Πώς επηρεάζεται η ελληνική ναυτιλία από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας
12/03/2025
Σε μια περίοδο μεγάλων ανακατατάξεων έχει μπει η ναυτιλία με την όξυνση του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, με τον επόμενο μήνα να αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς αναμένεται να οριστικοποιηθεί εάν οι ΗΠΑ θα επιβάλλουν δασμούς από ένα έως και ενάμιση εκατομμύριο δολάρια ανά προσέγγιση σε λιμάνι τους για κινέζικης διαχείρισης πλοία και γενικά σε πλοία κινέζικης κατασκευής.
Δεδομένου ότι πολλοί Έλληνες εφοπλιστές διαχειρίζονται πλοία κινέζικης κατασκευής, η ναυτιλιακή κοινότητα παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τις εξελίξεις. Κατανοεί ότι με την εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου θα υπάρξουν σοβαρές διαφοροποιήσεις τόσο στο μεταφορικό όσο και στο ναυπηγικό πεδίο.
Παράλληλα, προβληματισμό για μια τέτοια εξέλιξη εκφράζει και ο επιχειρηματικός κόσμος του Πειραιά, πράγμα που δεν έκρυψε και ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της πόλης (ΕΒΕΠ), Βασίλης Κορκίδης, μιλώντας στη τελευταία συνεδρίαση του ΔΣ του Επιμελητηρίου.
Συνεχίζοντας, ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ υπενθύμισε ότι ο ελληνικός εφοπλισμός έχει ναυπηγήσει, αλλά και ναυπηγεί, έναν σημαντικό αριθμό εμπορικών πλοίων όλων των τύπων σε κινεζικά ναυπηγεία. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού, στην Κίνα ναυπηγούνται 387 πλοία χωρητικότητας 38 εκατομμυρίων τόνων (dwt), που αντιστοιχούν στο 17,4% του συνόλου των ναυπηγήσεων στην Κίνα σε χωρητικότητα.
Ακριβώς λόγω της αυξανόμενης ελληνικής παρουσίας στα ναυπηγεία της Κίνας, το ΕΒΕΠ, όπως ανέφερε και ο κ. Κορκίδης, έχει συντονίσει σειρά προσπαθειών για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ ελληνικών επιχειρήσεων που παράγουν υλικά και αναλώσιμα για πλοία και πλωτά ναυπηγήματα και των κινεζικών ναυπηγείων.
Βέβαια, αυτή η «διείσδυση» έχει πολλές δυσκολίες, καθώς η Κίνα αυξάνει μεθοδικά την εγχώρια παραγωγή του θαλάσσιου εξοπλισμού και του μηχανολογικού ναυτιλιακού εξοπλισμού που θα εγκαθίσταται σε όλα τα κινέζικης ναυπήγησης πλοία. Τα πράγματα θα γίνουν δυσκολότερα εάν ληφθεί τελικά η απόφαση για επιβολή δασμών.
Αναζητώντας εναλλακτικές: Νέες συνεργασίες για τον Πειραιά
Ένας άλλος άγνωστος «Χ» που δημιουργεί προβληματισμό, όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, είναι το τι θα σημάνει για το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο της χώρας η πιθανή στοχοποίηση από τις ΗΠΑ του λιμανιού του Πειραιά. Πρόκειται για την απόληξη του θαλάσσιου δρόμου του μεταξιού, σε περίπτωση κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας.
Μέσα σε αυτό το «θολό τοπίο», η αναζήτηση εναλλακτικών ευκαιριών μοιάζει μονόδρομος. Έτσι, στο πλαίσιο υλοποίησης πολιτικής εξωστρέφειας, αναφέρθηκε στις πρόσφατες συναντήσεις που έχουν γίνει με τους πρέσβεις του Ισραήλ και της Ιαπωνίας. Στόχος είναι η ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ ελληνικών, ισραηλινών και ιαπωνικών επιχειρήσεων, με επίκεντρο τον Πειραιά και το λιμάνι του.
Ανάλογοι προβληματισμοί φαίνεται να υπάρχουν και στις ναυτιλιακές εταιρείες, αν και σε «πρώτη ανάγνωση» θεωρείται δεδομένο ότι θα προκληθεί αύξηση του μεταφορικού κόστους στα φορτία από και προς τις ΗΠΑ. Αυτό το κόστος θα μετακυλιστεί στους ναυλωτές και φορτωτές. Ανεξάρτητα από το ποιος θα επωμιστεί το επιπλέον κόστος, η εξέλιξη θα είναι σίγουρα πληθωριστική για το συνολικό κόστος των θαλάσσιων μεταφορών. Κατά συνέπεια, οι τελικές τιμές των προϊόντων που θα καταβάλλουν καταναλωτές και πελάτες θα αυξηθούν.
Οι απόψεις διίστανται για το ποια κατηγορία πλοίων θα επηρεαστεί περισσότερο. Κάποιοι θεωρούν ότι ο τομέας που επηρεάζεται περισσότερο είναι τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, λόγω των πολλαπλών προσεγγίσεων σε λιμάνια. Άλλοι ναυτιλιακοί αναλυτές επισημαίνουν τον κίνδυνο για τα δεξαμενόπλοια, καθώς ένα πλοίο που υπόκειται σε πρόσθετες λιμενικές αμοιβές θα είναι άμεσα μη ανταγωνιστικό.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία μιας αγοράς «δύο ταχυτήτων», όπου τα κινέζικης κατασκευής πλοία θα υποβαθμιστούν συγκριτικά με τα κορεάτικα ή τα ιαπωνικής κατασκευής πλοία. Για τους ναυλωτές των ΗΠΑ το πρόβλημα θα είναι μεγαλύτερο, καθώς θα υποχρεωθούν να επιλέγουν πλοία για ναύλωση από αυτά που δεν θα επιβαρύνονται με τους επιπλέον δασμούς. Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε ανεπάρκεια μεταφορικής χωρητικότητας και καθυστερήσεις στις μεταφορικές ροές.
Η πρόταση για την επιβολή τελών στα κινέζικα πλοία έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των Ηνωμένων Πολιτειών (USTR). Η έρευνα ξεκίνησε μετά από καταγγελίες ότι τα κινεζικά ναυπηγεία και οι ναυτιλιακές κινεζικών συμφερόντων επιδοτούνται από το Πεκίνο, κάτι που οι ΗΠΑ θεωρούν αθέμιτο ανταγωνισμό.
Σύμφωνα με στοιχεία της China Association of the National Shipbuilding Industry (Cansi), το 2024 τα κινέζικα ναυπηγεία υπέγραψαν νέα συμβόλαια για την κατασκευή πλοίων συνολικής περίπου 113,05 εκατομμυρίων τόνων (dwt), που αντιστοιχεί σε μερίδιο αγοράς 74,1%. Όμως, φαίνεται ότι η πολιτική των ΗΠΑ φέρνει αποτελέσματα! Μόλις πριν από λίγες μέρες, ο γαλλικός ναυτιλιακός κολοσσός CMA CGM Group ανακοίνωσε επενδυτικό σχέδιο 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ενίσχυση των θαλάσσιων μεταφορών, των logistics και των δυνατοτήτων της αλυσίδας εφοδιασμού των ΗΠΑ τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Η συνέχεια αναμένεται με ενδιαφέρον…