Μαθήματα ενεργειακής γεωπολιτικής από την Κύπρο

Την τελευταία εβδομάδα η μικρή Κύπρος έδωσε ένα υπέροχο μάθημα στην Τουρκία. Πρώτον η ΕΕ πήρε αυστηρά μέτρα εναντίον των προσπαθειών που κάνει η Τουρκία για γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Συγκεκριμένα, όσοι ξένοι, ιδιαίτερα Ευρωπαίοι πολίτες και ευρωπαϊκές εταιρείες, βοηθούν στην καταπάτηση των δικαιωμάτων που έχουν οι Κύπριοι στην δική τους ΑΟΖ θα υποστούν κυρώσεις. Δηλαδή οι Ευρωπαίοι πήραν το μήνυμα ότι ο ενεργειακός πλούτος της Κύπρου είναι και δικός τους πλούτος και θα πρέπει να τον υπερασπιστούν.

Οι Τούρκοι χωρίς ξένη τεχνογνωσία δεν μπορούν να κάνουν γεωτρήσεις. Το δεύτερο επίτευγμα ήταν η ανακοίνωση της κοινοπραξίας TOTAL-ENI να κάνουν τουλάχιστον 5 γεωτρήσεις μέσα στο 2020 στα θαλάσσια οικόπεδα 2,3, 8 και 9 και μία επιβεβαιωτική στο θαλάσσιο οικόπεδο 6. Να θυμίσω ότι οι Τούρκοι εμπόδισαν την ΕΝΙ να κάνει γεωτρήσεις στα οικόπεδα 8 και 9. Ο υπουργός κύριος Λακκοτρύπης είναι αισιόδοξος ότι με τις νέες γεωτρήσεις θα ανακαλυφθούν νέα κοιτάσματα φυσικού αερίου εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Το 2021 θα γίνουν επίσης 1-2 επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις στο οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ από την κοινοπραξία Εxxon-Mobil και Qatar για να επιβεβαιωθούν τα αποθέματα βιογενούς φυσικού αερίου στον Γλαύκο, που τελευταίως τα αναβιβάζουν σε πάνω από 8 τρις κυβικά πόδια.

Εδώ θέλω να σημειώσω ότι στο ίδιο οικόπεδο υπάρχουν τουλάχιστον άλλοι 2 στόχοι, ο Κρόνος και Ιεζεκιήλ, που δεν έχουν ερευνηθεί. Τα αποθέματα βιογενούς φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου εκτιμώνται από την γεωφυσική εταιρεία SPECTRUM στα 100 τρις κυβικά πόδια, περίπου 3 τρισ. Μ3, ενώ το πυρολιτικό φυσικό αέριο εκτιμάται, κατά την PGS, σε 1 τρισ. Μ3.

Κάντο όπως στην Κύπρο

Έτσι με το γεωτρύπανο Tungsten Explorer, που τώρα βρίσκεται στην ΑΟΖ της Αιγύπτου, η κοινοπραξία θα ξεκινήσει το γεωτρητικό της πρόγραμμα που θα διαρκέσει πάνω από οκτώ μήνες. Το Tungsten Explorer από τις 15 Δεκεμβρίου, και πιθανόν μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου, θα βρίσκεται στο οικόπεδο 4 της ΑΟΖ του Λιβάνου όπου θα εκτελέσει 1-2 γεωτρήσεις για λογαριασμό της κοινοπραξίας TOTAL-ENI-ΝΟΒΑΤΕΚ. Η κοινοπραξία πιστεύει ότι στον Λίβανο υπάρχουν 20-25% πιθανότητες να βρεθεί στο οικόπεδο 4 πυρολιτικό φυσικό αέριο μέσα σε ψαμμιτικούς σχηματισμούς.

Με απλά λόγια, Γαλλία και Ιταλία άρχισαν να μην υπολογίζουν τις τουρκικές απειλές, τόσο στην Κύπρο, όσο και στον Λίβανο. Η τρίτη σημαντική εξέλιξη ήταν αυτή της αξιοποίησης του κοιτάσματος της Αφροδίτης που υπάρχει στο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Προς τούτοις πάλι εφέτος θα γίνει η παραγωγική γεώτρηση για την παραγωγή πυρολιτικού φυσικού αερίου το οποίο θα κατευθύνεται στον αιγυπτιακό σταθμό υγροποίησης IDKU που είναι κοντά στην Αλεξάνδρεια.

Η κυβέρνηση της Κύπρου θα αποκομίσει πάνω από 9 δισ. δολ. στα 25 χρόνια εκμετάλλευσης του κοιτάσματος της Αφροδίτης, του κοιτάσματος για το οποίο τιμωρήθηκε από τον τότε πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Χριστόφια ο λαμπρός επιστήμων/μηχανικός Σόλων Κασσίνης, διότι ανέθεσε το 2012 την έρευνα του οικοπέδου 12 στην αμερικανική εταιρεία NOBLE. Σε λίγα χρόνια η Κύπρος θα εξάγει, μέσω Αιγύπτου, φυσικό αέριο στην Ευρώπη.

Διδάγματα για την ελληνική κυβέρνηση

Η ανακάλυψη από την ΕΝΙ του κοιτάσματος Ζορ, 30 τρισ. κυβικά πόδια, στην ΑΟΖ της Αιγύπτου, και του κοιτάσματος Αλ Νούρ, 90 τρις κυβικά πόδια πάλι από την ΕΝΙ, επέτρεψε πλέον στην Αίγυπτο να ικανοποιήσει όχι μόνο τις εσωτερικές της ανάγκες σε φυσικό αέριο,  που ανέρχονται σε 70 τρισ. Μ3 ετησίως, αλλά και να εξάγει 10 τρισ. Μ3 ετησίως υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Σε αυτή την ποσότητα θα προστεθεί και το κυπριακό φυσικό αέριο.

Με απλά λόγια, ήδη η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου στέλνει υγροποιημένο φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Σήμερα, η Αίγυπτος αξιοποιώντας τα κοιτάσματα της έχει την ταχύτερη αναπτυσσόμενη οικονομία στον κόσμο. Βλέπουμε πως η συνεργασία Αιγύπτου-Κύπρου ωφέλησε γεωπολιτικά και τις 2 χώρες.

Πληροφορηθήκαμε ότι η ΕΝΙ θέλει να τροφοδοτήσει με υγροποιημένο φυσικό αέριο, πολύ πιθανόν από το κοίτασμα Ζορ, 2 ατμοηλεκτρικός σταθμός της Κρήτης που έχουν συνολική ισχύ 190 MW, εικόνα 1. Ναι η ΕΝΙ ανακάλυψε το κοίτασμα Ζορ στην αιγυπτιακή ΑΟΖ τον Νοέμβριο του 2015 και από τα τέλη του 2017 άρχισε την παραγωγή.

Εν κατακλείδι, η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Αιγύπτου και της Κύπρου προσέδωσε σε αυτές τις δύο χώρες τεράστια γεωπολιτική αξία. Εύχομαι και η ελληνική κυβέρνηση να πάρει το μάθημά της διότι γεωπολιτική αναβάθμιση η Ελλάδα θα δει μόνο αν εκμεταλλευτεί τον ορυκτό της πλούτο. Φυσικό αέριο από το Ζορ της Αιγύπτου για τις ενεργειακές ανάγκες της Κρήτης. Και ναι, είναι απίστευτο: Κάτω από την Κρήτη υπάρχουν 23 στόχοι τύπου Ζορ, όπως φαίνεται στην εικόνα 2. Εμείς τι κάνουμε;