Πόσο θα αυξηθούν μετά την Πρωτομαγιά τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια

Λίγες μέρες αργότερα (1/4) ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του «ΣΚΑΪ» «χαμήλωσε τον πήχη» περιοριζόμενος να πει ότι γίνεται προσπάθεια για να ελεγχθούν οι αυξήσεις και να προσθέσει πως «θα εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια που έχουμε από τον κρατικό Προϋπολογισμό».

Από την αναφορά του κ. Χατζηδάκη και άλλες δηλώσεις του υπουργού Ναυτιλίας έχει γίνει σαφές ότι η κυβέρνηση αναζητάει οικονομικά κίνητρα για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες ώστε να μην προχωρήσουν, στην αρχή της καλοκαιρινής περιόδου, στις νέες αυξήσεις, που θα έχουν δυσμενέστατες επιπτώσεις στα νησιά λόγω της αύξησης του μεταφορικού κόστους των αγαθών και πιθανόν λόγω μείωσης της τουριστικής κίνησης.

Ωστόσο, εκτιμάται ότι μια προσπάθεια συγκράτησης των αυξήσεων με οικονομικά κίνητρα είτε προς τις εταιρείες είτε προς το επιβατικό κοινό θα έχει βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, διότι δεν είναι δυνατό να δίνονται για μεγάλο διάστημα. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι η αιτία των νέων αυξήσεων βρίσκεται στην υποχρέωση, που υπάρχει από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, να χρησιμοποιούνται από τη 1 η Μαΐου, από τα πλοία, πιο «καθαρά» καύσιμα, με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, τα οποία είναι ακριβότερα. Σε ημερίδα, που είχε διοργανώσει, τον περασμένο Ιανουάριο, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) αναφέρθηκε ότι ο νέος αυτός τύπος καυσίμου είναι κατά 35-40% ακριβότερος, γεγονός που θα επιφέρει σημαντική αύξηση στο λειτουργικό κόστος των πλοίων.

«Ένα μέρος αυτής της αύξησης θα περάσει στο ακτοπλοϊκό εισιτήριο», είχε δηλώσει (20/1) σε συνέντευξή του στο ΕΡΤNews ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ Διονύσης Θεοδωράτος ενώ στη διάρκεια της ημερίδας είχε διατυπωθεί η εκτίμηση πως η αύξηση θα είναι της τάξης του 10- 12%. Από τότε, όμως, υπάρχουν δημοσιεύματα και αναφορές για μεγαλύτερες αυξήσεις, ίσως και μεταξύ 12- 15%, αν και κάτι τέτοιο δεν μοιάζει ιδιαίτερα ρεαλιστικό. Πιο κοντά στην πραγματικότητα φαίνεται ότι είναι η εκτίμηση ναυτεργατικών σωματείων ότι «αναμένονται οριζόντιες αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια από 5 έως 8%, αν οι τιμές καυσίμου παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα».

Πάντως, όποια αύξηση και εάν γίνει θα επιβαρύνει αισθητά τον επιβάτη καθώς τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έχουν πάρει, τα τελευταία χρόνια, την «ανηφόρα» με την Eurostat να κατατάσσει την Ελλάδα στην 4η θέση στην Ε.Ε σε αυξήσεις εισιτηρίων πλοίων (+32%) την τελευταία 5ετία (Μάιος 2019-Μάιος 2024). Μέχρι σήμερα, όμως, μια εβδομάδα πριν από το Πάσχα, όλα αυτά παραμένουν στη σφαίρα των υποθέσεων, καθώς καμία εταιρεία δεν έχει ανακοινώσει, επίσημα, αυξήσεις. Από ρεπορτάζ σε ναυτικά πρακτορεία η εικόνα, που υπάρχει, αυτή τη στιγμή, είναι ότι η έκδοση εισιτηρίων για μετά την Πρωτομαγιά για κάποιους προορισμούς, π.χ. τις γραμμές της Κρήτης δεν υπάρχουν αυξήσεις.

Για λίγους προορισμούς ορισμένες εταιρείες δεν φαίνεται να διαθέτουν εισιτήρια, πιθανόν αναμένοντας τη λήψη οριστικών αποφάσεων. Την αναμονή βοηθάει και η χαμηλή τιμή των καυσίμων, που υπάρχει αυτό το διάστημα και θεωρείται πιθανό πως θα συνεχιστεί. Ωστόσο, καθώς το διεθνές περιβάλλον, που καθορίζει τις τιμές των καυσίμων είναι ευμετάβλητο, το ενδεχόμενο των αυξήσεων παραμένει «ανοιχτό».

Ποια μέτρα βρίσκονται στο «τραπέζι»

Για το θέμα, όπως έχει φανεί από τις δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων, αναζητείται μια συμφωνία με τις εταιρείες για να βρεθούν κοινά αποδεκτές λύσεις και να αποτραπεί, τουλάχιστον για την καλοκαιρινή περίοδο, ή να περιοριστεί μια αύξηση στα ναύλα. Η εξέταση παροχής κάποιων εκπτώσεων από τις εταιρείες δεν φαίνεται να βρίσκει έδαφος καθώς πάγια θέση των ακτοπλοϊκών εταιρειών είναι πως χωρίς αποζημίωση δεν θα χορηγήσουν εκπτώσεις πέραν των καθορισμένων από τις ίδιες, βάσει της εμπορικής πολιτικής της κάθε μιας.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού STAR η κυβέρνηση εξετάζει «μια μορφή επιδότησης ώστε να καλυφθεί το κόστος αύξησης από την αλλαγή του καυσίμου», πράγμα που έχει ζητήσει και ο ΣΕΕΝ, με προοπτική- κατά τον Σύνδεσμο- «οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να αγοράζουν το νέο καύσιμο στην τιμή του παλαιού».

Αυτή η ρύθμιση ίσως να είναι και το «κλειδί» για μια συμφωνία, αν και η υλοποίησή της θα εξαρτηθεί από το ύψος των χρημάτων που θα απαιτηθούν (βάσει της τιμής των καυσίμων) όχι για να εξαλείψουν οποιαδήποτε αύξηση τουλάχιστον να την περιορίσουν. Εναλλακτικά, εξετάζεται «η έκδοση εκπτωτικών κουπονιών, όπως τα e- pass, σε οικογένειες, ανάλογα με τα μέλη και το εισόδημα, ώστε να κάνουν διακοπές». Όμως, κατά το ρεπορτάζ, «οι εταιρείες δεν θέλουν το μέτρο αυτό να αφορά την υψηλή τουριστική περίοδο». Από τις γνωστές θέσεις του ΣΕΕΝ φαίνεται ότι αντιπροτείνεται η ενίσχυση του μεταφορικού ισοδύναμου, ώστε «να επιστρέφεται ένα μέρος του ναύλου στους νησιώτες».

Επίσης, έχει τεθεί στο «τραπέζι» η επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών των ακτοπλοϊκών εταιρειών, όπως συμβαίνει στην Ιταλία αλλά και η μείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια των οχημάτων. Το τελευταίο μέτρο είναι αμφιβόλου αποτελεσματικότητας καθώς στο παρελθόν μια μείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια δεν μετακυλίστηκε στον επιβάτη. Όπως και να έχει τα όποια οικονομικά μέτρα δεν μπορούν να λύσουν για μεγάλο διάστημα το πρόβλημα των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων.

Προφανώς, απαιτείται η κυβέρνηση να επανεξετάσει την Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ 3323.1/02/08, ΦΕΚ Β 530/2008) με την οποία έγινε η απελευθέρωση των ναύλων και να επαναδιατυπώσει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την απελευθέρωση στη βάση της λειτουργίας πραγματικού ανταγωνισμού μεταξύ εταιρειών και όχι συντήρησης μονοπωλιακών καταστάσεων.