Καλπάζει το έλλειμμα στο ισοζύγιο το ίδιο και ο τζόγος

Αφού οι Έλληνες τζόγαραν 29,2 δισ. ευρώ το 2022, ήτοι το 15% του ΑΕΠ, ο υπουργός της Ανάπτυξης Άδωνης Γεωργιάδης νομιμοποιείται απόλυτα να λέει ότι θέλει για τον τιμάριθμο του σούπερ-μάρκετ. Βέβαια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι, αφού ανέβηκε ο τζόγος κατά 28,8% συγκριτικά με το 2021, αποδεικνύεται η ανάπτυξη, η άνοδος του διαθέσιμου εισοδήματος ή ακόμη και ότι ένα τμήμα της στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών επενδύει στην θεά Τύχη.

Σημειωτέον ότι τα 21,3 δισ. ήταν από διαδικτυακό τζόγο (!) που είναι λογικό αν σκεφθεί κανείς την συστηματική πρόσκληση τα ηλεκτρονικά καζίνο από τις τηλεοπτικές διαφημίσεις. Υπάρχει βέβαια και ο αντίλογος που λέει ότι αυτά τα νούμερα είναι και τεκμήριο απελπισίας…

Με την εκδοχή αυτή συνάδει η τελευταία έκθεση της Eurostat, σύμφωνα με την οποία το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPS) διαμορφώθηκε το 2021, στο 64,6% της ΕΕ-27 και κατέλαβε την προτελευταία θέση, πάνω από τη Βουλγαρία. Να δούμε πού θα κάτσει η μπίλια για το 2022, χρονιά που το δημόσιο χρέος της χώρας έσπασε το φράγμα των 400 δισ. ευρώ, ξεφεύγοντας κατά περίπου οκτώ δισ. ευρώ από τον στόχο του υπουργείου Οικονομικών.

Αν βάλουμε δίπλα και την αύξηση του ελλείμματος ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας το 2022, στα 20,1 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί περίπου στο 10% του ΑΕΠ, τότε μάλλον θα πρέπει να σκεφτούμε ότι την επομένη του σχηματισμού της νέας κυβέρνησης μάλλον θα αρχίσει μία ανομολόγητη πολιτική λιτότητας με τον τερματισμό της στήριξης των νοικοκυριών και λοιπών ευάλωτων. Άλλωστε το 2024 λήγει και η περίοδος χάριτος για τα δημοσιονομικά ελλείμματα…

Άλλη μια κρίσιμη λεπτομέρεια: Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με το 2021 και διαμορφώθηκε σε 3,1 δισ. ευρώ, λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης. Το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της χώρας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό, αυξήθηκε κατά 8,8 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2021 και διαμορφώθηκε σε 17,1 δισ. ευρώ.

Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε

Είναι προφανές ότι γι’ αυτά τα θέματα ούτε η κυβέρνηση, ούτε τα κόμματα της αντιπολίτευσης αναφέρονται μπροστά στο εκλογικό σώμα. Τα δύο μεγάλα κόμματα εξαντλούνται στον λαϊκισμό της σωτηρίας των ευάλωτων (χωρίς να ορίζουν ακριβώς ποιοι είναι, μόνο στους πολύπλοκους όρους συμμετοχής μπορεί κάποιος να διακρίνει κάτι τις) με βερμπαλιστικές πλειοδοσίες που όμως δεν φαίνεται να καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες.

Το βέβαιο είναι ότι από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουμε κάποιο σχέδιο (μακροοικονομικό σχέδιο) που να περιλαμβάνει πολιτικές εξόδου από τα επερχόμενα. Από την άλλη, η κυβέρνηση Μητσοτάκη μοιάζει να εξαντλεί τις ελπίδες της στον εξωτερικό παράγοντα, δηλαδή στην προσέλκυση ξένων επενδυτών.

Αναμφίβολα είναι μια εύλογη στρατηγική που αποβλέπει και στην κατάκτηση της “επενδυτικής βαθμίδας”, όμως η στρατηγική αυτή εξελίσσεται σε ραγδαίο αφελληνισμό του παραγωγικού ιστού της χώρας. Πρόσφατη μελέτη της Pricewatrehouse Coopers καταγράφει 94 εξαγορές και συγχωνεύσεις συνολικής αξίας 10,4 δισ. ευρώ το 2022 από 4,3 δισ. ευρώ το 2021. Οι τέσσερις από τις μεγαλύτερες πέντε συναλλαγές που έγιναν πέρυσι ήταν από ξένους επενδυτές (Μondelez, United, JP Morgan, CVC) οι οποίες με 3,5 δισ. ευρώ απέκτησαν αντίστοιχα την Chipita, Wind, Vivawallet, Εθνική Ασφαλιστική. Η μόνη ελληνική εξαγορά της πεντάδας ήταν αυτή της  Άνεμος από την Μotor Oil για 671 εκατ. ευρώ. Κατά την μελέτη της PWHC το 2023 αναμένεται νέο ρεκόρ εξαγορών και συγχωνεύσεων.

Που πάει το Ταμείο Ανάπτυξης

Μια άλλη λεπτομέρεια που ανησυχεί κάποιους είναι ότι ένα μεγάλο μέρος από τα grants του Ταμείου Ανάπτυξης θα πάνε σε ξένες επενδύσεις, όπως για παράδειγμα η εμβληματική επένδυση 1 δισ. ευρώ  της Microsoft που εντάχθηκε στις στρατηγικές επενδύσεις. Ίσως γι’ αυτό καθυστερούν και οι άλλες επενδύσεις για τα data center. Μπορεί να περιμένουν την ένταξή τους στα λεφτά του Ταμείου…

Ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης ανακοίνωσε τελευταία ότι επενδυτικά σχέδια άνω των 8 δισ. ευρώ έχουν ενταχθεί κατά την περίοδο της κυβέρνησης Μητσοτάκη στις στρατηγικές επενδύσεις. Μεταξύ αυτών είναι το mega τουριστικό project των 840 εκατ. ευρώ στη Σαρωνίδα, τα φωτοβολταϊκά πάρκα της Mytilineos επενδυτικής δαπάνης 900 εκατ. ευρώ και η επένδυση της Bluesky300 για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου.

Η εικόνα της ελληνικής οικονομίας παραμένει στην γκρίζα ζώνη του “αμφί”. Οι ισορροπίες είναι λεπτές. Η επομένη του σχηματισμού της νέας κυβέρνησης ενδέχεται να είναι αποκαλυπτική.