Φούσκα που θα σκάσει η οικονομία επί Μητσοτάκη

Στοιχεία τα οποία εδραιώνουν την άποψη πως κανένα διαρθρωτικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας δεν έχει επιλυθεί μετά από την έξοδο από τα μνημόνια και έξι και πλέον χρόνια από την διακυβέρνηση της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

• Στο 12μηνο 07/2024 – 07/2025 τα χρέη προς το κράτος αυξήθηκαν κατά 4,558 δισ. ευρώ και ανήλθαν συνολικά σε 111,829 δισ. ευρώ. Στη λίστα των οφειλετών προστέθηκαν 172.263 φυσικά και νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους. Η εκρηκτική άνοδος των οφειλών προς το δημόσιο έρχεται να αποδείξει και την κραυγαλέα αποτυχία των όποιων ρυθμίσεων. Από τα θεωρούμενα ως εισπράξιμα 84,5 δισ. ευρώ, μόλις 3,31 δισ. (2,96%) είναι ρυθμισμένα.
• Αν κρίνουμε από την πίεση που ασκούν οι servicers και οι εισπρακτικές στο σύστημα για να προχωρήσουν σε δεκάδες χιλιάδες πλειστηριασμούς κατοικιών και την παρέμβαση του Μιχάλη Σάλλα, με την οποία προειδοποίησε την κυβέρνηση να μεριμνήσει άμεσα ώστε να μην χρειαστεί το δημόσιο να πληρώσει κρατικές εγγυήσεις 19 δισ. ευρώ για το δραματικό σχέδιο “Ηρακλής”, προκύπτει ότι το ιδιωτικό χρέος, ρυθμισμένο και μη, έχει εισέλθει σε νέα φάση εντροπίας. Το καρτέλ των servicers ελέγχει περί τα 80 δισ. ευρώ “κόκκινων δανείων”.
• Τελευταία έρευνα του ΙΟΒΕ για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, επισημαίνει ότι το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι “μόλις τα βγάζει πέρα” διαμορφώθηκε στο 65% (από 59%), ενώ στο 9% (από 12%) διαμορφώθηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους.
• Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στο τρίτο τρίμηνο 2025, οι ιδιώτες αγόρασαν από την κεντρική τράπεζα μόλις 1.714 χρυσές λίρες, ενώ πούλησαν προς την ΤτE 9.365 χρυσές λίρες.
• Στο μέτωπο των επενδύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης που λήγουν στο τέλος του 2026, από τα συνολικά 31 δισ. ευρώ που δικαιούνταν η χώρα, μόλις τα 10 δισ. ευρώ έχουν πάει στα ταμεία των δικαιούχων (5,7 δισ. επιχορηγήσεις και 4,3 δισ. δάνεια). Που σημαίνει ότι ουσιαστικά μένουν δέκα μήνες για να απορροφήσουμε τα υπόλοιπα. Εκτός από την λάθος μοιρασιά και τα “τούβλα” της κατανάλωσης, εκτός από την οργανωτική αδυναμία της διοίκησης και της πολιτικής ηγεσίας, αν χαθούν μερικά δισεκατομμύρια θα πρόκειται για εθνικό έγκλημα. Αυτά τα 31 δισ. ευρώ ήταν αρκετά για να εκτιναχθεί το ελατήριο, όμως η κυβέρνηση έκανε όλα τα λάθη που θα μπορούσε να κάνει.
• Το αμερικάνικο fund CVC, που άλωσε την ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια, αφού έβγαλε φοβερά κέρδη από τα μερίσματα, άρχισε μια συστηματική αποεπένδυση, που έβαλε στο ταμείο του 1,5 δισ. ευρώ από τις πωλήσεις του 60% του Hellenic Health Care Group στο Pure Health (Αbu Dhabi), της Μπάρμπα Στάθης, και της Εθνικής Ασφαλιστικής, ενώ οφείλει στην Εθνική Τράπεζα 100 εκατ. ευρώ. Ελέγχει το 10% της ΔΕΗ και διεκδικεί το 20%. Οι κινήσεις αυτές κάτι σημαίνουν, που δεν μοιάζει να είναι καλό.
• Τα δημογραφικά στοιχεία για το 2024 αποτυπώνουν δραματική μείωση, καθώς αυτές μειώθηκαν κατά 4,2% σε σχέση με το 2023, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι προσπάθειες αντιστροφής της πληθυσμιακής συρρίκνωσης παραμένουν όχι απλώς ανεπαρκείς, αλλά ουσιαστικά ανύπαρκτες. Συγκεκριμένα, κατά το 2024 καταγράφηκαν 68.467 γεννήσεις (35.216 αγόρια και 33.251 κορίτσια), έναντι 71.455 το 2023. Παράλληλα, οι γεννήσεις νεκρών βρεφών αυξήθηκαν κατά 5,1%, φτάνοντας τις 454, ενώ η βρεφική θνησιμότητα ανέβηκε από 3,5 σε 3,8 θανάτους ανά 1.000 γεννήσεις. Οι εξελίξεις αυτές εκλαμβάνονται ως δείκτης κοινωνικής αποσταθεροποίησης, που αντικατοπτρίζει τις ελλείψεις στο σύστημα υγείας.

Ύφεση, αντί για ανάπτυξη επί Μητσοτάκη

Η χώρα σε πραγματικούς όρους ούτε ανάπτυξη έχει πετύχει, ούτε το χρέος της μειώθηκε, ούτε οι συνθήκες διαβίωσης της κοινωνίας βελτιώθηκαν. Το χειρότερο, όμως, είναι αυτό που έρχεται και η “αναπτυξιακή φούσκα” Μητσοτάκη δεν θα μπορέσει να το αντιμετωπίσει, αντίθετα θα σκάσει μπροστά στα μάτια μας… Φέτος το ΑΕΠ της χώρας θα αυξηθεί με ρυθμό 2,2%, ενώ το 2026 ο ρυθμός θα υποχωρήσει στο 1,9% για να επανέλθει το 2027 στο 2,1%, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, που μείωσε τις προβλέψεις της.

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026 έγινε με το σενάριο να υπάρξει ανάπτυξη 2,4%, δηλαδή 0,5% του ΑΕΠ παραπάνω, προφανώς στηριζόμενο στην υπόθεση της προσδοκώμενης αύξησης των επενδύσεων κατά 10,2%. Ακόμη κι αν αυτό συμβεί, που είναι μάλλον πολύ αισιόδοξο, η ονομαστική στα νούμερα ανάπτυξη θα είναι μόλις 0,2%, αφού ο προϋπολογισμός προβλέπει 2,2% πληθωρισμό για το 2026.

Το σίγουρο είναι ότι φέτος με ανάπτυξη 2,2% και πληθωρισμό 3,1-3,7% δεν θα είναι ανάπτυξη, αλλά ύφεση. Στο κοινωνικό επίπεδο ο πληθωρισμός 3%+ δεν σημαίνει τίποτε, ούτε και οι πανηγυρισμοί Μητσοτάκη για το 1,8% του Σεπτεμβρίου. Στα ράφια των σουπερμάρκετ αυτά δεν ισχύουν. Σε κάθε περίπτωση η ακρίβεια δεν είναι “διεθνής”, όπως ψευδώς ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός, είναι εγγενής και αποτελεί πολιτική επιλογή της κυβέρνησης, μέσω της οποίας προκύπτουν τα μεγάλα δημοσιονομικά πλεονάσματα και η αναπτυξιακή φούσκα.

Η ακρίβεια εκτός από πολιτική επιλογή είναι και μείζον διαρθρωτικό πρόβλημα της οικονομίας μας, γιατί υποκρύπτει πρώτον, την ανυπαρξία ανταγωνισμού, αφού ενέργεια, τράπεζες, τρόφιμα είναι καρτελοποιημένες αγορές. Δεύτερον, είναι ο καθρέπτης της χαμηλής ανταγωνιστικότητας. Τα ελληνικά κρασιά και οι μπύρες στα ράφια των σούπερ είναι ενδεικτικά της αδυναμίας να ανταγωνιστούμε τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά προϊόντα.