Η αμφιλεγόμενη διχοτόμηση της Eurobank – Θαύμα “δημιουργικής λογιστικής”!

Η πρόσφατη διάσπαση της Eurobank (20 Μαρτίου), παρότι επρόκειτο για “εξυγιαντική” κίνηση, δεν φαίνεται να αποτιμάται στην τιμή της μετοχής της, η οποία υποχώρησε από 0,920 ευρώ στις 31/12/2019, στα 0,367 ευρώ πριν το Πάσχα (16/4/2020). Κι αυτό παρά το γεγονός ότι το 2019 τα καθαρά κέρδη της αυξήθηκαν κατά 26,8%, στα 257 εκατ. ευρώ και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΝΡΕs) υποχώρησαν κατά 3,7 δισ. ευρώ, με αντίστοιχη μείωση του δείκτη ΝΡΕs κατά 780 μ.β. το 2019 στο 29,2%.

Δεν είναι γνωστή η αιτία που περιορίστηκε κάτω από 5% το ποσοστό των δικαιωμάτων ψήφου επί των μετοχών της Eurobank, που κατέχει η Pacific Investment Management Company LLC (Pimco). Οφείλεται άραγε στο γεγονός ότι η Pimco μαζί με την Fortress ήταν ανταγωνιστές στη διαδικασία μεταβίβασης της εταιρείας διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων FPS της Eurobank (τιτλοποίηση των χαρτοφυλακίων Pillar και Cairo), ή πρόκειται για κίνηση αποκόμισης κερδών;

Το βέβαιο είναι πως οι πρόσφατες προβλέψεις των οίκων αξιολόγησης δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Η JP Morgan μείωσε από το 1 στο 0,7 ευρώ την τιμή-στόχο της Eurobank. Επίσης, προβλέπει μείωση έως 45% των κερδών ανά μετοχή (EPS – Earnings per share) για το 2020 και μείωση 33% για το 2021. Βέβαια, σε όρους αποτίμησης, η JP Morgan αναβαθμίζει τη Eurobank, επειδή θεωρεί ότι προηγείται στις ενέργειες μείωσης των NPEs.

Παρά τα καλά αποτελέσματα του 2019, η σύστασή της Goldman Sachsτης για την Eurobank είναι ουδέτερη με στόχο το 0,72 ευρώ, από 0,69 ευρώ στην προηγούμενη έκθεσή της, ενώ προβλέπει ότι τα κέρδη ανά μετοχή φέτος θα είναι αρνητικά. Όμως αναμένει να εμφανίσει κέρδη της τάξεως των 115 εκατ. ευρώ και 308 εκατ. ευρώ τη διετία 2021-2022. Πάντως, προσδοκά ότι η συμφωνία για το χαρτοφυλάκιο Cairo θα ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του έτους, αν και τώρα εκτιμάται ότι όλες οι άλλες σημαντικές συμφωνίες τιτλοποίησης θα αναβληθούν για το 2021.

Εξαφανίζοντας τις ζημιές από τις τιτλοποιήσεις

Γενικά, οι προβλέψεις για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν είναι ευοίωνες. Η Moody’s προβλέπει επιδείνωση στις τιμές των ακινήτων και ανωμαλίες στις πωλήσεις προβληματικών δανείων. Επίσης, ανωμαλίες στις τιτλοποιήσεις, αλλά και στην υλοποίηση του σχεδίου “Ηρακλής”. Υπενθυμίζεται ότι το ελληνικό Χρηματιστήριο έχει την τρίτη μεγαλύτερη πτώση της αγοράς μετοχών μετά τη Βραζιλία και την Αργεντινή, καθώς έκλεισε το α’ τρίμηνο του 2020 στο -39,09%.

Σε ό,τι αφορά την διάσπαση της τράπεζας Eurobank πρόκειται για κλασική “δημιουργική λογιστική” (creative accounting) που στηρίζεται στη μέθοδο των pillars, σύμφωνα με την Basel III. Δηλαδή, “εξυγίανση” μέσω εγγραφής στον ισολογισμό των πράσινων δανείων και άλλων τμημάτων του ενεργητικού που “καθαρίστηκαν” από τις τιτλοποιήσεις και δεν φέρουν πλέον επισφάλειες, ενώ όλα τα κόκκινα δάνεια πάνε σε άλλο εταιρικό σχήμα. Με λίγα λόγια πρόκειται για τη μαγεία των χρηματοοικονομικών μεθόδων, με τις οποίες κρύβονται ζημιές από την τιτλοποίηση και η τράπεζα φαίνεται καθαρή και ταυτόχρονα πληρώνει λιγότερους φόρους.

Συγκεκριμένα, με την διάσπαση δημιουργήθηκε μια Holding Eurobank που παραμένει εισηγμένη στο χρηματιστήριο και η οποία ελέγχει κατά 100% την τράπεζα Eurobank, η οποία τίθεται εκτός χρηματιστηρίου. Παράλληλα, δημιουργείται μια εταιρεία διαχείρισης των κόκκινων δανείων (SPV) (bad bank που λένε οι πολιτικοί) όπου η Holding έχει μειοψηφικό πακέτο και την πλειοψηφία τα fund που εξαγόρασαν τα κόκκινα δάνεια. Με αυτό το κόλπο αποτρέπεται η ενεργοποίηση του νόμου για την αύξηση της συμμετοχής του Δημοσίου στην τράπεζα.

Τι αναφέρει η εγκριτική πράξη

Το γεγονός ότι η holding είναι η εισηγμένη και η τράπεζα Eurobank είναι εκτός έχει προκαλέσει πολλές αμφισβητήσεις, νομικές και πολιτικές, αλλά και ηθικές. Προβάλλουν τη βολική θεωρία πως η τράπεζα Eurobank ελέγχεται κατά 100% από την holding και επειδή έχουν ενιαία διοίκηση δεν υπάρχει ζήτημα εποπτείας, ούτε πρόβλημα σε ενδεχόμενη αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας. Από την άλλη, όμως, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, υπάρχουν πιέσεις για αλλαγή του νομικού πλαισίου. Υπενθυμίζεται ότι στο μετοχικό κεφάλαιο μετέχουν και κεφάλαια αμερικανικών πολιτικών συμφερόντων.

Η εγκριτική πράξη έχει ως εξής: «Η Τράπεζα Eurobank Ergasias ΕΥΡΩΒ-2,19% Ανώνυμη Εταιρεία (“Τράπεζα” ή “Eurobank” ή “Διασπώμενη”) ανακοινώνει ότι, σε συνέχεια των αποφάσεων της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της που συνεδρίασε στις 31/01/2020, εγκρίθηκε στις 20/03/2020 η διάσπαση της Eurobank δι’ απόσχισης κλάδου με σύσταση νέας εταιρείας-πιστωτικού ιδρύματος (“Διάσπαση”) με την επωνυμία “Τράπεζα Eurobank Ανώνυμη Εταιρεία” (“Επωφελούμενη”), κατά συνδυασμένη εφαρμογή του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 και των άρθρων 57 παρ. 3 και 59-74 του ν. 4601/2019, όπως ισχύουν, δυνάμει της υπʼ αριθμ. 31847/20.03.2020 απόφασης του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η οποία καταχωρίσθηκε στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο την ίδια ημέρα με Κωδικό Αριθμό Καταχώρισης 2107361/20.03.2020.

Με την έγκριση της Διάσπασης επέρχονται τα ακόλουθα αποτελέσματα:

1. η Διασπώμενη καθίσταται η μέτοχος της Επωφελούμενης, λαμβάνοντας το σύνολο των μετοχών εκδόσεως της Επωφελούμενης και ειδικότερα 3.683.244.830 κοινές ονομαστικές μετοχές, ονομαστικής αξίας €1,10 εκάστη, και
2. η Επωφελούμενη υποκαθίσταται ως καθολική διάδοχος στο σύνολο της μεταβιβαζόμενης σε αυτήν περιουσίας (ενεργητικό και παθητικό), όπως αυτή αποτυπώνεται στον ισολογισμό μετασχηματισμού του αποσχιζόμενου κλάδου (κατά την 30.06.2019) και διαμορφώθηκε μέχρι σήμερα, ημέρα ολοκλήρωσης της Διάσπασης.

Κατόπιν της ολοκλήρωσης της Διάσπασης, η Διασπώμενη θα παύσει να είναι πιστωτικό ίδρυμα και διατηρεί δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία που δεν αφορούν σε κύριες τραπεζικές δραστηριότητες. Η εν λόγω μεταβολή του σκοπού της Διασπώμενης, καθώς και η νέα επωνυμία της θα αποτυπωθούν στο τροποποιημένο καταστατικό της, για τα οποία το επενδυτικό κοινό θα ενημερωθεί με νεότερη ανακοίνωση, μόλις ληφθούν οι αναγκαίες εγκρίσεις από τις αρμόδιες Αρχές».

Η “δημιουργική λογιστική” των golden boys

Είναι αληθές ότι οι καλοπληρωμένοι νομικοί σύμβουλοι κάνουν ό,τι μπορούν καλύτερο για να δικαιολογήσουν τη “δημιουργική λογιστική”. Οι πολίτες-φορολογούμενοι, όμως, που στήριξαν με τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις και όχι μόνο την τράπεζα Eurobank, περιμένουν το πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού από τον διήμερο έλεγχο που έκαναν όταν αυτή, όπως και άλλες, τριπλασίασαν ταυτόχρονα τις προμήθειες από την διακίνηση χρήματος.

Ελπίζουμε να μην ήταν ένα πολιτικάντικο coup de théâtre. O πρωθυπουργός μάλλον θα ξέρει πως το δόγμα του πατρός Μητσοτάκη περί λήθης δεν επαληθεύτηκε, όπως προκύπτει από τη συμπεριφορά του εκλογικού σώματος στο Μακεδονικό. Η περίπτωση της Eurogroup μπορεί να μην έχει την εθνική διάσταση που είχε το Μακεδονικό, αλλά είναι σκόπιμο να θυμούνται τα golden boys που βρίσκονται στο τιμόνι της πως οι Έλληνες την έχουν πληρώσει πανάκριβα από το υστέρημά τους, όπως έχουν πληρώσει και τις πλουσιοπάροχες αμοιβές τους. Γι’ αυτό και τα μάτια μας δεν θα φύγουν από τις αμφιλεγόμενες ακροβασίες τους…