Φυλή μικροεπενδυτών τρώει λύκους της Wall Street – Η περίπτωση του GameStop

Μετά τη νίκη του “Δαυίδ” εναντίον του “Γολιάθ”, δηλαδή μερικών χιλιάδων μικροεπενδυτών εναντίον των πανίσχυρων hedge funds, η υπόθεση της GameStop προσελκύει το όψιμο ενδιαφέρον των παραγόντων και αναλυτών της αμερικανικής κεφαλαιαγοράς για θεσμική παρέμβαση. Όλα τα μάτια είναι στραμμένα στον Γκάρι Γκένσλερ, τον άνθρωπο που αναμένεται να τεθεί επικεφαλής της αμερικανικής επιτροπής κεφαλαιαγοράς, της περίφημης SEC.

Κι αυτό γιατί η SEC θα κληθεί να διαχειριστεί τη στρεβλή κατάσταση που επικρατεί σε μια κεφαλαιαγορά η οποία μετασχηματίζεται συνεχώς, κι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι πια η συμμετοχή “μιας νέας φυλής επενδυτών” –όπως την αποκαλούν– που συναλλάσσεται με εντελώς αντισυμβατικό τρόπο.

Η φυλή αυτή υπάρχει εδώ και αρκετό καιρό, έχοντας εύκολη πρόσβαση στη χρηματαγορά μέσα από ηλεκτρονικές εφαρμογές συναλλαγών όπως το Robinhood, οι οποίες ανθούν ιδιαίτερα στις εποχές του lockdown. Μέσα από εκεί, οι χρήστες μπορούν να αγοράσουν απευθείας μετοχές ή και δικαιώματα προαίρεσης. Με τα τελευταία, κατάφεραν, άλλωστε, τα μέλη του γκρουπ WallStreetBets στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Reddit, να αποκρούσουν το σορτάρισμα των hedge funds στη μετοχή της GameStop, προκαλώντας τους τρομακτικές απώλειες.

Όπως έγινε γνωστό, η ομάδα λειτούργησε οργανωμένα και συντονισμένα, αγοράζοντας μετοχές της GameStop προκειμένου να συγκρατήσουν την τιμή της μετοχής, στην πτώση της οποίας είχαν ποντάρει μεγάλα hedge funds, όπως η Melvin Capital. Οι μικροεπενδυτές “κέρδισαν” τη μάχη, αφού η μετοχή της GameStop εκτοξεύθηκε 1.625% τον τελευταίο χρόνο, με την αξία των δικαιωμάτων προαίρεσης να αυξάνεται συνεχώς την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου.

Η Melvin Capital υπέστη απώλειες 53% μόνο τον Ιανουάριο, που ισοδυναμεί με περίπου 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Κι αυτό, παρά τα 2,8 δισεκατομμύρια που έσπευσαν να βάλουν οι μέτοχοί του, Citadel Capital και Point72, προκειμένου να το σώσουν.

Η SEC σε αμηχανία

Κατά μια απίθανα κυνική εξέλιξη –με τους επενδυτικούς και τραπεζικούς παίκτες να έχουν πολλάκις βρεθεί ένοχοι και ύποπτοι για χειραγώγηση τίτλων και επιτοκίων από τη δεκαετία του 2000– οι μικροεπενδυτές βρέθηκαν να κατηγορούνται εκείνοι για χειραγώγηση της μετοχής της GameStop και άλλων εταιρειών στις οποίες επένδυσαν, όπως η AMC. Οι κατηγορίες δεν έχουν βάση, όμως, και είναι απίθανο να προκύψουν παραβάσεις, σύμφωνα με πρώην στελέχη της SEC.

Διότι ο συντονισμός των μικροεπενδυτών σε δημόσιο φόρουμ στο διαδίκτυο δεν στοιχειοθετεί εξαπάτηση και χειραγώγηση. Αντίθετα, η επιτροπή ενδεχομένως να εστιαστεί σε ενδεχόμενη “φούσκα” που έχει προκύψει, η οποία ενέχει κινδύνους για τους ίδιους ακριβώς τους μικροεπενδυτές.

Στην προκειμένη περίπτωση όμως, αυτό που ανησυχεί περισσότερο τις Αρχές αλλά κυρίως τους μεγάλους παίκτες των επενδύσεων είναι ότι τα μέλη αυτών των ομάδων στο Reddit, άνθρωποι με λίγες αποταμιεύσεις και μικρή ατομική ισχύ στην αγορά, επιτελούν πια ένα είδος σταυροφορίας εναντίον των γιγάντων της Ουόλ Στριτ. Δεν τους πειράζει αν υποστούν απώλειες, αρκεί να πετύχουν το στόχο τους.

Το “κίνημα” αυτό είναι προφανώς μια αντίδραση-απόρροια στην ασυδοσία των hedge funds, για τα οποία «η SEC ανησυχεί εδώ και χρόνια ότι συντονίζουν τις κινήσεις τους και πιέζουν προς τα κάτω τις τιμές μιας μετοχής με αθέμιτα μέσα ή γενικά χειραγωγούν μια μετοχή», κατά δήλωση του πρώην νομικού στελέχους της SEC, Τάιλερ Γκέλας.

Το ερώτημα είναι προφανές: Χρειάστηκε να υποστούν ζημιά οι μεγάλοι παίκτες της Ουόλ Στριτ προκειμένου να ξυπνήσει η επιτροπή; Κι έτσι, ανησυχούν οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ ότι η SEC «δεν σκέφτηκε ποτέ τι θα συμβεί αν 100.000 άτομα συντονιστούν μέσω του Reddit ενάντια σε τρία άτομα που συντονίζονται μέσω email». Αν λοιπόν δρομολογείται νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, αυτό πρέπει να προωθεί τη διαφάνεια και να προστατεύει τους μικροεπενδυτές, κι όχι να προστατεύει τα hedge funds τύπου Melvin να χάνουν λεφτά από σορταρίσματα. Αυτή είναι η θέση πολλών καταναλωτικών οργανώσεων και νομικών κύκλων αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ, που διαβλέπουν έναν πόλεμο επιρροής στην κατεύθυνση που θα πάρει η επιτροπή.

Η υποκρισία των δισεκατομμυριούχων

Ένα ακόμα κρίσιμο σημείο που αφορά την επιτροπή είναι το κατά πόσο οι κανονισμοί της δικαιολογούν την απόφαση που πήραν πλατφόρμες συναλλαγών όπως η Robinhood να παύσουν μέρος της λειτουργίας τους, όταν είχε ήδη φανερό ότι τα σορταρίσματα των hedge funds κατρακυλούσαν. Δεν είναι τυχαίο ότι μέλη του Κογκρέσου ξεσπάθωσαν εναντίον της Robinhood λέγοντας ότι κινήθηκε καθαρά για να προστατέψει τα μεγάλα συμφέροντα.

Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της πλατφόρμας, Βλαντ Τένεβ, εκτέθηκε σοβαρά σε ζωντανή μετάδοση στο CNN, ο οποίος επικαλέστηκε “υποχρέωση βάσει νόμου” να λάβει μέτρα λόγω της υψηλής μεταβλητότητας που είχε επέλθει στην αγορά λόγω της GameStop. Την ώρα δηλαδή που οι μικροεπενδυτές αγόραζαν μετοχές της τελευταίας και τα hedge funds που είχαν σορτάρει εναντίον της έχαναν σωρηδόν χρήματα, ο Τένεβ κατέβασε το “διακόπτη” και πάγωσε τις αγορές μετοχών.

Όχι όμως και τις πωλήσεις, γεγονός που δημιούργησε υποψίες για τα πραγματικά κίνητρα της Robinhood, αφού σε αυτή συμμετέχει η Citadel, η ίδια εταιρεία δηλαδή που συμμετέχει και στην Melvin! Όταν ρωτήθηκε ο Τένεβ για το αν δέχθηκε πιέσεις από το μεγαλομέτοχο της εταιρείας του, έσπευσε να μιλήσει για θεωρίες συνωμοσίας…

Τι έχει συμβεί ακριβώς, ακόμα δεν έχει διευθετηθεί. Στο μεταξύ, μέχρι και τις τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου, ο αριθμός των μετοχών της GameStop και της AMC που μπορούσαν να αγοράσουν οι μικροεπενδυτές μέσω της πλατφόρμας Robinhood ήταν περιορισμένος. Τελικώς, το μόνο σίγουρο είναι ότι, όπως δήλωσε η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόρεν, «η υπόθεση Gamestop είναι μόνο το τελευταίο χτύπημα του κώδωνα κινδύνου ότι έχουμε σοβαρό πρόβλημα με τη Ουόλ Στριτ. Και είναι καιρός να το φτιάξουμε».