Για να μη γίνει η αυτοαπασχόληση αυτοχειρία
03/06/2025
Κάθε απόπειρα αυτόνομης πλεύσης στα μονίμως αχαρτογράφητα νερά της επιχειρηματικότητας, μιας διαχρονικά αλλοπρόσαλλης οικονομικής πολιτικής κυβερνήσεων, εκτός από την επιχειρηματική ιδέα και τις δεξιότητες που “θα την κάνουν φράγκα”, επιβάλλει την αποφυγή λαθών διαχείρισης ικανών να “βυθίσουν το σκάφος” στιγματίζοντας τον πηδαλιούχο-κωπηλάτη ως αποτυχημένο.
Και τούτο, είτε αποτελεί συνειδητή επιλογή μιας ανεξάρτητης διαμόρφωσης σταδιοδρομίας επιθυμητών συνθηκών εργασίας, είτε αναγκαστική διέξοδο, ένεκα ανεργίας ή μιας πενιχρής αμοιβής με αμφίβολο μέλλον, ή και υπό το άγχος επαπειλούμενης απόλυσης λόγω συρρίκνωσης των δραστηριοτήτων και μείωσης του τζίρου της επιχείρησης στην οποία εργάζεται.]
Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να του διαφεύγει της προσοχής η απίσχναση της αγοράς από την επίμονη πολιτική μετατροπής του πλεονάσματος ασυνέπειας και αμετροέπειας σε “πλεονάσματα” χρωστούμενα στον παραπαίοντα ιδιωτικό τομέα (περί τα 3,5δις €) και την ασθμαίνουσα τοπική αυτοδιοίκηση (περί τα 2,5 δις €), αλλά και λόγω εγκατάλειψης κρατικών υποδομών (υγείας, παιδείας κλπ.) και περιουσίας στη φθορά του χρόνου ή στα χέρια επιτήδειων “πιστωτών”-αποικιοκρατών.
Θέτοντάς το διαφορετικά, ποιώντας την ανάγκη του ελπίδα, “χάφτοντας μύγες”-όπως προτείνουν περιοδεύοντες πολιτικοί της δημοσκοπικής μας δημοκρατίας ή διατροφολόγοι ως νέα πηγή πρωτεΐνης- και λειτουργώντας σαν λωτοφάγος, εκτίθεται στον κίνδυνο λήψης αποφάσεων μακράν της περιβάλλουσας πραγματικότητας και της διασφάλισης οριακά αξιοπρεπούς επιβίωσης. Συνεπώς, τόσο πριν την εκκίνηση της δραστηριότητάς του όσο κατά τη διάρκειά της, οφείλει να παρακολουθεί τα δεδομένα της αγοράς προκειμένου να κατανοήσει τα επισυμβαίνοντα στο χώρο της, προτού αποφασίσει τις επόμενες ενέργειές του.
Κατά τη διαδικασία αυτή εμφανίζεται συχνά ένα σφάλμα μεροληψίας καθώς, λόγω της αδυναμίας μας να παρατηρούμε το σύνολο των γεγονότων που μας κατακλύζουν, “επιλέγουμε και εστιάζουμε σε ορισμένες πτυχές με βάση τις προσωπικές μας προκαταλήψεις (ιδεολογικές, πολιτισμικές, θρησκευτικές κ.α.), εμπειρίες και πεποιθήσεις”. Από ένα πλήθος παρατηρηθέντων πληροφοριών διαλέγουμε και φιλτράρουμε εκείνες οι οποίες μας φαίνονται σχετικές-“επηρεαζόμενοι από τις προσωπικές μας προτιμήσεις και τα υφιστάμενα νοητικά μοντέλα”- αλλά και ερμηνεύουμε στηριζόμενοι στην “υπάρχουσα γνώση και τις προηγούμενες εμπειρίες μας”.
Πάντα με σχέδιο
Οι υποθέσεις στις οποίες καταλήγουμε στηριζόμενοι στο νόημα των επιλεγμένων πληροφοριών “μπορεί να είναι ασυνείδητες και τα συμπεράσματά μας ελλιπή ή παραμορφωμένα” συνεπεία της διαδικασίας με την οποία προσεγγίζουμε, αξιολογούμε και επιλέγουμε τα εκάστοτε δεδομένα. Τα νέα συμπεράσματα καθίστανται ισχυρότερα όταν βασίζονται στα προερχόμενα από προηγούμενη εμπειρία “ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τις πεποιθήσεις μας για την αντιμετώπιση παρόμοιων συνθηκών”.
Και τελικά, στη βάση αυτών των συμπερασμάτων αναλαμβάνουμε δράση προβαίνοντας “σε ενέργειες καθοδηγούμενες από τις πεποιθήσεις και τις υποθέσεις μας οι οποίες μπορεί να μην ταιριάζουν με ακρίβεια στην πραγματικότητα της κατάστασης αυξάνοντας την πιθανότητα πρόκλησης παρεξηγήσεων, συγκρούσεων και λήψης αναποτελεσματικών αποφάσεων”.
Στο σφάλμα μεροληψίας το οποίο εν πολλοίς οφείλεται στον πολιτισμό που φέρει καθένας και στην προσωπικότητα την οποία διαμόρφωσε, προστίθενται συχνά και λάθη επί του πεδίου, στο οποίο λείπει η πολυτέλεια της ανοχής ή παράβλεψής τους από τον αυτοαπασχολούμενο και κάθε άλλο επιχειρηματία που έχει επιχείρηση. Και αν υπάρχει χώρος για ολιγωρία και αβελτηρία στην πολιτική, τούτα δεν συγχωρούνται σε οποιαδήποτε έκφανση της επιχειρηματικής δράσης καθώς το τίμημά τους περιλαμβάνει οικονομικό και προσωπικό κόστος ένεκα του οποίου είναι δυνατό να οδηγηθεί σε χρεοκοπία, ψυχολογική κατάρρευση με παραίτηση από κάθε νέα προσπάθεια ή και σε αυτοχειρία.
Ένα από τα σημαντικά και συχνά λάθη επί του πεδίου συνιστά η έλλειψη σχεδίου-οδικού χάρτη ο οποίος διατηρεί κάθε επιχειρηματία που έχει επιχείρηση στην πορεία προς τον προκαθορισμένο του στόχο ετοιμοπόλεμο στην εκμετάλλευση ευκαιριών και την εξοικονόμηση πόρων περιορίζοντας, συγχρόνως, τις στρεσογόνες καταστάσεις και την αύξηση των πιθανοτήτων αποτυχίας του. Ένα επιχειρηματικό σχέδιο, δηλαδή, του οποίου η ανάγκη δημιουργίας ή επικαιροποίησης δεν αναδύεται μόνο με την ευκαιρία κάποιου “αναπτυξιακού νόμου” (από τις δεκάδες της χώρας με άλλοθι την ανάπτυξη), αλλά είναι διαρκής για όποιον θέλει να ξέρει που πάει τρέχοντας με την ταχύτητα-τουλάχιστον- αλλαγής των συνθηκών γύρω του.
Άλλο λάθος στο οποίο υποπίπτει λόγω του μικρού χρηματικού του κεφαλαίου, ή και των πιθανών του ιδεοληψιών, είναι να θέσει σε υποδεέστερη μοίρα το μάρκετινγκ τη μόνη στρατηγική μέσω της οποίας θα είναι σε θέση να καταστήσει γνωστή την ύπαρξή του, τι προσφέρει, ποια ανάγκη ικανοποιεί και σε ποια τιμή. Λάθος το οποίο διορθώνεται φθηνά με τη σύγχρονη τεχνολογία η οποία μειώνει το κόστος περνώντας από την απλή διανομή φυλλαδίων/καρτών, στο email και μια πληθώρα εφαρμογών του διαδικτύου ή της κινητής τηλεφωνίας χωρίς, βέβαια, να αμελεί τη διαχρονικής αξίας τακτική των συστάσεων από υφιστάμενους προς νέους πελάτες εφόσον διαχειρίζεται την πώληση σαν ευκαιρία ανοίγματος μιας σχέσης και όχι “κλεισίματος” μιας συναλλαγής.
Συνεχής παρακολούθηση και επαναφόρτιση
Εχθρός της βιωσιμότητας του εγχειρήματος είναι και η παραμέληση της επιβεβλημένης παρακολούθησης, κατά τακτά διαστήματα, των οικονομικών δεδομένων (τιμολόγηση/είσπραξη, άσχετα έξοδα, επιχειρηματική απόδοση, τάσεις κλπ.) παρότι η τεχνολογία τη διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό. Όπως, επίσης, το ταμάχι το οποίο μπορεί να εξελιχθεί σε “αυτοάνοσο” καθιστώντας τον δούλο ενός εξαντλητικού φαύλου κύκλου αλλοτρίωσης και απομάκρυνσης από αγαπημένα πρόσωπα, αύξησης των λαθών και αδυναμίας “επαναφόρτισης των μπαταριών” ζώντας για να δουλεύει και όχι να ζει απολαμβάνοντας τις νίκες και αναπληρώνοντας δυνάμεις για τις ήττες!
Είναι εύκολη η παγίδευση σε μια ψυχοφθόρα κατάσταση απότοκη του ρόλου που καλείται να επιτελέσει ασχολούμενος με τις πολυποίκιλες πτυχές της δράσης του για τις οποίες δεν είναι εύκολο πάντα να διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία ή εμπειρία. Ικανή και αναγκαία συνθήκη κάλυψης των κενών της ενημέρωσης/κατάρτισής του, εκτός από τα σχετικά ακριβά βιβλία και σεμινάρια, είναι η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην οποία καταφεύγουν ολοένα και περισσότεροι εστιάζοντας στις εφαρμογές εκείνες που έχουν σχεδιαστεί για μικρές ή ατομικές επιχειρήσεις, ή και δωρεάν μέσω του Chrome της Google. Η δε δικτύωσή του με συναδέλφους ή ανθρώπους ικανούς να του συνδράμουν είναι μια ισχυρή λύση δομώντας σχέσεις στην πραγματική κοινωνία και όχι στην εικονική επισφαλών “φίλων”-avatar των social media.
Μένοντας αδρανής μπροστά στο φάσμα της περιθωριοποίησής του καθιστά βέβαιη την αποτυχία του την οποία μόνο δρώντας ελαχιστοποιεί κινούμενος με σχέδιο και τακτικές περιορισμού, αν όχι μηδενισμού, λαθών και ενισχυτικών της ανθεκτικότητάς του δίνοντας προτεραιότητα σε εκείνα από το δάσος των καθημερινά αναδυόμενων προ-βλημάτων τα οποία διακρίνει ως σημαντικά και συνάμα επείγοντα σε ένα εχθρικό προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλον. Οι συχνότατες αλλαγές και η πολυνομία που διέπει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας εύκολα καθιστούν τον αυτοαπασχολούμενο (και κάθε άλλο επιχειρηματία που έχει επιχείρηση) “παράνομο” και τρόπαιο θριαμβολογίας των κρατούντων που “κόπτονται” για τον “περιορισμό της μαύρης οικονομίας” των… άλλων.