Η ύφεση σκιάζει τα πανηγύρια για το ομόλογο

Σκιά στα χθεσινά πανηγύρια για το ιστορικό χαμηλό στο επιτόκιο δανεισμού κατά το επανάνοιγμα του δεκαετούς ομολόγου ρίχνει η ύφεση, το βάθος της οποίας στο δεύτερο τρίμηνο του έτους μετρήθηκε στο 15,2%. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η μείωση του ΑΕΠ κινήθηκε στον μέσο όρο της Ευρωζώνης και εντός της ετήσιας πρόβλεψης, ωστόσο, η αντιπολίτευση, και ιδιαίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ, άνοιξε νέο κύκλο έντονης κριτικής στις κυβερνητικές οικονομικές επιλογές.

Σύμφωνα με τους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 15,2% το δεύτερο τρίμηνο εφέτος σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό, και κατά 14% σε σύγκριση με το πρώτο  τρίμηνο 2020 η πτώση ανήλθε σε 14%. Αναλυτικά, σε ετήσια βάση, καταγράφηκε μείωση 10,1% στην συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη (11,6% για τα νοικοκυριά και 3,2% για την Γενική Κυβέρνηση), οι ιδιωτικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 10,3% και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 32,1%.

Σε ό,τι φορά τις τριμηνιαίες μεταβολές, η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε 9,3% (11,3% για τα νοικοκυριά και 1,5% για την Γενική κυβέρνηση, εξαιτίας και των μέτρων που ελήφθησαν). Σε τιμές τριμήνου, οι ιδιωτικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 2% και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 32,1% (12,3% για τα αγαθά και 48,3% για τις υπηρεσίες).

Η ύφεση με στοιχεία 

Σχολιάζοντας τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία αναμένεται να αναθεωρηθούν, όταν καταρτιστούν τα προσωρινά στοιχεία για το τρίτο τρίμηνο, παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο είναι σε καραντίνα, όπως και το Ανάπτυξης, ανέφεραν ότι σε βάθος εξαμήνου η ετήσια μείωση του ΑΕΠ κινείται, εντός των κυβερνητικών προβλέψεων.

Σύμφωνα με τους ίδιους η μείωση για το πρώτο εξάμηνο διαμορφώνεται στο  7,9% (-0,5% το πρώτο τρίμηνο και -15,2% το δεύτερο), όσο δηλαδή προέβλεψε το Υπουργείο στην έκθεση που είχε υποβάλει στην Κομισιόν, στις 30 Απριλίου. Μετά δηλαδή τη λήψη των μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Σημειώνουν επίσης, ότι, σύμφωνα με τις ενδιάμεσες εκτιμήσεις της Eurostat, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν τα σημερινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και κάποια στοιχεία άλλων χωρών, ο μέσος όρος μεταβολής του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη ήταν -15% στο δεύτερο τρίμηνο.

Τονίζουν έτσι, ότι η ύφεση στην Ελλάδα κινείται στον μέσο όρο της Ευρωζώνης και αναφέρουν ότι είναι πολύ χαμηλότερη από άλλες μεσογειακές χώρες, όπως η Ισπανία (-22,1%), η Γαλλία (-19%), η Ιταλία (17,3%) και η Πορτογαλία (-16,3%). Αν και δεν παραγράφουν το ενδεχόμενο να υπάρξουν στο μέλλον τροποποιήσεις στις αρχικές προβλέψεις, οι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, ρίχνουν ιδιαίτερο βάρος στο τρίτο τρίμηνο, αναμένοντας και τα έσοδα από τον καθοριστικό για την ελληνική οικονομία τουριστικό τομέα.

Οι ευρωπαϊκές προβλέψεις πάντως για το τρίτο τρίμηνο δεν είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρες, καθώς, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών, η ανάκαμψη της Ευρωζώνης «έχασε τη δυναμική της τον Αύγουστο», εξαιτίας της επαναφοράς περιορισμών σε πολλές χώρες της περιοχής. Σύμφωνα μάλιστα με τα επίσημα στοιχεία, το δεύτερο τρίμηνο η οικονομία της Ευρωζώνης συρρικνώθηκε 12,1% (σε σύγκριση με το προηγούμενο). Την ίδια ώρα, οικονομολόγοι που μετείχαν σε έρευνα του Reuters, προέβλεψαν ανάκαμψη 8,1% στο τρίτο τρίμηνο, εκτίμησαν όμως, ότι για μια πλήρη ανάκαμψη θα χρειασθούν δύο ή περισσότερα χρόνια.

Βολές κατά ριπάς 

Τα στοιχεία για την ύφεση ανακοινώθηκαν, λίγες ώρες μετά το επανάνοιγμα της πρόσφατης έκδοσης δεκαετούς ομολόγου, κατά το οποίο το Ελληνικό Δημόσιο δανείστηκε με ιστορικά χαμηλό επιτόκιο 1,23%, για πρώτη φορά και ανεξαρτήτως έκδοσης. Η κυβέρνηση πανηγύρισε βεβαίως για το γεγονός, ενώ η αντιπολίτευση, και κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον περίμενε τα σημερινά στοιχεία για να περάσει στην αντεπίθεση.

Το θέμα είχε θέσει, ωστόσο, ήδη από χθες, ο εκπρόσωπος του ΜέΡΑ25, Μιχάλης Κριθαρίδης, κάνοντας λόγο για «εξαπάτηση» που, όπως είπε, «γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι η Κυβέρνηση προχώρησε σε επανέκδοση ομολόγου μία μόλις ημέρα πριν την ανακοίνωση της ύφεσης του β’ τριμήνου». Το ΜέΡΑ25 επανήλθε και σήμερα, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα. Παραλλήλως μίλησε για επικοινωνιακό μαγείρεμα των στοιχείων και υποστήριξε ότι, με βάση τις τρέχουσες τιμές, δηλαδή τα λεφτά που ο κόσμος δεν έχει στην τσέπη του, η μείωση του ΑΕΠ είναι στο -17,1%.

Την ίδια ώρα, “κατά ριπάς” ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε στην κυβέρνηση το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς όλοι οι οικονομικοί τομεάρχες, με δηλώσεις τους επέκριναν τις οικονομικές επιλογές της κυβέρνησης. Σε κοινή δήλωσή τους, ο τομεάρχης Οικονομίας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παππάς, και ο αναπληρωτής τομεάρχης, Γιώργος Τσίπρας, μίλησαν για «καταβαράθρωση του  ΑΕΠ με υπογραφή Μητσοτάκη», επιμένοντας ότι η πανδημία «συνάντησε την  Ελλάδα σε καθεστώς καλπάζουσας ύφεσης και την κυβέρνηση σε ηθελημένη αδράνεια».

Για κατάρρευση της οικονομίας μίλησε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος κάλεσε την κυβέρνηση να σταματήσει «επιτέλους να εθελοτυφλεί». O πρώην υπουργός Οικονομικών και τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι η ύφεση 15,2% είναι «η χειρότερη επίδοση τριμήνου ιστορικά στη χώρα, και μία από τις χειρότερες στην Ευρώπη», επισημαίνοντας ότι «καταρρέουν όλοι οι βασικοί δείκτες».

Παραλλήλως, πρόσθεσε ότι χρειάζεται ένα γενναίο πρόγραμμα με κατεύθυνση στους ευάλωτους και τον κόσμο της εργασίας, αντί της «περιστολής των δικαιωμάτων των εργαζομένων» που, όπως είπε, εμμονικά επιλέγει η κυβέρνηση, βαθαίνοντας την ύφεση. Στον πρώην υπουργό απάντησαν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, προσάπτοντάς του ότι κινείται προφανώς σε άλλο σύμπαν και ότι «καμώνεται ότι αγνοεί την παγκόσμια κρίση και τις επιδόσεις άλλων χωρών».