Πως έφτασε ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ- Κίνας σε Ελευσίνα και Πειραιά

Η πρώτη κίνηση, που έγινε με… ώθηση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού και κάποιοι μίλησαν για “σφήνα στην Cosco”, ήταν η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου Α.Ε. και της ONEX Shipyards & Technologies Group «για την ενίσχυση της εφοδιαστικής αλυσίδας, τη βελτιστοποίηση των εμπορικών ροών και την προώθηση βιώσιμων και καινοτόμων λύσεων logistics στον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο».

Το μνημόνιο υπογράφτηκε, στις 15/5, στο Υπουργείο Ανάπτυξης, παρουσία του υπουργού Τάκη Θεοδωρικάκου και όπως αναφερόταν στη σχετική ανακοίνωση αφορά μεταξύ άλλων τους τομείς: α) διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας και βελτιστοποίηση Logistics, β) υποστήριξη εισαγωγών και εξαγωγών, γ) εξειδικευμένες υπηρεσίες εφοδιασμού πλοίων κ.α.

«Η περιοχή της Ελευσίνας δεν είναι ένα απλό ναυπηγείο. Είναι ένα hub που σκοπό έχει να υπηρετήσει την ενεργειακή μετάβαση, την εφοδιαστική ανεξαρτησία, το οποίο μέσα από την ανάπτυξη των υπολοίπων 440 στρεμμάτων οδηγεί στην αξιοποίηση υποδομών και ενός εφοδιαστικού κέντρου, με ειδική χρήση», ανέφερε, μεταξύ άλλων, σε δήλωσή του ο πρόεδρος και διευθύνων της ONEX, Πάνος Ξενοκώστας, περιγράφοντας την επένδυση.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν η Mildred Callear, οικονομική διευθύντρια της κρατικής Αναπτυξιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (DFC) που χρηματοδοτεί την επένδυση και η επιτετραμμένη της Πρεσβείας των ΗΠΑ, Maria Olson, τις οποίες ευχαρίστησαν για τη συμβολή τους στην υλοποίηση του προγράμματος τόσο ο υπουργός όσο και οι επικεφαλής των δύο εταιρειών.

Να σημειώσουμε ότι η αναπτυξιακή τράπεζα έχει εγκρίνει από τον Ιούνιο του 2023 την χορήγηση δανείου ύψους 125 εκατομμυρίων δολαρίων προς την ΟΝΕΧ. Η σύμβαση υπογράφτηκε το Νοέμβριο του ίδιου έτους και όπως είχε ανακοινωθεί από την DFC στόχος της χρηματοδότησης ήταν να συμβάλει «στη δημιουργία ενός στρατηγικά κρίσιμου ναυτιλιακού και ενεργειακού κόμβου εφοδιασμού για την περιοχή, επεκτείνοντας την ικανότητα του ναυπηγείου να εξυπηρετεί πλοία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)».

Όμως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα σημείωμα, που έχει δημοσιεύσει στο site της η DFC με τίτλο «Ο εκσυγχρονισμός ενός ελληνικού ναυπηγείου κρίσιμος για τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ» και στο οποίο γίνεται άμεση σύνδεση της χρηματοδοτούμενης επένδυσης με την παρουσία της Cosco στον Πειραιά.

«Το 2016, η Cosco, μια επιχείρηση που ανήκει στην Κίνα, απέκτησε πλειοψηφικό μερίδιο στο λιμάνι του Πειραιά στην Ελλάδα – ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια της Ευρώπης – και έδειξε την πρόθεσή της να πραγματοποιήσει περαιτέρω εξαγορές στην περιοχή», αναφέρεται, χαρακτηριστικά.

Και λίγο πιο κάτω σημειώνεται: «Η DFC δέσμευσε δάνειο 125 εκατομμυρίων δολαρίων στην ONEX Elefsis Shipyards and Industries για να υποστηρίξει την απόκτηση και την αποκατάσταση ενός ναυπηγείου στην Ελευσίνα της Ελλάδας, που βρίσκεται μόλις 12 μίλια από το λιμάνι του Πειραιά. Η υποστήριξη της DFC αντιστάθμισε τις προσπάθειες της κυβέρνησης της Κίνας να επεκτείνει την επιρροή της στην περιοχή».

Η «απάντηση» της Κίνας

Η αλλαγή του «κλίματος» με τις πιέσεις που ασκούνται από τις ΗΠΑ για «άμεσο περιορισμό της κινέζικης επιρροής», όπως έγραψε αναλυτικά το SLpess.gr έχει φέρει μια σημαντική διαφοροποίηση στην αντιμετώπιση των κορυφαίων στελεχών του ΟΛΠ/Cosco στα θέματα, που θέτουν Υπουργείο Ναυτιλίας και αυτοδιοικητικοί φορείς.

Έτσι, ενώ μέχρι τώρα η κινεζική πλευρά ήταν αρνητική ή κρατούσε στάση «αναμονής» για την υλοποίηση συμφωνημένων επενδύσεων, τώρα εμφανίζεται να συζητάει και νέα ζητήματα, όπως η εξέταση εναλλακτικών τρόπων εξυπηρέτησης επιβατών κρουαζιέρας για να μην επιβαρύνεται η πόλη με κυκλοφοριακό φόρτο.

Η αλλαγή της στάσης της Κίνας σηματοδοτήθηκε σε συνάντηση του πρέσβη της Κίνας Fang Qiu με τον υπουργό Ναυτιλία Β. Κικίλια με αφορμή την ανάληψη των καθηκόντων του δεύτερου. Εκεί ο πρέσβης έκανε ένα σημαντικό βήμα καθώς, όπως είχε ανακοινωθεί πρότεινε να εξεταστεί το ενδεχόμενο ελληνο-κινεζικών κοινοπραξιών για ναυπήγηση πλοίων σε ελληνικό έδαφος.

Είναι γεγονός ότι η Cosco από την αρχή που ανέλαβε τη διαχείριση του λιμανιού του Πειραιά εκδήλωσε ενδιαφέρον για τη δημιουργία όχι μόνο επισκευαστικής μονάδας αλλά και ενός ναυπηγείου. Ωστόσο, ο σχεδιασμός δεν προχώρησε καθώς υπήρξαν και πολλές αντιδράσεις. Όμως, με την εκφρασμένη βούληση των ΗΠΑ να επιβάλουν δασμούς σε πλοία που έχουν κατασκευαστεί στη Κίνα φαίνεται ότι η κινέζικη ηγεσία εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να μεταφέρει ναυπηγικές δραστηριότητες σε άλλες χώρες.

Να σημειωθεί ότι παρά τη πτώση που καταγράφεται από την αρχή του έτους στις παραγγελίες στα ναυπηγεία της Κίνας, ακριβώς λόγω των εξαγγελιών της Ουάσιγκτον, παραμένει κυρίαρχη στη παγκόσμια ναυπηγική αγορά έχοντας κερδίσει το 2024 τα δύο τρίτα όλων των παραγγελιών στη παγκόσμια ναυπηγική βιομηχανία.

Προφανώς, λοιπόν, εάν προχωρήσει η ναυπήγηση πλοίων στην Ελλάδα θα δώσει μεγάλη ώθηση στη ναυπηγική βιομηχανία και συνολικά στην οικονομία, αν και θα χρειαστούν σημαντικές επενδύσεις για την υλοποίηση τέτοιων μεγάλων έργων είτε σε νέο ναυπηγείο, που θα δημιουργήσει η Cosco είτε σε συνεργασία με κάποιο από τα υπάρχοντα.

Η στάση της κυβέρνησης

Σε αυτή τη «σύγκρουση» η κυβέρνηση δείχνει «να πατάει σε δύο βάρκες», προσπαθώντας να κρατηθεί μακριά από τη σύγκρουση των δύο μεγάλων οικονομιών. Αυτό φάνηκε σε τοποθέτηση συμβούλου του πρωθυπουργού για το νέο εμπορικό ινδικό δρόμο (IMEC), που σχεδιάζεται ως αντίβαρο στην κινεζική πρωτοβουλία “Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος” (BRI), ο οποίος, μιλώντας σε διεθνές συνέδριο εξέφρασε την άποψη ότι το IMEC δεν πρέπει να επιδιώκει να ανταγωνιστεί την Κίνα, αλλά μάλλον να προωθήσει τη συνύπαρξη του παγκόσμιου εμπορίου!

Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση αποφεύγει τις αντιπαραθέσεις με την Κίνα και ταυτόχρονα αξιοποιεί επικοινωνιακά τις επενδύσεις που εξαγγέλλονται από την πλευρά των ΗΠΑ, προσδοκώντας σε οφέλη. Ωστόσο, εάν οι πιέσεις από τις ΗΠΑ ενταθούν προκειμένου «να δημιουργήσει συνθήκες ακόμη και ενδεχόμενης αποχώρησης του κινέζικου κολοσσού Cosco από το λιμάνι του Πειραιά», όπως έχει γραφτεί, είναι σαφές ότι ο… κυκλώνας θα έχει φτάσει!