Μαζεύουν τα “σπασμένα” της Thomas Cook σε Ελλάδα και Ευρώπη

Τo πρώτο μέλημα της ελληνικής κυβέρνησης, μετά την κατάρρευση της Thomas Cook είναι ο άμεσος και ασφαλής επαναπατρισμός των τουριστών, καθώς και η εξασφάλιση της διαμονής μέχρι την επιστροφή τους. Παράλληλα, όμως, όσο αυτό φαίνεται να διευθετείται ομαλά, η κυβέρνηση προωθεί πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία παρέχεται η δυνατότητα εξαίρεσης της απόδοσης του φόρου διαμονής στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που υπέστησαν ζημίες από την πτώχευση του βρετανικού κολοσσού.

Τόσο το υπουργείο Οικονομικών, όσο και το υπουργείο Εξωτερικών ασχολούνται ενδελεχώς με το ζήτημα αυτό και τις επιπτώσεις του. Αναμένεται, λοιπόν, σύντομα να ανακοινωθούν περαιτέρω κυβερνητικές πρωτοβουλίες για τη στήριξη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, την ανακούφιση του τουρισμού εν γένει, αλλά και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν προκύψει. Παρά τις καλές προθέσεις και τα αντανακλαστικά, όμως, γεγονός παραμένει ότι στην παρούσα φάση η κατάσταση είναι “θολή”. Δεν υπάρχει ακόμα κοστολόγηση της ζημιάς που προέρχεται από φορολογικές υποχρεώσεις των ξενοδόχων (ΦΠΑ και τέλος διαμονής) για χρήματα που δεν έχουν εισπράξει.

Το μόνο σίγουρο, όμως, είναι ότι οι επιπτώσεις είναι σοβαρές για τον ελληνικό τουρισμό και δεν περιορίζονται στις ξενοδοχειακές μονάδες που επλήγησαν, άλλα και στο γύρω “οικοσύστημα” που συντηρείται και περιλαμβάνει μια σειρά επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Η Thomas Cook έστελνε στην Ελλάδα περισσότερους από τρία εκατομμύρια τουρίστες.

Από τα 200 ξενοδοχεία που είναι κάτω από την ομπρέλα της (ιδιόκτητα ή franchise), τα 48 βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Εκτιμάται ότι μόνο οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία ιδιοκτησίας της ανέρχονται σε 640 άτομα, με τα 370 από αυτά να βρίσκονται σε δύο μονάδες στην Ρόδο. Την ίδια στιγμή, εκτελούσε ένα επενδυτικό πρόγραμμα 150 εκατ. ευρώ, με αγορά, ανακαίνιση και εκμετάλλευση πολλών ακόμα ξενοδοχείων. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), η συνολική ζημιά για τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις από την πτώχευση της Thomas Cook θα κυμανθεί στα 500 εκατομμύρια ευρώ.

Ιδιαίτερα σοβαρές είναι οι συνέπειες που έχει η πτώση του τουριστικού κολοσσού και στην Κρήτη. Η επόμενη ημέρα βρίσκει τη ναυαρχίδα –κατά πολλούς– του ελληνικού τουρισμού βαριά πληγωμένη, εξαιτίας του πολύ μεγάλου αριθμού τουριστών που έφερνε κάθε χρόνο εκεί η Thomas Cook.

Χθες, ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης συναντήθηκε με την πρέσβη της Βρετανίας στην Ελλάδα Kέιτ Σμιθ. Στο πρώτο πλάνο της συζήτησης βρέθηκαν οι 17.000 Βρετανοί τουρίστες που πρέπει να επιστρέψουν στην πατρίδα τους τις επόμενες δύο εβδομάδες από 13 διαφορετικά μέρη της Ελλάδας. «Θέλω να υπογραμμίσω ότι όλα τα αεροσκάφη που εμπλέκονται σε αυτή την επιχείρηση έχουν διασφαλιστεί. Η Βρετανική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας που έχει αναλάβει τη μεγάλη επιχείρηση είναι σε  επικοινωνία με τα ξενοδοχεία, με τα οποία η Thomas Cook συνεργαζόταν για τα πακέτα διακοπών, ενημερώνοντάς τα ότι το κόστος διαμονής για τους πελάτες που επηρεάζονται από την πτώχευση έχει καλυφθεί» δήλωσε η κ. Σμιθ.

Εντύπωση πάντως προκαλεί η αποκάλυψη ότι η εταιρεία Thomas Cook είχε από τα τέλη Ιουλίου ξεκινήσει συζητήσεις με τους αρμόδιους του αεροδρομίου Κρήτης, προκειμένου να βρουν την βέλτιστη λύση για την επιστροφή των Βρετανών σε περίπτωση που η εταιρεία χρεοκοπήσει!

Κερδοσκοπικές τάσεις

Εν μέσω αυτής της έντασης, έκαναν την εμφάνισή τους κερδοσκοπικές τάσεις από άλλους παραδοσιακούς τουριστικούς ομίλους, οι οποίοι και εκτόξευσαν εν μία νυκτί τις τιμές για τους προορισμούς που διαχειρίζονται. Σε καταγγελίες και κατά συγκεκριμένων αεροπορικών εταιρειών προχώρησαν πελάτες  που βλέπουν τις τιμές των εισιτηρίων να αυξάνονται αδικαιολόγητα.

Δεν είναι, όμως, μόνο η Ελλάδα που μετράει τις πληγές της. Οι κλυδωνισμοί έχουν πλήξει ιδιαίτερα την Ισπανία, την Τουρκία, αλλά και ολόκληρο τον ευρωπαϊκό τουρισμό. Ενδεικτικό παράδειγμα η Γερμανία, η οποία εξετάζει το ενδεχόμενο χορήγησης οικονομικής ενίσχυσης στην αεροπορική εταιρεία Condor μετά την πτώχευση της Thomas Cook. Κι αυτό επειδή η βρετανική εταιρεία κατέχει μερίδιο 49% στην Condor, η οποία ζήτησε δάνειο από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και αναμένει απάντηση, ενώ τα γερμανικά ΜΜΕ ανακοίνωσαν ότι το ποσό που ζητήθηκε ήταν 200 εκατ. ευρώ.

Τα προβλήματα του βρετανικού ομίλου ήταν γνωστά και είχαν διαφανεί μέσω της χρηματιστηριακής απόδοσης των μετοχών του. Η είδηση της πτώσης μπορεί να αιφνιδίασε, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η οικονομική φθορά ήταν σταδιακή. Αυτή, όμως, δεν εμπόδισε τα υψηλόβαθμα στελέχη της Thomas Cook να μοιραστούν μπόνους 20 εκατ. στερλινών τα τελευταία πέντε χρόνια.

Γεγονός παραμένει ότι οι αναταράξεις στον παγκόσμιο τουριστικό κλάδο, οι απώλειες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, οι χαμένες δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίες και η ταλαιπωρία εκατοντάδων χιλιάδων πελατών καθιστούν το “κανόνι” της Thomas Cook ένα οικονομικό σοκ που ξεπερνά κατά πολύ τη Βρετανία. Ήδη κάποιοι συγκρίνουν τον πτωχευμένο τουριστικό κολοσσό με την αμερικανική Lehman Brothers.

Απάντηση σε όσους αναρωτιούνται γιατί λοιπόν δεν έγιναν προσπάθειες διάσωσης της εταιρείας έδωσε η βρετανική κυβέρνηση. Η υπουργός Επιχειρήσεων Άντρεα Λίντσομ δήλωσε ότι «ακούγονται κάθε είδους φήμες, το γεγονός είναι ότι τα 200 εκατ. είναι μια υποεκτίμηση αυτού που θα χρειαζόταν η Thomas Cook απλά και μόνο για μια πολύ μικρή περίοδο, για τις επόμενες μία με δύο εβδομάδες… Η Thomas Cook καθυστερεί με το να προσπαθεί να εξυπηρετήσει χρέος ύψους 1,7 δισεκ. και θα ήταν σπατάλη των χρημάτων των φορολογουμένων να δοθούν χρήματα άσκοπα για μια χαμένη υπόθεση».