαχείρισή του πολλά πλοία που έχουν κατασκευαστεί σε κινέζικα ναυπηγεία, ενώ σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία ναυπηγούνται στη Κίνα για λογαριασμό ελληνικών συμφερόντων 387 πλοία, διαφόρων τύπων, χωρητικότητας 38 εκατομμυρίων τόνων (dwt), που αντιστοιχούν στο 17,4% του συνόλου των ναυπηγήσεων στην Κίνα σε χωρητικότητα.

Διάφορες άλλες παρατηρήσεις που έγιναν στο USTR έχουν επισημάνει ότι τα τέλη στην υπό συζήτηση μορφή τους θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση των προσεγγίσεων εις βάρος των μικρότερων λιμανιών των ΗΠΑ και να οδηγήσουν περισσότερα πλοία να προσεγγίζουν στον Καναδά και το Μεξικό.

«Είναι σαφές ότι εάν εξετάζετε τις προτάσεις όπως είναι στο τραπέζι αυτή τη στιγμή, [διαπιστώνετε ότι] αυτό θα προκαλούσε τεράστιο πρόσθετο κόστος για όλες τις ναυτιλιακές εταιρείες», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της γερμανικής Hapag-Lloyd, Rolf Habben Jansen σε δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου.

Οι πρώτες “αναταράξεις”

Πάντως πριν ακόμα ληφθούν οριστικές αποφάσεις το ενδεχόμενο επιβολής των τελών φαίνεται να αφήνει το… αποτύπωμά του στη παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά. Οι πρώτες “αναταράξεις” εμφανίζονται στην αγορά των πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίων (bulk carriers) καθώς όπως επισημαίνει στην εβδομαδιαία επισκόπηση της ναυτιλιακής αγοράς η ναυλομεσιτική εταιρεία WeberSeas (Hellas) S.A. υπάρχει μεγάλη ζήτηση για πλοία ιαπωνικής κατασκευής, ιδιαίτερα για εκείνα που ναυπηγήθηκαν από το 2012 και μετά.

Ωστόσο, η προσφορά τέτοιων πλοίων προς πώληση παραμένει περιορισμένη, μπροστά στο ενδεχόμενο επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ σε πλοία κινεζικής ναυπήγησης. «Αυτοί οι δασμοί έχουν κάνει τους ιδιοκτήτες πλοίων ιαπωνικής κατασκευής να διστάζουν να πουλήσουν», αναφέρεται στην ανάλυση, με την επισήμανση ότι η στάση της βιομηχανίας υποδηλώνει ότι εάν οι ΗΠΑ προχωρήσουν στην επιβολή δασμών σε πλοία κινεζικής ναυπήγησης που εισέρχονται στα λιμάνια τους, η διαφορά τιμών μεταξύ κινεζικών και μη κινεζικών πλοίων μπορεί να διευρυνθεί.

Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι από τα επτά bulk carriers που πωλήθηκαν την τελευταία εβδομάδα τα πέντε είχαν κατασκευαστεί σε ιαπωνικά ναυπηγεία.
Επιπλέον, πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι οι ναυλωτές έχουν δείξει μειωμένη προτίμηση για πλοία κινεζικής κατασκευής σε μακροχρόνιες ναυλώσεις, καθώς περιμένουν να αποσαφηνιστεί η κατάσταση.

Ειδικά, τα ταξίδια προς τον κόλπο του Μεξικού με προσεγγίσεις σε Χιούστον, Νέα Ορλεάνη αποκτούν νέο ενδιαφέρον λόγω της απροθυμίας ορισμένων Κινέζων ιδιοκτητών ή κινεζικών πλοίων να μεταβούν στις Ηνωμένες Πολιτείες.