H πολλαπλή τιμωρητική παρενέργεια του ΦΠΑ στον καταναλωτή

Στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο, σύμφωνα με δημοσιεύματα, προβλέπεται αύξηση του ποσοστού του εισοδήματος στο 30%(!) που οι πολίτες πρέπει να διαθέτουν μέσω των πιστωτικών καρτών για καταναλωτικές δαπάνες. Το μέτρο στοχεύει στον περιορισμό της φοροδιαφυγής, που οφείλεται στην μη απόδοση του ΦΠΑ από όλους. Στην Ελλάδα αυτή η φοροδιαφυγή ανέρχεται στα 6 με 7 δισ. ευρώ το χρόνο! Στην ΕΕ φτάνει τα 146 δισ. παρά του ότι εκεί το πλαστικό χρήμα καθιερώθηκε πολύ ενωρίτερα από ότι σ’ εμάς. Ο ΦΠΑ εφαρμόστηκε στην Ελλάδα το 1986 και από τότε έχει κάνει αρκετούς πλούσιους και τους καταναλωτές φτωχότερους.

Ο ΦΠΑ είναι επινόηση της ΕΕ. Οι αρχηγοί των κρατών, αντιμέτωποι με τις αυξημένες ανάγκες που μπορεί να είχαν και να έχουν τα διάφορα προγράμματα της ΕΕ, αντί να αυξήσουν, κατά δίκαιο τρόπο, τους φόρους στα κέρδη των επιχειρήσεων και στα εισοδήματα του κεφαλαίου και έστω και στα εισοδήματα των εργαζομένων, επινόησαν τον ΦΠΑ για να κρύψουν την αύξηση φόρων στους καταναλωτές. Αυτό το έκαναν φοβούμενοι το πολιτικό κόστος που θα προέκυπτε από την αύξηση της φορολογίας λόγω της γνωστής πελατειακής διαπλοκής. Να θυμίσω ότι το Συμβούλιο Αρχηγών Κρατών εκπροσωπεί τη λαϊκή κυριαρχία!

Ο θεσμός του ΦΠΑ δεν αύξησε μόνο τον φόρο στους καταναλωτές, αλλά αποτέλεσε το πλαίσιο διαχρονικής παραγωγής εγκλήματος, όπως παραγωγής μαύρου χρήματος, αλλοίωσης της όποιας υγιούς λειτουργίας της αγοράς, διαπλοκής δημόσιων λειτουργών και επιχειρηματιών, αύξησης των τιμών των καταναλωτικών προϊόντων και πρόσθετης αύξησης φόρων.

Σε όλες τις παραπάνω οικονομικές επιβαρύνσεις των φορολογουμένων πρέπει να προστεθούν και ορισμένες άλλες που προκαλούνται, ως “παράπλευρες απώλειες’”. Αυτές οι “παράπλευρες απώλειες” έχουν τη μορφή πρόσθετων δαπανών λόγω πρόσθετων δραστηριοτήτων στα δικαστήρια, την ΕΛΑΣ και τις φυλακές, την αύξηση κυκλοφορίας ναρκωτικών που παράγει το παραγόμενο μαύρο χρήμα κλπ. Αποτέλεσμα; Το ετήσιο κονδύλι των 6 με 7 δισ. ευρώ να παίρνει την ανιούσα.

Τέλος υπάρχει και μια άλλη αρνητική παρενέργεια που μπορεί να προκληθεί με την αύξηση του ποσοστού εισοδήματος που πρέπει να διατίθεται για καταναλωτικά αγαθά με θύμα την αποταμίευση ή την πληρωμή πρόσθετων φόρων στην περίπτωση που αυτά ξεπερνούν τις πραγματικές καταναλωτικές ανάγκες, ιδίως για υψηλότερα εισοδήματα.  Θα πει κανείς και τι να κάνουμε, αφού ο ΦΠΑ επεβλήθη από την ΕΕ; Θεωρώ το ερώτημα δικαιολογημένο, γιατί δεν φτάνει να κάνουμε μόνο κριτική για τα κακώς κείμενα θα πρέπει να προτείνουμε και λύσεις.

Ιδού η λύση

Η λύση που πρότεινα βασίστηκε στην ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ. Σύμφωνα με αυτά, οι καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών του 2015 ανέρχονταν σε 123 δισ. ευρώ. Ο κρατικός προϋπολογισμός θα έπρεπε να έχει έσοδα από ΦΠΑ ύψους 23 δισ. ευρώ περίπου στη βάση του μέσου όρου ΦΠΑ 19%. Όμως εισπράττει διαχρονικά 6 με 7 δισ. ευρώ λιγότερα ετησίως. Έτσι οδηγήθηκα στην πρόταση να αποδίδει ο αγοραστής τον φόρο ΦΠΑ στο κράτος αντί ο πωλητής.

Με τον τρόπο αυτό:

1. Καταργούνται όλοι οι παντοειδείς μεσάζοντες και το παραγόμενο έγκλημα.
2. Τα ετήσια έσοδα εισπράττονται στα σημερινά ύψη.
3. Αυξάνεται η αγοραστική δύναμη του καταναλωτή κατά 5% έως 8% ανάλογα με το πόσο ανεβάζουν τις κρατικές δαπάνες οι “παράπλευρες απώλειες”. Η αύξηση της αγοραστικής δύναμης του καταναλωτή, λειτουργώντας και πολλαπλασιαστικά στην οικονομία, προκαλεί, ως γνωστόν, και σημαντική ώθηση στον τζίρο της οικονομίας γενικότερα.
4. Η αγορά οδηγείται σε κάποια εξυγίανση.
5. Επιτυγχάνεται μείωση δαπανών στους τομείς δικαιοσύνης, ΕΛΑΣ κλπ.
6. Μειώνονται οι προσλήψεις στο δημόσιο.
7. Δίνεται η δυνατότητα στην κυβέρνηση να ασκήσει μια πιο γενναιόδωρη πολιτική σε κοινωνικά στρώματα που την έχουν ανάγκη, απαλλάσσοντάς τα ακόμα και πλήρως από τον φόρο ΦΠΑ.
8. Γίνεται ο τουρισμός μας πιο ανταγωνιστικός.

ΦΠΑ ανάλογος του εισοδήματος

Ο τρόπος υπολογισμού του ετήσιου ΦΠΑ για κάθε φορολογούμενο μπορεί να γίνει με βάση το ετήσιο εισόδημα του. Για εισοδήματα μέχρι δέκα χιλιάδες ευρώ δεν υπάρχει δυνατότητα αποταμίευσης γιατί ξοδεύονται στο σύνολό τους για την αντιμετώπιση βασικών αναγκών. Στην περίπτωση αυτή, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει η ΕΛΣΤΑΤ, για διαφορετικά μεγέθη οικογενειών και διαφορετικά εισοδήματα και τα οποία αφορούν στις καταναλωτικές δαπάνες τους, υπολογίζεται ο οφειλόμενος φόρος, με μέσο όρο ή ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ χαμηλότερο ακόμα και από το 14%.

Για μεγαλύτερα εισοδήματα το ποσοστό του εισοδήματος που καταναλώνεται μειώνεται σταδιακά και έτσι δημιουργείται και η δυνατότητα της αποταμίευσης. Άλλωστε, όπως το υπουργείο των Οικονομικών υπολόγισε το ελάχιστο ποσοστό εισοδήματος σε πλαστικό χρήμα που πρέπει να διατίθεται για καταναλωτικές δαπάνες, μπορεί να υπολογίσει και το αντίθετο.

Ήδη εδώ και δυο χρόνια το ECOFIN προχώρησε στην είσπραξη του ΦΠΑ από τον αγοραστή για τιμολόγια εταιρειών από 17,5 χιλιάδες ευρώ και πάνω (ίσως να τους άρεσε η ιδέα μου). Η αλλαγή αυτή θα ισχύει μέχρι το 2022, οπότε και θα εκτιμήσει τα αποτελέσματα της. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να τεθεί το θέμα από την κυβέρνηση στα αρμόδια όργανα της ΕΕ, ξεκινώντας από το συμβούλιο των αρχηγών κρατών, για μια ριζική αλλαγή αυτού του αμαρτωλού τρόπου είσπραξης του ΦΠΑ. Η απαλλαγή του καταναλωτή από φόρους ΦΠΑ τουλάχιστον κατά 6 με 7 δισ. ευρώ ετησίως, εκτός όλων των άλλων ωφελημάτων, δεν είναι και λίγη.