Υπήρχε καλύτερη λύση από τα Μνημόνια, κ. Γ. Παπανδρέου

Με εξέπληξε η δικαιολογία του Γιώργου Παπανδρέου στην εκτενή συνέντευξή του στην πασχαλινή έκδοση της εφημερίδας “Το Βήμα” ότι «μπήκαμε στα μνημόνια γιατί (sic) κανείς δεν είχε καλύτερη λύση». Με εξέπληξε, ακόμα, διότι όχι μόνο υπήρχε λύση (και μάλιστα η καλύτερη), αλλά πεισματικά την απορρίπτατε πειθόμενος της των δανειστών αξίωσης για Μνημόνια!

Με εξέπληξε, επίσης διότι αυτή τη λύση του Ρουμπινί, ο Παπανδρέου τη βρήκε … θετική ύστερα από ένα χρόνο, όταν η ζημιά στην οικονομία ήταν ανεπανόρθωτη! (βλέπε παρατιθέμενο πίνακα) Με εξέπληξε, τέλος, διότι αυτή η λύση της αναδιάρθρωσης είχε προκαλέσεις έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της … ΝΔ. Όλα αυτά προκύπτουν από το αρχείο μου, τα άρθρα μου και τα βιβλία μου.

Πρόκειται για τη μοναδική για υπερχρεωμένη χώρα, όπως η Ελλάδα, λύση της αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους, την οποία είχε προτείνει (όπως αναφέρω) ο διάσημος οικονομολόγος-καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Νούριελ Ρουμπινί, ο άνθρωπος που πρόβλεψε την παγκόσμια οικονομική κρίση (2008) και η ταπεινότητά μου σχεδόν μοναχικά με σειρά άρθρων μου (τα οποία θα παραθέσω σε επόμενο σημείωμα) τότε επικαλούμενος τη σχετική αρθρογραφία του καθηγητή μου και ακαδημαϊκού αείμνηστου Άγγελου Αγγελόπουλου για την ανάγκη και τις επωφελείς επιπτώσεις μιας απόφασης για αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους μιας (τριτοκοσμικής) χώρας.

Το σχετικό τελευταίο δημοσίευμα του Αγγελόπουλου, σε συνεργασία με τον Αμερικανό καθηγητή Lawrence R. Klein (βραβείο Νόμπελ) του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια δημοσιεύθηκε στη Νέα Υόρκη το 1989. Στο άρθρο αυτό, επισημαίνονταν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: «Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η αδυναμία των χωρών του Τρίτου Κόσμου να εξοφλήσουν το εξωτερικό χρέος τους επιδεινώνει το χάος και απειλεί με κατάρρευση το παγκόσμιο τραπεζιτικό και πιστωτικό σύστημα με συνέπεια την έκρηξη μιας παγκόσμιας οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής κρίσης σοβαρών διαστάσεων. Έτσι, ήρθε η στιγμή να αναθεωρήσουμε το περιεχόμενο της παγκόσμιας στρατηγικής και να βρούμε ρεαλιστικές λύσεις προτού είναι πολύ αργά…».

Αντί για λύση ήθελαν μνημόνια

Και οι δύο καθηγητές πρότειναν, πράγματι, ρεαλιστικές λύσεις, όπως αναστολή για δέκα χρόνια όλων των πληρωμών με ένα επιτόκιο 4%, παράταση της προθεσμίας εξόφλησης του κεφαλαίου μετά περίοδο χάριτος δέκα ετών για είκοσι χρόνια ακόμη κλπ. Στο ίδιο άρθρο παρουσιάζονται και οι ευνοϊκές επιπτώσεις μιας αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους για τις δανείστριες τράπεζες και για τις οφειλέτιδες χώρες (περίοδος ανάπαυλας για ανάκαμψη της οικονομίας, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, λήψη από τις δανείστριες τράπεζες ή χώρες ολόκληρου του δανείου με τους τόκους κλπ). Και με εξέπληξε διότι η λύση αυτή είχε τότε προκαλέσει έντονες ιλαροτραγικές αντιδράσεις. Υπενθυμίζω μερικές από το αρχείο και τα βιβλία μου:

• «Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι σύμφωνο με την ελληνική κυβέρνηση ότι το κόστος αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους θα ήταν υπέρτερο τυχόν οφέλους, δήλωσε κορυφαίο στέλεχος του διεθνούς οργανισμού και επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ Ατζάι Τσόπρα στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου (20 Οκτωβρίου 2010). Ο Τσόπρα πρόσθεσε ότι η πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελλάδας είναι ορθή αλλά ότι απαιτεί “περισσότερη δουλειά”».
• Την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους απέρριπταν με πείσμα η τότε κυβέρνηση του Παπανδρέου, ο τότε σύμβουλος του τότε πρωθυπουργός και μετέπειτα πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος, όλοι υπουργοί της τότε κυβέρνησης και η… Νέα Δημοκρατία, όπως προκύπτει από ρεπορτάζ εφημερίδων 20 Οκτωβρίου 2010 και 31 Οκτωβρίου 2010!
• Επίθεση στον πρωθυπουργό και στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Θόδωρο Πάγκαλο εξαπέλυσε η ΝΔ, με αφορμή τις δηλώσεις του κ. Πάγκαλου, περί πιθανής αναδιάρθρωσης του χρέους (20 Οκτωβρίου 2010)
• Ο εκπρόσωπος της ΝΔ Πάνος Παναγιωτόπουλος, σε δήλωσή του επισημαίνει πως ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στην εφημερίδα Real News, αποκλείει το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους, επισημαίνοντας μάλιστα, πως τα σενάρια αυτά προέρχονται από εκείνους που δεν θέλουν την επιτυχία μας.
• Ο Θόδωρος Πάγκαλος όμως, τόσο σε συνέντευξή του στο “Βήμα της Κυριακής”, όσο και σε πρωϊνή εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους. «Είτε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης επενδύει στη χρεοκοπία της χώρας, όπως λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός για όσους μιλούν για αναδιάρθρωση του χρέους, είτε άθελά του ο κ. Πάγκαλος, αποκάλυψε στον ελληνικό λαό το πραγματικό περιεχόμενο και το σκοπό του πρόσφατου εκλογικού εκβιασμού του Παπανδρέου», τόνιζε ο Πάνος Παναγιωτόπουλος.
• Η Ρηγίλλης ζητά από τον πρωθυπουργό ή να αποπέμψει άμεσα τον Πάγκαλο ή να πει όπως τονίζουν χαρακτηριστικά στη ΝΔ, «όλη την αλήθεια για αυτά που κρύβει πίσω από τον πολιτικό εκβιασμό του για εκλογές και άθελά του αποκάλυψε σήμερα, ο κ. Πάγκαλος».

Ρουμπινί: Αναδιάρθρωση ή αναπόφευκτη πτώχευση!

Κι όμως, τότε όλοι, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο ίδιος Γιώργος Παπανδρέου ως πρωθυπουργός, ο Παπαδήμος, πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και τότε οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, πειθόμενοι της ρήμασι της τρόικας, των δανειστών απέρριπταν μετά βδελυγμίας τη λύση αυτή, την οποία πρότεινε ανήσυχος ο Ρουμπινί!

Συγκεκριμένα, ο άνθρωπος που, όπως προανέφερα πρόβλεψε από το 2003 την παγκόσμια οικονομική κρίση, σε συνέντευξή του τόνιζε μεταξύ άλλων, τα εξής: «Παρά την εφαρμογή σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επώδυνων μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στο τεράστιο χρέος που συσσωρεύεται και θα αναγκασθεί να προχωρήσει σε αναδιάρθρωσή του. Αν δεν θέλετε να την πείτε πτώχευση, μην την λέτε πτώχευση. Πείτε την αναδιάρθρωση υπό πίεση, αλλά είναι βέβαιο ότι θα συμβεί», επέμενε, χαρακτηρίζοντας την Ελλάδα “LehmaBrothers της Ευρώπης” και θεωρώντας πως ο δανεισμός από το ΔΝΤ και την ΕΕ το μόνο που επιτυγχάνει είναι να αναβάλει την αναπόφευκτη αναδιάρθρωση, με αποτέλεσμα όταν γίνει αυτή να μην είναι πλέον ελεγχόμενη.

Συγκεκριμένα, στην ερώτηση «άρα, επιμένετε ότι η πτώχευση είναι αναπόφευκτη», η απάντησή του είναι η εξής: «Για μένα είναι αναπόφευκτη. Θα συμβεί. Διότι είναι αδύνατον να επιζήσει η Ελλάδα με ένα χρέος που φθάνει στο 150% του ΑΕΠ. Να αντικαταστήσει το ιδιωτικό χρέος με δημόσιο, να μπορέσει να αποπληρώσει το ΔΝΤ και την ΕΕ ύστερα από τρία χρόνια, και να επιστρέψει στις αγορές με τα spreads να παραμένουν στο ζενίθ. Θα χρειαστεί μια ελεγχόμενη αναδιάρθρωση. Αν δεν θέλετε να την πείτε πτώχευση, μην την λέτε πτώχευση. Πείτε τη αναδιάρθρωση υπό πίεση.

Έχει συμβεί τόσες φορές. Και κανείς δεν πιστεύει ότι δεν θα συμβεί και στην περίπτωση της Ελλάδας. Το ίδιο θα συμβεί στην πορεία και με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Θα έχουμε, λοιπόν, ουσιαστικές πτωχεύσεις (effective defaults), ίσως όχι επίσημες, αλλά ακόμη και εάν δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε την βρώμικη λέξη “πτώχευση”, θα είναι ελεγχόμενες αναδιαρθρώσεις χρέους οι οποίες θα αρχίσουν από την Ελλάδα. Δεν έχω καμία αμφιβολία επ’ αυτού».

Τόσο πάλι “προφητικός” ήταν πάλι ο διάσημο οικονομολόγος και καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης…