Υπό πίεση η τουρκική οικονομία – Σε άμυνα ο “τσάρος” του Ερντογάν

Παρά τις θετικές ενδείξεις όσον αφορά τον πληθωρισμό, η πρόσφατη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, σκίασε το οικονομικό κλίμα, τροφοδοτώντας φήμες για ενδεχόμενες αλλαγές στο κυβερνητικό επιτελείο.

Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Middle East Eye και του Ραγκίπ Σοϊλού, αποτυπώνεται το παρασκήνιο της μάχης που δίνει ο Σιμσέκ για να διατηρήσει τη θέση του και να εφαρμόσει το οικονομικό του πρόγραμμα, εν μέσω εντεινόμενων εσωτερικών πιέσεων και εξωτερικών προκλήσεων.

Ο “τσάρος” της οικονομίας της Τουρκίας Μεχμέτ Σιμσέκ ήρθε για να μείνει

Η δοκιμαζόμενη οικονομία της Τουρκίας έδειξε θετικά σημάδια αυτόν τον μήνα, με στοιχεία για τον πληθωρισμό χαμηλότερα από το αναμενόμενο.

Ύστερα από πέντε χρόνια φαινομενικά ατελείωτων αυξήσεων τιμών, ο πληθωρισμός τον Μάιο συγκρατήθηκε, με τον ετήσιο δείκτη να πέφτει στο 35%, ξεπερνώντας τις προσδοκίες.

Η κυβέρνηση πλέον στοχεύει να διατηρήσει τον πληθωρισμό στο τέλος του έτους κάτω από το 30%.

Ωστόσο, τα ερωτήματα για το μέλλον του Τούρκου Υπουργού Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ εξακολουθούν να υφίστανται.

Από τη στιγμή της σύλληψης του βασικού αντιπάλου του Ερντογάν, του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, οι επενδυτές εμφανίζονται διστακτικοί ως προς τη διοχέτευση κεφαλαίων σε τουρκικά περιουσιακά στοιχεία.

Η δυσπιστία αυτή, σε συνδυασμό με το ιστορικό του Ερντογάν να απολύει υπουργούς Οικονομικών απροειδοποίητα, συνεχίζει να τροφοδοτεί φήμες στην αγορά για το μέλλον της οικονομικής ομάδας διαχείρισης της χώρας.

Προς το παρόν, πάντως, αυτές οι ανησυχίες φαίνεται να είναι αβάσιμες.

Ο Σιμσέκ σε θέση άμυνας

Είναι γνωστό ότι ο Σιμσέκ έχει μπροστά του δύσκολο έργο. Η σύλληψη του Ιμάμογλου τον Μάρτιο περιέπλεξε περαιτέρω τις προσπάθειές του για συγκράτηση του πληθωρισμού και σταθεροποίηση της αγοράς.

Η Κεντρική Τράπεζα αναγκάστηκε να δαπανήσει 52 δισ. δολάρια για να καθησυχάσει τους επενδυτές που εγκατέλειπαν τη λίρα, αυξάνοντας παράλληλα τα ήδη υψηλά επιτόκια κατά 3,5 μονάδες στο 46% τον Απρίλιο. Το περιστατικό αυτό υπονόμευσε τη δημόσια εικόνα του Σιμσέκ.

Πολλοί διεθνείς επενδυτές πάντα τον έβλεπαν ως έναν πατριώτη που επέστρεψε στην Άγκυρα για να σώσει την τουρκική οικονομία από την καταστροφή — μια ζημιά που, σε μεγάλο βαθμό, προκλήθηκε από την εμμονή του Ερντογάν με τα χαμηλά επιτόκια.

Ωστόσο, η σιωπή του Σιμσέκ για τη σύλληψη Ιμάμογλου έδωσε την εντύπωση ότι πλέον αποτελεί μέρος του στενού κύκλου του Ερντογάν, ο οποίος συχνά πιστεύει ότι τα δυσάρεστα νέα εξαφανίζονται αν αγνοηθούν.

Σε κάθε περίπτωση, ο Σιμσέκ έχει και εχθρούς εκ των έσω. Πολλοί γνώστες της πολιτικής σκηνής στην Άγκυρα λένε ότι ανώτερα στελέχη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) προωθούν στον Τύπο φάκελους της αντιπολίτευσης εναντίον του — από φερόμενες σχέσεις με ύποπτους επιχειρηματίες έως ψευδείς ιστορίες περί ιδιοκτησίας αλυσίδων κεμπάπ στο Λονδίνο.

Κάποιοι πολιτικοί που φέρονται να διακινούν αυτές τις φήμες, φέρονται να εποφθαλμιούν τη θέση του.

Επιπλέον, αρκετοί επιχειρηματίες πιέζουν για μεγάλες μειώσεις επιτοκίων ή για φθηνή πίστωση, πραγματοποιώντας επισκέψεις στην Άγκυρα, ακόμη και στο γραφείο του Ερντογάν.

Οι εξαγωγείς ζητούν επίσης να αρθεί η «αόρατη» στήριξη της κυβέρνησης στην ισοτιμία του συναλλάγματος.

Ο Σιμσέκ απάντησε αρχικά ανακοινώνοντας ένα πακέτο δανείων ύψους 770 εκατ. δολαρίων για μικρομεσαίες επιχειρήσεις τον περασμένο μήνα.

Προχώρησε περισσότερο σε εκτενή συνέντευξή του στην εφημερίδα Dunya. Είπε ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να εκπονήσει περισσότερα πακέτα δανείων βάσει αναγκών των κλάδων, προσθέτοντας ότι το υπουργείο του αύξησε κατά 13 φορές το πλαφόν για τις πιστώσεις επαναπροεξόφλησης προς εξαγωγείς, ενώ τετραπλασίασε το κεφάλαιο της Eximbank.

«Μόνο πέρσι προσφέραμε χρηματοδότηση ύψους 49 δισ. δολαρίων σε 18.000 εξαγωγείς, το 83% των οποίων ήταν ΜμΕ», είπε. «Στόχος μας για το 2025 είναι τα 52 δισ. δολάρια. Μόνο το πρώτο τετράμηνο του έτους έχουμε ήδη δώσει 15,7 δισ. δολάρια σε πίστωση».

Ο Σιμσέκ προσπάθησε επίσης να καθησυχάσει τις αγορές στο Λονδίνο τον Μάιο, αναφερόμενος σε μια νέα πρωτοβουλία της Άγκυρας σχετικά με το PKK, υποστηρίζοντας ότι το τέλος της σύγκρουσης θα δημιουργήσει νέο δημοσιονομικό χώρο για την κυβέρνηση, η οποία έχει δαπανήσει 1,8 τρισ. δολάρια για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.

Η αμυντική του τακτική φαίνεται να αποδίδει, καθώς τα hedge funds συνεχίζουν να εισέρχονται για βραχυπρόθεσμες επενδύσεις (carry trade).

Ωστόσο, οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί για μακροπρόθεσμες άμεσες ξένες επενδύσεις, μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου. Άτομα κοντά στον Σιμσέκ λένε ότι δεν σκοπεύει να παραιτηθεί ούτε φοβάται αποπομπή το προσεχές διάστημα, παρότι ο Ερντογάν αναμένεται να προβεί σε ανασχηματισμό.

Άτομα προσκείμενα στην προεδρία εκφράζουν παρόμοια άποψη: Ο Σιμσέκ πιθανότατα θα παραμείνει για να ολοκληρώσει το πρόγραμμά του — όμως η επιτυχία του εξαρτάται από τις επόμενες πολιτικές κινήσεις του Ερντογάν.