Οι συμφωνίες του Τραμπ και η γκρίνια του Πούτιν

Συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί στο Μπουένος Άιρες σχετικά με την έκδοση ενός τελικού κοινού ανακοινωθέντος της συνόδου της Ομάδας των 20 (G20), το οποίο θα εκφράζει την βούληση για την προώθηση στενότερων εμπορικών δεσμών μεταξύ των μελών της. Στην σημερινή δεύτερη και τελευταία ημέρα το ενδιαφέρον μονοπωλεί το δείπνο του Τραμπ με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ και η προσπάθειά τους να  διαπραγματευθούν μια εμπορική συμφωνία.

Στην συνάντηση αυτή είναι στραμμένα και τα βλέμματα των αγορών, καθώς οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη έχουν εμπλακεί σε έναν διευρυνόμενο εμπορικό πόλεμο, με την εκατέρωθεν επιβολή δασμών.  Ο Τραμπ, ωστόσο, με δηλώσεις που έκανε τις προηγούμενες ημέρες, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να κλείσει μία εμπορική συμφωνία με την Κίνα, στην συνάντησή του με τον Σι, στην Αργεντινή.

Στην εκτίμηση Αμερικανών και Κινέζων ότι θα υπάρξει μία συμφωνία, στο πλαίσιο της οποίας ο Τραμπ θα αναβάλει την επιβολή πρόσθετων δασμών σε βάρος της Κίνας και παραλλήλως Πεκίνο και Ουάσινγκτον θα συνεχίσουν τις εμπορικές διαπραγματεύσεις, αναφέρθηκε την Παρασκευή και η Wall Street Journal. Αν και μία τέτοια συμφωνία θα είναι εκ των πραγμάτων κίνηση συμβιβασμού, ο Λευκός Οίκος, όπως διέρρευσε από συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου, σχεδιάζει να την παρουσιάσει ως μία σημαντική εξέλιξη.

Σωσίβιο από το Πεκίνο

Η συμφωνία με την Κίνα, αν επιτευχθεί, σε συνδυασμό με την υπογραφή της συμφωνίας με το Μεξικό και τον Καναδά, την Παρασκευή, θα αξιοποιηθούν ως επιχειρήματα για τις σημαντικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο Αμερικανός πρόεδρος στον τομέα του εμπορίου, οι οποίες έχουν αποτέλεσμα την αδιαμφισβήτητη ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας.

Ο Τραμπ το χρειάζεται αυτό όχι μόνο για να αντισταθμίσει τις δημοσκοπικές απώλειες μετά την ήττα των Δημοκρατικών στην Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά ως αντιστάθμισμα και στις συνεχιζόμενες αποκαλύψεις, στο πλαίσιο της έρευνας του δικαστή Μάλερ σχετικά με την ρωσική ανάμειξη στις προεδρικές εκλογές του 2016. Ακόμη και από το Μπουένος Άιρες άλλωστε, ο Αμερικανός πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να υπερασπίζεται τον εαυτό του, μέσω twitter, μετά την παραδοχή του πρώην προσωπικού δικηγόρου του, Μάικλ Κόεν, ότι διέπραξε ψευδορκία ενώπιον του Κογκρέσου, σχετικά με ένα  σχέδιο που αφορούσε την κατασκευή ενός πύργου πολυτελείας στην Μόσχα.

Το σχέδιο βέβαια απέτυχε, αλλά η αποκάλυψή του στο πλαίσιο της έρευνας του Μάλερ αξιοποιείται πολιτικά και φέρνει σε δύσκολη θέση τον Αμερικανό πρόεδρο. Μέσα σε αυτό το κλίμα, η σύναψη μιας συμφωνίας με τον Σι θα δώσει στον Τραμπ την ευκαιρία να παρουσιαστεί ως νικητής στον εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη.

Η νέα NAFTA

Στον τομέα της οικονομίας άλλωστε, ο Τραμπ μετράει ήδη από χθες μία νίκη. Πρόκειται για την εμπορική συμφωνία που υπέγραψαν την Παρασκευή, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G20 στο Μπουένος Άιρες, αλλά σε επίσημη τελετή, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και το Μεξικό. Η συμφωνία αυτή είναι μια προσωπική επιτυχία του Τραμπ, αφού οι σκληρές διαπραγματεύσεις που προηγήθηκαν, ξεκίνησαν και ολοκληρώθηκαν με δική του πρωτοβουλία.

Η νέα συμφωνία αντικαθιστά την Βορειοαμερικανική Συνθήκη Ελεύθερου Εμπορίου (NAFTA) που ίσχυε από το 1994 και την οποία ο Τραμπ ήταν αποφασισμένος να καταργήσει με την ανάληψη των καθηκόντων του. Μετά από μαραθώνιες συζητήσεις και σκληρές διαπραγματεύσεις, οι τρεις χώρες κατέληξαν σε έναν συμβιβασμό, κυρίως σε ότι αφορά τις σημαντικές διαφορές τους στους τομείς της γεωργίας και της βιομηχανίας αυτοκινήτου. Ο Τραμπ, μάλιστα, με αίσθημα ικανοποίησης, έκανε λόγο για «πρότυπο συμφωνίας ελεύθερων ανταλλαγών που θα αλλάξει για πάντα το εμπορικό τοπίο».

Την ώρα πάντως που ο Τραμπ ανακοίνωνε τη νέα NAFTA και αφού ο  Αμερικανός πρόεδρος είχε ακυρώσει την συνάντηση μαζί του, ο Πούτιν ασκούσε με δηλώσεις του κριτική στις επιλογές προστατευτισμού στην οικονομία. Κατά την συνάντησή του με τους επικεφαλής των χωρών της ομάδας BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Κίνα, Νότια Αφρική), ο πρόεδρος της Ρωσίας κατήγγειλε από το Μπουένος Άιρες την «μοχθηρή πρακτική» των «μονομερών κυρώσεων» και του εμπορικού προστατευτισμού.

Οι δηλώσεις Πούτιν ήταν ευθείες βολές κατά του Τραμπ, της πολιτικής του η οποία συνοψίζεται στο δόγμα «Πρώτα η Αμερική», αλλά και της χρήσης του δικαιώματος για την επιβολή κυρώσεων εναντίον χωρών και προσώπων. Ο Πούτιν έκανε λόγο για «ανέντιμο ανταγωνισμό» που αντικαθιστά «όλο και συχνότερα τον τίμιο διάλογο που βασίζεται στην αρχή της ισότητας μεταξύ των κρατών». Χαρακτήρισε δε «μοχθηρή πρακτική» τις παράνομες μονομερείς κυρώσεις και τα μέτρα προστατευτισμού. Η χώρα του άλλωστε πλήττεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια από τις αυστηρές οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβάλει η ΕΕ και οι ΗΠΑ, εξαιτίας της κρίσης στην ανατολική Ουκρανία.