Γιατί αύξησε πάλι τα επιτόκια η ΕΚΤ
16/03/2023Αύξησε τα επιτόκια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, παρά την τραπεζική αναταραχή και την ανησυχία για την Credit Swisse. H EKT αναθεώρησε στο 3,5% το βασικό επιτόκιο και στο 3% το επιτόκιο καταθέσεων
Πιο συγκεκριμένα, οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης προχώρησαν σε παρέμβαση 50 μονάδων βάσης, αναθεωρώντας στο 3,5% το βασικό επιτόκιο (από 3% προηγουμένως), στο 3% το επιτόκιο καταθέσεων (από 2,5% προηγουμένως) και σε 3,75% το επιτόκιο οριακές χρηματοδότησης (από 3,25% προηγουμένως).
«Το εκτελεστικό συμβούλιο παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις τρέχουσες εντάσεις στις αγορές και δηλώνει έτοιμο να απαντήσει για να διατηρήσει τη σταθερότητα των τιμών και του χρηματοπιστωτικού τομέα» αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στη σχετική απόφαση.
Και προστίθεται: «Οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι ανθεκτικές, με ισχυρή κεφαλαιακή θέση και εύρωστη ρευστότητα. Σε κάθε περίπτωση, η εργαλειοθήκη της ΕΚΤ είναι πλήρως εφοδιασμένη για να παράσχει στήριξη στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, εφόσον απαιτηθεί».
Πληθωρισμός
Παράλληλα, η ΕΚΤ δημοσίευσε και τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις για την πορεία του πληθωρισμού, προβλέποντας ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή θα διαμορφωθεί στο 5,3% το 2023, στο 2,9% το 2024 και στο 2,1% το 2025. Όσον αφορά τον δομικό πληθωρισμό (εξαιρεί την ενέργεια και τα τρόφιμα), οι τιμές θα παραμείνουν ισχυρές, καθώς θα ανέλθουν σε 4,6%, 2,5% και 2,2% αντίστοιχα.
Σε ότι αφορά την ανάπτυξη, οι ιθύνοντες της Φρανκφούρτης αναθεώρησαν την πορεία του ΑΕΠ στο +1% για φέτος, χάρη στη μείωση των ενεργειακών τιμών και την ανθεκτικότητα της οικονομίας. Το 2024 και το 2025, δε, προβλέπεται επιτάχυνση στο 1,6%, κάτι που θα εδράζεται στην εύρωστη αγορά εργασίας, στη βελτίωση της εμπιστοσύνης και στην ανάκαμψη των εισοδημάτων. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις της ΕΚΤ (Δεκέμβριος 2022), οι διαφορές εντοπίζονται στην υψηλότερη εκτίμηση για τον δομικό πληθωρισμό του 2023 και στις χαμηλότερες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της διετίας 2024 – 2025.
Εκτιμήσεις
Η σημερινή απόφαση της κεντρικής τράπεζας επέρχεται σε μια ιδιαιτέρως δύσκολη συγκυρία για την Ευρώπη, μετά την ανάφλεξη των ανησυχιών για τη βιωσιμότητα της Credit Suisse. Η ελβετική τράπεζα αναγκάστηκε να ζητήσει έκτακτη χρηματοδότηση έως 50 δισ. φράγκων από την SNB (Ελβετική Κεντρική Τράπεζα), προκειμένου να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες της.
Ωστόσο, πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι το πρόβλημα δεν έχει λυθεί, εκφράζοντας τον φόβο για μια επανάληψη των γεγονότων του 2007 – 2009, με την Credit Suisse να «ντύνεται» Lehman Brother’s και ενδεχόμενη κατάρρευσή της να πυροδοτεί ένα ντόμινο αρνητικών εξελίξεων.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να επιβραδύνει ή και να σταματήσει τις αυξήσεις επιτοκίων, οι οποίες ναι μεν συνδράμουν στην αναχαίτιση του επίμονου πληθωρισμού, αλλά ταυτόχρονα υποσκάπτουν την οικονομία και «φουσκώνουν» το κόστος δανεισμού. Έτσι, δεν αποκλείεται τους επόμενους μήνες να ακολουθήσουν ηπιότερες παρεμβάσεις, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα και να μην προκληθεί ένα ντόμινο τραπεζικών καταρρεύσεων.
Από την άλλη πλευρά, η αδήριτη ανάγκη αντιμετώπισης του πληθωριστικού προβλήματος δικαιολογεί την περαιτέρω σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής, καθώς η ακρίβεια, η οποία “σαρώνει” την Ευρώπη, παραμένει σε υψηλά επίπεδα (8,5% τον Φεβρουάριο) και περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα καταναλωτών και επιχειρήσεων.
Αίτημα για βοήθεια
Σύμφωνα με τους Financial Times, η Credit Suisse υπέβαλλε αίτηση για κρατική βοήθεια μετά την κατάρρευση της, με την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας να αναφέρει ότι θα παράσχει ρευστότητα στην τράπεζα, «εάν χρειαστεί». «Η Credit Suisse πληροί τις απαιτήσεις κεφαλαίου και ρευστότητας που επιβάλλονται σε συστημικά σημαντικές τράπεζες. Εάν είναι απαραίτητο, η SNB θα παρέχει ρευστότητα» τονίζουν σε κοινή δήλωσή τους η κεντρική τράπεζα και η ελβετική εποπτική αρχή (FINMA).
Η Credit Suisse δήλωσε ότι θα δανειστεί έως και 50 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα (53,7 δισεκατομμύρια δολάρια) από την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας. Η μετοχή της τράπεζας υποχώρησε έως και 30% την Τετάρτη. Η τράπεζα χαρακτήρισε το δάνειο «αποφασιστική δράση για την προληπτική ενίσχυση της ρευστότητάς της. Αυτή η πρόσθετη ρευστότητα θα στηρίξει τις βασικές δραστηριότητες και τους πελάτες της Credit Suisse, καθώς η Credit Suisse λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να δημιουργήσει μια απλούστερη και πιο εστιασμένη τράπεζα που θα βασίζεται στις ανάγκες των πελατών», ανέφερε η τράπεζα σε ανακοίνωσή της.
Η εποπτική αρχή της ελβετικής χρηματοπιστωτικής αγοράς FINMA και η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα (SNB) διαβεβαιώνουν εξάλλου ότι τα προβλήματα ορισμένων τραπεζών στις ΗΠΑ δεν αποτελούν άμεσο κίνδυνο μετάδοσης για τις ελβετικές χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι αυστηρές απαιτήσεις κεφαλαίου και ρευστότητας που ισχύουν για τα ελβετικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα διασφαλίζουν τη σταθερότητά τους. Η Credit Suisse, σύμφωνα με τη FINMA και την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας, «πληροί τις απαιτήσεις κεφαλαίου και ρευστότητας που επιβάλλονται σε συστημικά σημαντικές τράπεζες. Εάν είναι απαραίτητο, η SNB θα παρέχει ρευστότητα στην CS».
Η FINMA και η SNB επισημαίνουν ακόμη σε αυτήν την κοινή δήλωση ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις άμεσου κινδύνου μετάδοσης για τα ελβετικά ιδρύματα λόγω της τρέχουσας αναταραχής στην τραπεζική αγορά των ΗΠΑ. Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται πως «ο κανονισμός στην Ελβετία απαιτεί απ’ όλες τις τράπεζες να διατηρούν αποθέματα ασφαλείας κεφαλαίου και ρευστότητας που πληρούν ή υπερβαίνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις των προτύπων της Βασιλείας. Επιπλέον, οι συστημικά σημαντικές τράπεζες πρέπει να πληρούν υψηλότερες απαιτήσεις κεφαλαίου και ρευστότητας. Αυτό επιτρέπει την απορρόφηση των αρνητικών επιπτώσεων μεγάλων κρίσεων και κρίσεων».