Μόνοι οι Ιταλοί πια στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ – Γιατί παραιτήθηκε ο Φ. Τσαλίδης

Παραιτήθηκε με πολλές αιχμές από το τιμόνι της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ο καθηγητής του Δημοκρίτειου Πολυτεχνείου Ξάνθης Φίλιππος Τσαλίδης, που ταυτόχρονα αποχώρησε πλήρως από την εταιρεία μετά από μια πενταετία στην ηγεσία της. Πλέον το Διοικητικό Συμβούλιο γίνεται σχεδόν αμιγώς ιταλικό, καθώς η εταιρεία ανήκει στου Ιταλούς και ο κ. Τσαλίδης ήταν ο μόνος Έλληνας. Ήδη τον αντικατέστησε Ιταλός.

Ο κ. Τσαλίδης είχε σπουδάσει στην Πάδοβα και γνώριζε όχι μόνον την γλώσσα, αλλά και τη νοοτροπία των Ιταλών. Τώρα στο ΔΣ απομένουν οι Dario Lo Bosco (καθηγητής), οι Marco Caposciutti και δύο γυναίκες επίσης Ιταλίδες, η  Daniela Carosio και η Francesca Serra. Διευθύνων σύμβουλος ανέλαβε (προσωρινά;) ο Maurizio Capotorto, που έως τώρα ήταν γενικός υπεύθυνος των θυγατρικών της Trenitalia στο εξωτερικό.

Η παραίτηση συνδέεται με καθυστερήσεις σε έργα υποδομής, αλλά και με το πρόβλημα που ανέκυψε με τις πιστοποιήσεις των ανακατασκευασμένων τραίνων ETR 470. Αυτά ανήκουν στην Trenitalia και ανακατασκευάστηκαν στην Ιταλία, στο εργοστάσιο της Alstom. Δεν αποκλείεται να έπαιξε και η αιφνιδιαστική απόφαση για rapid test στα ταξίδια με τρένο, που αναστάτωσε δρομολόγια και έγινε αιτία καθυστερήσεων, αλλά το δεδομένο είναι πως υπήρχε εξαρχής  μεγάλη διάσταση απόψεων για τα έργα υποδομής, που διαρκώς αναβάλλονταν.

Το παρελθόν

O κ. Τσαλίδης προερχόταν από τη ΝΔ με την οποία και είχε εκλεγεί βουλευτής, και το 2008 ανέλαβε γενικός γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Ανάπτυξης.  Το 2012 συγκρούσθηκε με τον Αντώνη Σαμαρά και τον κατήγγειλε ότι τον εξαφάνισε από τα ψηφοδέλτια παρότι είχε υπηρετήσει την παράταξη. Εν συνεχεία συντάχθηκε με τους ΑΝΕΛ και χρημάτισε υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης της υπηρεσιακής κυβέρνησης Θάνου.

Το 2016 ο υπουργός Υποδομών της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Σπίρτζης τον τοποθέτησε στην διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που τότε ήταν ακόμη υπό ιδιωτικοποίηση. Όταν ανέλαβε, δήλωσε: «Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει χρέος 757 εκατομμύρια ευρώ προς τον ΟΣΕ και οι δανειστές ουσιαστικά μας λένε ή κάντε εκκαθάριση, ή κλείστε την». Την επόμενη χρονιά έγινε η ιδιωτικοποίηση και πήραν την εταιρία οι Ιταλοί.

Η θητεία του κ. Τσαλίδη έληγε κανονικά στα τέλη του 2021, καθώς είχε ανανεωθεί μόλις πριν από ένα εξάμηνο. Στην επιστολή παραίτησης αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «ελπίζει η Ελληνική Πολιτεία να αντιληφθεί επιτέλους τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο σιδηρόδρομος στην ανάπτυξη της οικονομίας και να προχωρήσει άμεσα στα απαιτούμενα έργα τα οποία θα βελτιώσουν την ασφάλεια και την αξιοπιστία του Ελληνικού Σιδηροδρόμου και θα αυξήσουν την χωρητικότητα του εθνικού δικτύου. Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι η τελευταία ευκαιρία για τη χώρα μας».

Tριβές με τον ΟΣΕ 

Υπήρχαν επίσης διαρκείς τριβές με τον διαχειριστή της γραμμής του ΟΣΕ, με τον οποίο υπάρχει μεγάλη αλληλεξάρτηση, καθώς στη σιδηροδρομική υποδομή στηρίζεται ουσιαστικά η λειτουργία του δικτύου.  Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ “χρεωνόταν” καθυστερήσεις και προβληματικά δρομολόγια, όταν ουσιαστικά το πρόβλημα ήταν στη γραμμή και στο δίκτυο. Ο κ. Τσαλίδης είχε πει «εμείς δεν φταίμε που δεν λειτουργούν σκάλες, ασανσέρ και ρολόγια στους σταθμούς, αλλά εμάς αμαυρώνουν».

Πρόβλημα είχε ανακύψει και με τον ανταγωνιστή της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την αυστριακή Rail Cargo Logistics Goladair (RCLG), που κατηγορεί την πρώτη ότι δημιουργεί εμπόδια στον ελεύθερο ανταγωνισμό με υπέρογκες χρεώσεις. Ο κ. Τσαλίδης διέψευδε πάντα και έλεγε ότι «η συγκεκριμένη εταιρία έχει κάνει μια πάρα πολύ μικρή επένδυση στην χώρα, αλλά επιμένει να της παραχωρηθεί πολύ μεγαλύτερο μερίδιο στην εγχώρια αγορά των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών από αυτό που της αναλογεί, ή από αυτό που μπορεί να φέρει εις πέρας». Επίσης, όπως έλεγε, η πρώην Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) δεν έκανε ποτέ διακρίσεις και προσέφερε στην RCLG χρεώσεις ισοδύναμες με αυτές της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Η βασική πάντως αιτία παραίτησης φαίνεται πως είναι η κακή κατάσταση του δικτύου και οι «υποχρεωτικές βραδυπορίες» που αυτό συνεπάγεται. Ο κ Τσαλίδης αναφέρεται στα συχνά προβλήματα που παρουσιάζει το  σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, επειδή η κυβέρνηση αναβάλλει διαρκώς τα αναγκαία έργα ανάταξης και συντήρησης. Πρόβλημα συνιστά και η έλλειψη προσωπικού και η υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ, κάτι που έχει ως συνέπεια πολλοί σταθμοί να είναι ουσιαστικά κλειστοί.

Πρόβλημα ανέκυψε και με το πολυδιαφημισμένο “Ασημένιο Βέλος” που θεωρητικά θα έκανε την διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη σε τρεις ώρες και 15 λεπτά, κάτι που όμως για να γίνει στην πράξη πρέπει το δίκτυο να είναι τέλειο. Παράλληλα δεν κινούνται ούτε οι ανακατασκευασμένες στην Ιταλία αμαξοστοιχίες που θα κάλυπταν την ίδια διαδρομή. Αυτές “μένουν στο ράφι” επειδή δεν δίνει την πιστοποίηση η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, καθώς από τους Ιταλούς δεν τηρήθηκαν οι οριζόμενες προϋποθέσεις.

Η επιστολή παραίτησης

Η επιστολή παραίτησης του κ. Τσαλίδη απευθύνεται προς τους εργαζομένους και αναφέρει τα εξής: «Αγαπητοί συνεργάτες, σήμερα κλείνει ένας κύκλος που ξεκίνησε όταν ανέλαβα την εταιρεία το 2016 και ολοκληρώνεται με την τέταρτη επέτειο της ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Στα 5,5 χρόνια που διανύσαμε μαζί, τρέξαμε πολλά τρενοχιλιόμετρα, κάποια με υποχρεωτικές βραδυπορίες, αλλά πάντα με αφοσίωση στον κοινό μας στόχο: να γίνει ο Σιδηρόδρομος το κατ’ εξοχήν μέσο για τις μετακινήσεις των πολιτών, για τις μεταφορές εμπορευμάτων, να αποκτήσει επιτέλους ευρωπαϊκό πρόσωπο και προοπτική.

»Στην πορεία αυτή συναντήσαμε προκλήσεις και αντιξοότητες, καταφέραμε όμως πολλά. Αρκεί να κοιτάξει κανείς γύρω του: που είμασταν το 2016 και που είμαστε σήμερα. Η ΕΕΣΣΤΥ από προμηθευτής έγινε ανεκτίμητο κομμάτι της εταιρείας και εντός των επόμενων ημερών θα υπογραφεί η νέα σύμβαση ΥΔΥ διάρκειας 10+5 ετών. Δυστυχώς η δυναμική του 2019, μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτροκίνησης, ανεκόπη από την έλευση της πανδημίας.

»Ελπίζω ότι η ελληνική Πολιτεία θα αντιληφθεί επιτέλους τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο σιδηρόδρομος στην ανάπτυξη της οικονομίας και θα προχωρήσει άμεσα στα απαιτούμενα έργα τα οποία θα βελτιώσουν την ασφάλεια και την αξιοπιστία του Ελληνικού Σιδηροδρόμου και θα αυξήσουν την χωρητικότητα του εθνικού δικτύου. Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι η τελευταία ευκαιρία για τη χώρα μας. Στην μελλοντική αυτή περίοδο δεν θα είμαι μαζί σας. Θα σας παρακολουθώ όμως, με το ίδιο ενδιαφέρον και αγάπη που μου ενέπνευσε η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και οι άνθρωποί της. Είμαι περήφανος για όλους εσάς. Είμαι περήφανος για όλα όσα καταφέραμε όλοι μαζί. Σας ευχαριστώ όλους».