Φόρο στους πλούσιους και μικρές αυξήσεις στους εργαζόμενους βλέπει η ΕΚΤ

Έκτακτο φόρο στα κέρδη των επιχειρήσεων και τα εισοδήματα των πλουσίων και παράλληλα αυτοσυγκράτηση στις μισθολογικές αυξήσεις, προτείνει ο επικεφαλής οικονομολόγος και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν, για να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κρίσης και να βγει όσο το δυνατόν λιγότερο τραυματισμένη η ΕΕ.

Σε συνέντευξη στην αυστριακή εφημερίδα Der Standard ο Λέιν επισημαίνει ότι η ΕΚΤ τάσσεται υπέρ στοχευμένων ενισχύσεων των κρατών-μελών της ΕΕ προκειμένου να προστατευθούν τα νοικοκυριά από τον αντίκτυπο του πληθωρισμού, όπως δήλωσε επίσης χθες η πρόεδρός της Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

«Αν υποστηρίξετε αυτούς που βρίσκονται σε οικονομική ανάγκη 

αυξάνοντας τους φόρους, αυτό έχει μικρότερο αντίκτυπο στον πληθωρισμό, παρά αν αυξήσετε τα δημοσιονομικά ελλείμματα» επιχειρηματολόγησε ο Λέιν. Η ιδέα για τη φορολόγηση των πιο εύπορων κερδίζει έδαφος στους κόλπους της ευρωζώνης. Η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να εισαγάγει προσωρινό έκτακτο φόρο για το 1% των πιο πλούσιων, προκειμένου με τα έσοδα αυτά να χρηματοδοτήσει τα μέτρα που εφαρμόζονται για την άμβλυνση των επιπτώσεων του πληθωρισμού στα χαμηλά εισοδήματα.

Οι προτάσεις της ΕΚΤ

«Τα συνδικάτα και οι εργοδότες δεν πρέπει να αγνοούν τι έχει συμβεί. Ο υψηλός πληθωρισμός θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται σε υψηλότερους μισθούς. Αυτό όμως πρέπει να εξισορροπηθεί. Οι μισθοί θα αυξηθούν περισσότερο από ό,τι τα τελευταία χρόνια. Αλλά η προσπάθεια πλήρους προστασίας των εργαζομένων από τον πληθωρισμό μέσω υψηλότερων αμοιβών θα οδηγούσε σε μεγάλη αύξηση του κόστους για τις επιχειρήσεις και σε πολλές δευτερογενείς επιπτώσεις.

»Τότε οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μετακυλήσουν τις αυξήσεις των μισθών στους καταναλωτές μέσω υψηλότερων τιμών. Στη συνέχεια, το επόμενο έτος τα συνδικάτα θα πρέπει και πάλι να πουν: ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι υψηλός, χρειαζόμαστε άλλη μια μεγάλη αύξηση μισθών. Πολλές από τις μισθολογικές αυξήσεις που βλέπουμε επί του παρόντος στη ζώνη του ευρώ είναι ισορροπημένες και βρίσκονται στη μέση οδό, όπου γίνεται κάποια προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων δεν θα υποφέρει πάρα πολύ, αλλά και μια αναγνώριση ότι η πλήρης προστασία των εργαζομένων μέσω της αντιστοίχισης του πληθωρισμού ένα προς ένα στις μισθολογικές συμφωνίες θα ήταν αυτοκαταστροφική. Αυτό απλώς θα παρέτεινε τους πολύ υψηλούς ρυθμούς πληθωρισμού, γεγονός που θα απαιτούσε πολύ μεγαλύτερη και αυστηρότερη αντίδραση της νομισματικής πολιτικής.

»Θα ήθελα να προειδοποιήσω έντονα τις επιχειρήσεις να μην αναμένουν το ίδιο επίπεδο κερδοφορίας σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού. Για μένα, το συλλογικό μήνυμα της ισορροπίας είναι σημαντικό. Για να επιστρέψουμε σε χαμηλό πληθωρισμό, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η εταιρική κερδοφορία θα μειωθεί για λίγο και ότι οι μισθοί δεν θα συμβαδίσουν πλήρως με τον πληθωρισμό για λίγο.

Ναι, γινόμαστε φτωχότεροι

»Υπάρχουν δύο συγκεκριμένοι παράγοντες. Πρώτον, λόγω του πολέμου και των υψηλών τιμών της ενέργειας, υπάρχουν πολλοί δείκτες στην οικονομία που έχουν επιδεινωθεί. Πολλοί μιλούν για ύφεση. Οι επιχειρήσεις γνωρίζουν ότι σε ένα δύσκολο περιβάλλον μπορεί να χάσουν το μερίδιό τους στην αγορά εάν αυξήσουν υπερβολικά τις τιμές τους. Από την άλλη, εάν οι μισθολογικοί διακανονισμοί είναι πολύ υψηλοί, αυξάνεται η πιθανότητα απολύσεων σε περίπτωση οικονομικής ύφεσης. Δεύτερον –και αυτό μας επαναφέρει στο έργο της ΕΚΤ– είναι ότι τώρα κάνουμε σημαντικές αυξήσεις επιτοκίων. Αυτό θα πρέπει να καταστήσει σαφές στις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους ότι οι συνθήκες ζήτησης θα γίνουν λιγότερο ευνοϊκές. Εάν συνεχίσετε να αυξάνετε τις τιμές σας, κινδυνεύετε να χάσετε ζήτηση και έσοδα.

»Φέτος θα δαπανήσουμε περίπου το 5% των εσόδων της ζώνης του ευρώ για εισαγωγές ενέργειας. Προηγουμένως, το ποσοστό αυτό ήταν περίπου 1%. Θα πρέπει να επωμιστούμε αυτό το βάρος συλλογικά. Το βιοτικό επίπεδο θα μειωθεί ως αποτέλεσμα των λογαριασμών ενέργειας. Αυτό κάνει τους ανθρώπους φτωχότερους και η ύφεση θα είναι αισθητή για όλους. Ο λόγος είναι ότι στην Ευρώπη εισάγουμε μεγάλο μέρος της ενέργειάς. Είναι διαφορετικό στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες παράγουν ενέργεια, οπότε υπάρχουν νικητές και χαμένοι από τις υψηλές τιμές ενέργειας. Ωστόσο, αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί σημαντικά το 2023, με περαιτέρω μειώσεις το 2024. Και θα υπάρξει κάποια μισθολογική κάλυψη με την πάροδο του χρόνου, έτσι ώστε το βιοτικό επίπεδο να αρχίσει να βελτιώνεται ξανά».