Πόσο “βρώμικο” είναι το πράσινο life style των Βρυξελλών;

Την περιοχή Bayan Obo στο Baotou της Κίνας οι αναγνώστες ίσως δεν τη γνωρίζουν. Κι όμως, σχεδόν όλοι οι καταναλωτές στη χώρα μας είναι άκρως συνδεδεμένοι με τη συγκεκριμένη περιοχή. Από τις μικρές καθημερινές τους συνήθειες όταν χρησιμοποιούν το κινητό τους τηλέφωνο, όταν φορούν γυαλιά ηλίου, όταν βλέπουν τηλεόραση, όταν χρησιμοποιούν τον υπολογιστή τους ή όταν χρησιμοποιούν ηλεκτροκίνητο πατίνι.

Σε ορισμένες χώρες οι καταναλωτές συνδέονται με το Bayan Obo όταν χρησιμοποιούν ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα. Ορισμένες εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδέονται με το Bayan Obo όταν παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από ανεμογεννήτριες. Τί συνδέει όλες αυτές τις ανθρώπινες δραστηριότητες με το Bayan Obo;

Στο Bayan Obo του Βaotou βρίσκεται το μεγαλύτερο ορυχείο σπάνιων γαιών της Κίνας. Το ορυχείο έχει μέγεθος περίπου 48 τετραγωνικά χιλιόμετρα (Εικόνα 1).

Για να καταλάβουν οι αναγνώστες το μέγεθος του ορυχείου ας αναφερθεί ότι η πανέμορφη Γαύδος έχει έκταση 29,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Δηλαδή το μέγεθος του ορυχείου είναι 1,6 φορές μεγαλύτερο από το μέγεθος της Γαύδου.

Κατά τη διάρκεια των εξορύξεων και της κατεργασίας των σπάνιων γαιών στο Bayan Obo δεν τηρούνται ούτε μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας, ούτε μέτρα προστασίας των εργαζομένων (Εικόνα 2).

Τα προβλήματα ωστόσο δεν σταματούν εκεί. Η μη τήρηση περιβαλλοντικών μέτρων προστασίας περιλαμβάνει την κατάληξη εκατομμυρίων τόνων τοξικών αποβλήτων χωρίς καμία επεξεργασία σε περιοχή κοντά στο ορυχείο Bayan Obo. Στην περιοχή αυτή έχει δημιουργηθεί μία δυστοπική τοξική λίμνη η οποία θεωρείται το χειρότερο μέρος του πλανήτη.

Η τοξική αυτή λίμνης έχει έκταση περίπου 10 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Για να καταλάβουν οι αναγνώστες το μέγεθος της τοξικής λίμνης, ας αναφερθεί ότι η πόλη των Χανίων έχει έκταση περίπου 12,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ας φανταστούν λοιπόν οι αναγνώστες/στριες όλα τα Χανιά ως μία κατάμαυρη τοξική λίμνη. Ως επιπλέον συγκριτικό μέγεθος ας γνωρίζουν οι αναγνώστες ότι ο Εθνικός Δρυμός της Σαμαριάς έχει έκταση περίπου 15 τετραγωνικά χιλιόμετρα (Εικόνα 3).

Η εικόνα της τοξικής λίμνης προκαλεί σοκ (Εικόνα 4). Οι αναγνώστες μπορούν να μπούν εδώ και να δουν ακόμα καλύτερα πόσο σοκαριστικό είναι το θέαμα.

Στην περιοχή γύρω από το ορυχείο και τη λίμνη, τα αιωρούμενα μικροσωματίδια μεγέθους 2,5 και 10 μικρομέτρων είναι σε τέτοια επίπεδα ώστε η ατμόσφαιρα να θεωρείται ανθυγιεινή για τους έχοντες ευαίσθητη υγεία (Εικόνα 5). Αναλόγως των καιρικών συνθηκών, οι διάφοροι δείκτες αλλάζουν επικινδυνότητα.

Για όσους δεν γνωρίζουν, τα αποθέματα σπάνιων γαιών βρίσκονται σε περιοχές που συναντώνται αποθέματα ουρανίου ή θόριου. Και τα δύο αυτά ορυκτά είναι ραδιενεργά. Γι’αυτό ακριβώς το λόγο η γύρω περιοχή υποφέρει και από υψηλά ποσοστά ραδιενέργειας.

Στην τοξική λίμνη τα επίπεδα του ραδιενεργού Θόριου 232 είναι 34,6 φορές πιο υψηλό συγκριτικά με άλλες περιοχές της Κίνας. Σε ορισμένες περιοχές γύρω από το Baotou, το επίπεδο του Θόριου 232 είναι από 1,35 μέχρι 2,82 φορές υψηλότερο σε σχέση με άλλες περιοχές της Κίνας. Στην περιοχή γύρω από το Baotou ζουν περίπου 2 εκατομμύρια κάτοικοι.

Η Ελλάδα και η τοξική λίμνη της Κίνας

Κάθε ανεμογεννήτρια των 2MW περιέχει περίπου 800 λίβρες (pounds) νεοδύμιο και 130 λίβρες (pounds) δυσπρόσιο. Το νεοδύμιο και το δυσπρόσιο είναι δύο από τις σπάνιες γαίες. Βέβαια οι ανεμογεννήτριες περιέχουν και άλλα ορυκτά πέραν των δύο προαναφερόμενων σπάνιων γαιών. Οι ανεμογεννήτριες των 3MW περιέχουν ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα σπάνιων γαιών. Για κάθε 1 τόνο σπάνιων γαιών παράγεται περίπου 1 τόνος τοξικών αποβλήτων τα οποία χρήζουν ειδικής μεταχείρισης ώστε αυτά να μην βλάψουν το περιβάλλον.

Το αιολικό δυναμικό της Ελλάδας είναι περίπου 3 χιλιάδες MW. Εάν υποθέσουμε, χάριν των υπολογισμών και μόνο, ότι οι όλες οι ανεμογεννήτριες στη χώρα μας είναι 2MW η καθεμία, τότε ο συνολικός αριθμός των ανεμογεννητριών στη χώρα μας είναι περίπου 1500. Συνεπώς οι ανεμογεννήτριες στη χώρα μας περιέχουν περίπου 600 τόνους νεοδύμιου και 97,5 τόνους δυσπρόσιο.

Η χώρα μας δηλαδή συνέβαλλε στην τοξική λίμνη του Bayan Obo με 697,5 τόνους τοξικών/ραδιενεργών αποβλήτων. Αντιστοίχως, η Κρήτη, της οποίας το αιολικό δυναμικό εκτιμάται σήμερα στα 194 MW, έχει συμβάλλει περίπου με 45,1 τόνους τοξικών/ραδιενεργών αποβλήτων στην κόλαση του Bayan Obo. Δοθέντος του γεγονότος ότι το 99% των σπάνιων γαιών παγκοσμίως εξορύσσονται στο ορυχείο Bayan Obo αντιλαμβάνεται κανείς πως συνδέονται παγκοσμίως, μέχρις στιγμής, οι ανεμογεννήτριες, και γενικότερα οι ΑΠΕ, με τη μόλυνση του περιβάλλοντος (Εικόνα 6).

Το life style των Βρυξελλών

Δοθέντων των παραπάνω ας έχουμε υπόψιν μας τα παρακάτω: Πρώτον, Το όμορφο life style των κατά-τα-άλλα «πράσινων» πόλεων της ΕΕ, πχ. Όσλο, Κοπεγχάγη, Βρυξέλλες, Βιέννη, Ελσίνκι, Άμστερνταμ κλπ. συνδέεται με την περιβαλλοντική καταστροφή στο Bayan Obo. Για να απολαμβάνουν ορισμένοι Ευρωπαίοι συμπολίτες μας τον πραγματικά πολύ όμορφο, πράσινο τρόπο ζωής τους, κάπου αλλού καταστρέφεται ανεπανόρθωτα το περιβάλλον. Κάπου δημιουργείται μία τοξική και ραδιενεργή κόλαση. Η πράσινη λαγνεία κοστίζει πολύ ακριβά στο περιβάλλον όσο και αν δεν θέλουν να το παραδεχθούν ορισμένοι κρύβοντας το πρόβλημα με διάφορα πολιτικά τεχνάσματα κάτω από το χαλάκι.

Δεύτερον, ο λόγος για τον οποίο η Δύση δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την Κίνα στην αξιοποίηση των σπάνιων γαιών είναι το γεγονός ότι η Κίνα δεν εφαρμόζει μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και των εργαζομένων. Εάν η Κίνα εφήρμοζε τέτοια μέτρα, τότε η Δύση θα μπορούσε να αξιοποιήσει με φιλικό τρόπο προς το περιβάλλον τα δικά της αποθέματα σπάνιων γαιών. Μέχρι όμως η Κίνα να εξαναγκασθεί να εφαρμόσει τέτοια μέτρα προστασίας το τεράστιο περιβαλλοντικό πρόβλημα των ΑΠΕ θα συνεχίζεται.

Τρίτον, η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, διαθέτει αποθέματα σπάνιων γαιών. Για να προλάβω τους καλοθελητές ας επαναληφθεί το γεγονός ότι η αξιοποίηση (εξόρυξη και μεταλλουργία) των σπάνιων γαιών μπορεί να πραγματοποιηθεί με φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους όπως γίνεται π.χ. ήδη σε πολύ μικρή κλίμακα στη Νορβηγία.

Το Κοζλοντούϊ ξανάρχεται

Τέταρτον, τελευταία όλο και πληθαίνουν τα ξένα δημοσιεύματα, που αναπαράγονται και στη χώρα μας, και τα οποία προσπαθούν να καθαγιάσουν τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για την αντιμετώπιση, δήθεν, της αλλαγής του κλίματος. Στο παρελθόν υπήρξαν υπόνοιες και αναφορές σε άλλα ευρωπαϊκά δημοσιεύματα τα οποία, ούτε λίγο-ούτε πολύ, συσχέτισαν το οικολογικό κίνημα που ξεσήκωσε χιλιάδες παιδιά παγκοσμίως με το λόμπυ της πυρηνικής ενέργειας.

Εάν λοιπόν υπάρχουν και στη χώρα μας τέτοιες ορέξεις ας γίνει η υπενθύμιση ότι οι σπάνιες γαίες βρίσκονται πάντα κοντά σε κοιτάσματα ουρανίου ή/και θορίου. Η Ελλάδα, όπως προαναφέρθηκε, διαθέτει αποθέματα σπάνιων γαιών, συνεπώς, και αποθέματα ουρανίου. Πού; Στη βόρεια Ελλάδα. Στη Μακεδονία.

Εάν λοιπόν ορισμένοι ευαίσθητοι οικολογικά στη χώρα μας είναι διατεθειμένοι να ξεκινήσουν μία συζήτηση για τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για να αντιμετωπιστεί δήθεν η αλλαγή του κλίματος, εάν τολμούν ας σηκώσουν το εξής γάντι-πρόκληση: γιατί να μην αξιοποιηθούν τα ελληνικά αποθέματα ουρανίου της Μακεδονίας ώστε να παράξει η χώρα μας πυρηνική ενέργεια; Πριν προλάβουν ορισμένοι να φέρουν στο νου τους τον κίνδυνο των σεισμών (π.χ. Φουκουσίμα) ας ενημερωθούν ότι το πυρηνικό εργοστάσιο στο Κοζλοντούϊ της Βουλγαρίας θα ξεκινήσει σύντομα να ξαναλειτουργεί.

Το Κοζλοντούϊ βρίσκεται σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από τα σύνορά μας. Συνεπώς, εάν συμβεί ένας μεγάλος σεισμός στη Μακεδονία, ποιός/ποιά μας εγγυάται ότι δεν θα υπάρξει πυρηνικό ατύχημα στο Κοζλοντούϊ; Άρα, τον κίνδυνο η Μακεδονία δεν τον αποφεύγει. Θα τολμήσουν λοιπόν ορισμένοι στη χώρα μας να σηκώσουν το γάντι; Ή μήπως στόχος τους είναι η εισαγωγή (πυρηνικής) ηλεκτρικής ενέργειας και μόνο αυτή; Ποιοί θα ωφεληθούν από αυτό; Οι γονείς, όταν στέλνουν τα παιδιά τους σε διάφορες ακτιβιστικές-οικολογικές διαδηλώσεις να είναι προσεκτικοί και πονηρεμένοι. Δεν ζούμε σε αθώο-αγγελικά πλασμένο κόσμο.

Η Ελλάδα πρέπει οπωσδήποτε να αξιοποιήσει τους ορυκτούς της πόρους με σεβασμό στο περιβάλλον και στους εργαζόμενους. Η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει το φυσικό της αέριο του οποίου το περιβαλλοντικό αποτύπωμα είναι πολύ μικρό.