Λύση από έξω στο Ασφαλιστικό
08/03/2018Οι έως τώρα συνταγές που έχουν υιοθετηθεί για το Ασφαλιστικό έχουν αποτύχει. Η προικοδότηση του ΕΦΚΑ και των Ταμείων με δυναμικά περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου αποτελεί βασική υποχρέωση του συστήματος.
Γράφει ο Μάκης Ανδρονόπουλος –
Το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας παραμένει στις εκκρεμότητες των προαπαιτούμενων παρά τις αλλεπάλληλες μεταρρυθμίσεις του κατά την τελευταία δεκαετία και τον ανηλεή βιασμό των συνταξιούχων. Η ανακατανομή των συνταξιοδοτικών παροχών, ο επανυπολογισμός των παλαιών, η έκδοση νέων συντάξεων, καθώς και πολλά άλλα, συναποτελούν τα επερχόμενα. Τίποτε, όμως, δεν εξασφαλίζει την σταθερότητα και την μακροβιότητά του.
Η βιωσιμότητα του συστήματος δεν διασφαλίζεται, λόγω της χαμηλής αναλογίας εργαζόμενων έναντι συνταξιούχων. Αλλά και γιατί δεν υπήρξε αναπλήρωση της ζημιάς από το κούρεμα των αποθεματικών το 2012, λόγω PSI. Ούτε από την καταλήστευση των αποθεματικών των Ταμείων από το κράτος. Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν η μυθώδης εισφοροδιαφυγή και η διατήρηση της μαύρης εργασίας τώρα. Όλα αυτά δεν βοηθούν σε μια φερέγγυα λύση. Έτσι, συνεχίζεται το «κούρεμα» των συντάξεων, η δραστική μείωση των παροχών, ενώ μεθοδεύεται μια αισθητή μείωση των εργοδοτικών εισφορών χάριν της ανταγωνιστικότητας (δηλ. την στήριξή της από την εργασία).
Παρά τα βήματα που έχουν γίνει, κανείς σοβαρός αναλυτής δεν πιστεύει πως έχει δομηθεί ένα στιβαρό ασφαλιστικό σύστημα προοπτικής. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις «το ερώτημα είναι πως αρχιτεκτονείς δυναμικά ένα σύστημα που χρηματοδοτείται με περίπου 30 δισ. ευρώ ετησίως έτσι ώστε να αντιμετωπίσει το σημερινό αρνητικό ισοζύγιο και να μεταβεί σε μια ευσταθή μελλοντική κατάσταση. Τα μαθηματικά της μετάβασης από το σήμερα στο επιθυμητό, σε μικρό διάστημα, δεν έχουν λύση. Θα πρέπει κάποια γενιά να πληρώσει και να μην πάρει σύνταξη για να κλείσει το σύστημα».
Η εκτίμηση αυτή αποτελεί κρυφό μυστικό και το μόνο «πολιτικό» επιχείρημα που εκτοξεύεται από παντού είναι «ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη», χωρίς να λέγεται από ποιους και για ποιους. Στους διαδρόμους μιλάνε για «αποφυγή πισωγυρίσματος στις μεταρρυθμίσεις» και εννοούν μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Προφανώς, το μη μισθοδοτικό κόστος εργασίας είναι υψηλό και σε συνδυασμό με τη φορολογία απαγορευτικό. Από την άλλη, είναι άδικο και πάλι εργαζόμενοι και συνταξιούχοι να καλούνται να βγάλουν το φίδι από την τρύπα.
Προφανώς η ανάπτυξη θα αποτελέσει τον κύριο πυλώνα επίλυσης του ασφαλιστικού. Όμως, αν δούμε τις μελέτες και τους υπολογισμούς, η αποκατάσταση στην πράξη του δικαιώματος στην εργασία για το ένα και πλέον εκατομμύριο ανέργους , αλλά και των εκατοντάδων χιλιάδων που εργάζονται για χαρτζιλίκι. ανήκει -με συμβατικούς όρους οικονομικής δράσης- στο χώρο του φανταστικού. Υπερβαίνει πάνω από δύο κυβερνητικές μεταμνημονιακές θητείες. Το Ασφαλιστικό, όπως κατέδειξε η εμπειρία των τελευταίων ετών, δεν μπορεί να λυθεί από τα μέσα.
Η εσωτερική πηγή στέρεψε
Η εσωτερική πηγή στέρεψε και μια βιώσιμη λύση δεν μπορεί παρά να έρθει παρά απ΄ έξω. Εκτός από τον πυλώνα της ανάπτυξης, εκτός από την δραστική επίτευξη αποτελεσματικής οργάνωσης του συστήματος σε όλες του τις διαστάσεις, η προικοδότηση του ΕΦΚΑ και των Ταμείων με δυναμικά περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου και η κοινή εκμετάλλευσή τους μέσα από ένα «Ταμείο Κεφαλαίου και Περιουσίας» (εκτός Τράπεζας της Ελλάδος εννοείται) είναι όχι μόνο ηθική υποχρέωση του συστήματος, αλλά ένας αναπτυξιακός βραχίονας που μπορεί να φέρει εντυπωσιακά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, ένα τέτοιο Ταμείο θα μπορούσε να προικοδοτηθεί (ή να εξαγοράσει) με την Εθνική Ασφαλιστική μετά το φιάσκο της πώλησής της.
Ένας άλλος πυλώνας που πρέπει να αποτελέσει και μέρος του Εθνικού Σχεδίου Ανασυγκρότησης είναι το δημογραφικό. Οι δημογραφικοί δείκτες είναι τραγικοί και οι μνημονιακές πολιτικές που κατάργησαν διάφορα μέτρα εκτιμώνται ως εγκληματικές. Συνεπώς, πρέπει από το 2019 να υπάρξουν ισχυρά κίνητρα για το δεύτερο παιδί (που τώρα είναι ζητούμενο) και το τρίτο παιδί που είναι το κρίσιμο στοιχείο για την δημογραφική ανάκαμψη, να το αναλάβει για μία 25ετία το κράτος με βάση κριτήρια.
Οι διατάξεις στήριξης των οικογενειών με τρία παιδιά πρέπει να τύχουν συνταγματικής κατοχύρωσης. Τέλος, η μαζική ένταξη των δεκάδων χιλιάδων μεταναστών σε ένα Ειδικό Λογαριασμό του ΕΦΚΑ χρηματοδοτούμενο από κοινοτικού πόρους μπορεί να είναι μία από τις επιδιώξεις της ελληνικής Πολιτείας, μέχρι να οριστικοποιηθεί το μέλλον αυτών των ανθρώπων.
ΥΓ: Εννοείται ότι κάθε ευρώ που θα επανεισπραχθεί από το σκάνδαλο των φαρμάκων πρέπει να πάει στα ασφαλιστικά ταμεία και πουθενά αλλού.