Η ελληνική οικονομία με αριθμούς – Ληξιπρόθεσμες οφειλές και ανεργία

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους συνέχισαν να αυξάνονται την τελευταία περίοδο όπως φαίνεται από τα στοιχεία του Δελτίου Μηνιαίων Στοιχείων Γενικής Κυβέρνησης, που δημοσιεύει το υπουργείο Οικονομικών (Πίνακας 1). Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν στην έναρξη διαδικασίας παράβασης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την αποστολή σχετικής προειδοποιητικής επιστολής και αιτιολογημένης γνώμης, τον περασμένο μήνα.

Οι οφειλές των νοσοκομείων, αποτελούν τη βασική αιτία αυτής της αύξησης  όπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους ήταν 1,339 δισ. ευρώ τον Μάρτιο, έναντι 909 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022, ενώ είχαν περιοριστεί στα 299 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριου του 2018. Αύξηση εμφανίζουν και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, που έφτασαν στα 703 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο, από 505 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποφάσισε να δράσει και «να αποστείλει στην Ελλάδα αιτιολογημένη γνώμη, επειδή δεν σημειώθηκε βελτίωση στις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από δημόσια και στρατιωτικά νοσοκομεία», όπως η ίδια ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα, κοινοποιώντας τις διαδικασίες παραβάσεων που ξεκίνησε.

Επίσης, έστειλε προειδοποιητική επιστολή, η οποία «αφορούσε εθνικό κανόνα που προβλέπει την άμεση πληρωμή μακροχρόνιων οφειλών των δημόσιων νοσοκομείων προς τους ιδιώτες προμηθευτές τους, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω προμηθευτές παραιτούνται από τα δικαιώματά τους σε τόκους, αποζημιώσεις και ένδικα μέσα». Κι αυτό γιατί «η πρακτική αυτή συνιστά παράβαση των ενωσιακών κανόνων για τις καθυστερήσεις πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές, όπως έχουν ερμηνευθεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Στο ίδιο, πάντα, πλαίσιο έστειλε και μια δεύτερη προειδοποιητική επιστολή, που αφορά «καθυστερημένες πληρωμές σε δικηγόρους στο πλαίσιο εθνικού κρατικά χρηματοδοτούμενου προγράμματος νομικής συνδρομής που αποσκοπεί στην παροχή βοήθειας στο πλαίσιο δικαστικών διαδικασιών σε πολίτες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες». Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και ιδίως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας είχαν δώσει μεγάλη έμφαση στη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα μνημονιακά χρόνια και στην περίοδο της ενισχυμένης εποπτείας, καθώς θεωρούσαν ότι το κράτος στερεί έτσι ρευστότητα από την αγορά και άρα δυσχεραίνει την ανάπτυξη.

Εξέλιξη του ποσοστού ανεργίας

Στη γραφική παράσταση 1 παρουσιάζεται η εξέλιξη του ποσοστού ανεργίας από τον Οκτώβριο 2009 μέχρι και τον Δεκέμβριο 2022 στο τέλος του κάθε έτους (Δεκέμβριος) εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Ο Οκτώβριος του 2009 είναι ο μήνας που ανέλαβε η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. Το ποσοστό ανεργίας ήταν στο 10,2%. Το παρέδωσε στην κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου (Οκτώβριος 2011) στο 20,5%. Η κυβέρνηση των Αντώνη Σαμαρά και Ευάγγελου Βενιζέλου το παρέδωσε στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (Δεκέμβριος 2014) στο 26,0%. Με τη σειρά της η αυτή η κυβέρνηση το παρέδωσε στη κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη (Ιούλιος 2019) στο 17,5% και τον Δεκέμβριο 2022 το ποσοστό ήταν στο 11,6%.

Κατά τη θητεία των τριών πρώτων αναφερομένων κυβερνήσεων το ποσοστό ανεργίας είχε ανοδική πορεία. Κατά τη θητεία των δύο επομένων κυβερνήσεων το ποσοστό ανεργίας είχε φθίνουσα πορεία. Συγκεκριμένα: την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε κατά 10,3 ποσοστιαίες μονάδες. Αντίστοιχα την περίοδο κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ αυξήθηκε κατά 5,5 ποσοστιαίες μονάδες. Την περίοδο της διακυβέρνησης από ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κατά 6,7 ποσοστιαίες μονάδες. Τέλος, κατά την περίοδο της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κατά 5,9 ποσοστιαίες μονάδες.