Η φοροαπαλλαγή-σοκ των δισεκατομμυριούχων με νούμερα

Δυσανάλογα λίγα χρήματα φαίνεται να πληρώνουν σε φόρους οι πιο πλούσιοι άνθρωποι του πλανήτη, σύμφωνα με δημοσίευμα αμερικανικής ερευνητικής ιστοσελίδας. Όπως αναφέρει η ProPublica, οι 25 πιο πλούσιοι Αμερικανοί, γνωστοί δισεκατομμυριούχοι, πλήρωσαν ελάχιστα σε φόρους από το 2014 έως το 2018. Ανάμεσά τους, οι Έλον Μασκ, Τζεφ Μπέζος και Μάικλ Μπλούμπεργκ.

Οι ερευνητές της ιστοσελίδας, όχι μόνο φέρνουν στο φως λεπτομέρειες για τις επιστροφές φόρων(!) που έχουν εισπράξει οι συγκεκριμένοι δισεκατομμυριούχοι, αλλά ισχυρίζονται ότι έχουν στη διάθεσή τους και τις φορολογικές τους δηλώσεις. Για το φορολογικό έτος του 2007, προκύπτει ότι ο Μπέζος, ο οποίος ήδη τότε ήταν δισεκατομμυριούχος, δεν πλήρωσε καθόλου φόρους στο κράτος.

Το 2011, όταν πλέον η περιουσία του υπολογιζόταν στα 18 δις δολάρια, ο ιδρυτής της Amazon, όχι μόνον δεν υποχρεώθηκε να καταβάλει φόρο στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αλλά δικαιούτο και έλαβε φοροελαφρύνσεις της τάξεως των 4.000 δολαρίων για τα παιδιά του. Υπενθυμίζεται ότι για το φορολογικό έτος 2020, η περιουσία του Μπέζος υπολογίστηκε στα 200 δις δολάρια.

Το ενημερωτικό-ερευνητικό site που δημοσίευσε την έρευνα, αναφέρει ότι υπολόγισαν πολλά από τα στοιχεία που δημοσιεύουν με βάση τις δηλώσεις των δισεκατομμυριούχων αυτών, σε συνάρτηση με τις δημοσιεύσεις από το Forbes, αναφορικά με την περιουσία τους. Τα αποτελέσματα σοκάρουν, καθώς οι 25 άνθρωποι των οποίων τα περιουσιακά ερευνήθηκαν, σημείωσαν συλλογική αύξηση εισοδημάτων 401 δις δολάρια, μέσα σε τέσσερα μόλις χρόνια (2014 με 2018).

Τα επίμαχα ποσά

Το αντίστοιχο ποσό που υπολογίζεται ότι κατέβαλαν στο αμερικανικό κράτος για την αποπληρωμή φόρων, εκτιμάται σε 13,6 δις αθροιστικά και για τους 25. Αυτό ισοδυναμεί με έναν «πραγματικό φορολογικό συντελεστή» όπως τον αποκάλεσαν, της τάξεως του 3,4%. Την ίδια χρονική περίοδο, το μέσο νοικοκυριό στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι κατέβαλε σε κρατικούς φόρους, συντελεστή της τάξεως του 14%.

Αυτή τη στιγμή, το φορολογικό πλαίσιο για τα ανώτατα εισοδηματικά κλιμάκια στις ΗΠΑ κάνει λόγο για 37% (βρισκόταν στο 39% και μειώθηκε επί προεδρίας Τραμπ). Ο Γουόρεν Μπάφετ παρόλα αυτά, πλήρωσε 23,7 εκατομμύρια σε φόρους από το 2014 έως το 2018, ποσό που βάσει της υπάρχουσας περιουσίας του, αλλά και των νέων εισοδημάτων, αντιστοιχεί σε φορολογικό συντελεστή του 0,1%.

Οι αντίστοιχοι υπολογισμοί των συντελεστών για τον Μπέζος δείχνουν να πλήρωσε φόρους της τάξεως του 0,98%, ενώ τα ίδια ποσοστά για τους Μασκ και Μπλούμπεργκ υπολογίστηκαν στο 3,7% και 1,3%, αντιστοίχως. Στην πραγματικότητα, δεν προκύπτει από την έρευνα ότι οποιοσδήποτε από τους προαναφερθέντες παρανόμησε για να φοροδιαφύγει.

Αντιθέτως, στο στόχαστρο έχει βρεθεί το θεσμικό πλαίσιο και το ίδιο το φορολογικό σύστημα, που επιτρέπει και νομιμοποιεί αυτήν την αναντιστοιχία. Στην ουσία, αυτό που κάνουν οι “μεγάλοι παίκτες” της αμερικανικής οικονομίας, είναι να ακολουθούν στρατηγικές φοροαπαλλαγών, που λόγω ύψους εισοδήματος αλλά και συστημικής δομής, δεν είναι το ίδιο προσβάσιμες στους καθημερινούς πολίτες.

Όλες οι αντιδράσεις

Ο τωρινός πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευθεί ότι το φορολογικό σύστημα θα εξορθολογiστεί. Στόχος της κυβέρνησης Μπάιντεν, με βάση τα όσα εξαγγέλλει, είναι να μειωθούν οι ανισότητες και το τεράστιο οικονομικό χάσμα που τα τελευταία χρόνια σταθερά διευρύνεται. Παρόλα αυτά, σχολιάζοντας το δημοσίευμα, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι η δημοσίευση αυτών των φορολογικών στοιχείων είναι παράνομη, ενώ έχει ενεργοποιηθεί ήδη και το FBI.

Ο ιστότοπος από τη μεριά του υπογραμμίζει ότι δεν έχει παραβεί το νόμο και ότι όλα τα στοιχεία προέρχονται είτε από ήδη δημοσιευμένες πληροφορίες (οι οποίες επεξεργάστηκαν καταλλήλως για να διεξαχθούν συμπεράσματα) είτε από αυτό που αποκάλεσε ως «γιγάντια συλλογή δεδομένων εσωτερικών εσόδων». Οι άμεσα θιγόμενοι δισεκατομμυριούχοι ως επί το πλείστο δεν απάντησαν σε αιτήματα της ProPublica για σχόλια.

Εξ αυτών, ο Μπλούμπεργκ μόνο δήλωσε ότι πλήρωσε όλα τα χρόνια τα όσα του αναλογούσαν με βάση τους νόμους του κράτους, ενώ ανέφερε και το μεγάλο ιστορικό φιλανθρωπικής δράσης του ίδιου και των εταιρειών του. Ο Μπάφετ από τη μεριά του απάντησε μέσω mail στην ιστοσελίδα, λέγοντας ότι το 99% της περιουσίας του θα καταλήξει σε φιλανθρωπικούς σκοπούς μετά τον θάνατο του.