Προς αποτυχία και η 2η τουρκική γεώτρηση – Ο επερχόμενος γεωλογικός Αττίλας

Σύμφωνα με τις πρώτες πρόχειρες εκτιμήσεις μας η Τουρκία προχωρεί ακάθεκτη προς μία δεύτερη σημαντική ερευνητική αποτυχία δυτικά της Πάφου όσον αφορά στην αναζήτηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου αυτή τη φορά εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η πρώτη ερευνητική γεώτρηση Αλάνια-1 τοποθετημένη μέσα στην τουρκική υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ στο κέντρο του Κόλπου της Αττάλειας ολοκληρώθηκε στα 5.500 μέτρα κάτω από το βυθό της θάλασσας. Το αποτέλεσμα, όμως, δεν ήταν και σημαντικό, καθώς δεν ανακαλύφθηκε εκμεταλλεύσιμη ποσότητα φυσικού αερίου.

Όλα αυτά συνέβησαν, παρά την καλή επιλογή της γεωτρητικής θέσης της γεώτρησης που τοποθετήθηκε σε θέση που παλαιογεωγραφικά υπήρξε ακτή παλαιολιμνοθάλασσας της εποχής του Μεσσηνίου, περίπου έξι εκατομμύρια χρόνια πριν. Την περίοδο εκείνη η Μεσόγειος είχε κατά το πλείστον εξατμιστεί, με αποτέλεσμα αυτές οι ακτές να έχουν μετατραπεί σε τεράστιους ασβεστολιθικούς υφαλογενείς αποθηκευτικούς χώρους φυσικού αερίου “τύπου Zohr”(Εικ.1).

Είναι φανερό ότι εάν υπήρχε κάποια σημαντική ανακάλυψη στη γεώτρηση Αλάνια-1 θα είχε ήδη διατυμπανιστεί εσωτερικά στην Τουρκία, ιδιαίτερους για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους.
Εξάλλου, από τις έρευνες που έχουν διεξαχθεί ήδη μέχρι σήμερα στην Κύπρο, έχει αποδειχθεί ότι η πιθανότητα ανακάλυψης εκμεταλλεύσιμων ποσοτήτων κοιτασμάτων φυσικού αερίου δεν υπερβαίνει το 25% (1 επιτυχία ανά 4 γεωτρήσεις). Με άλλα λόγια, υπάρχει επιτυχία εκεί που οι γεωτρητικοί ασβεστολιθικοί στόχοι ενδιαφέροντος καλύφθηκαν έγκαιρα -πλήρως με φυσικό αέριο- κάτω από παχιά αδιάβροχα καλύμματα Αλάτων του Μεσσηνίου.

Εάν η αδιάβροχη κάλυψη των στόχων κοιτασμάτων με αλάτια του μεσσηνίου προήλθε παλαιογεωγραφικά σε στιγμές όπου είχε ήδη λήξει η τροφοδοσία των ασβεστολιθικών ακτών με βιογενές φυσικό αέριο των παλιολιμνοθαλασσών τότε είναι φανερό ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ανακάλυψη επαρκούς ποσότητας φυσικού αερίου. Το παραπάνω γεγονός φαίνεται ότι συνέβη στην περίπτωση της τουρκικής γεώτρησης Αλάνια-1 εντός του Κόλπου της Αττάλειας.

Από τουρκικής πλευράς, η παρατηρούμενη εκτέλεση ερευνητικών γεωτρήσεων επί στόχων φυσικού αερίου “χαμηλού ενδιαφέροντος”, ή όπως λένε οι ειδικοί επί στόχων “τρίτης κατηγορίας”, φαίνεται ότι συνεχίζεται με την επιλογή νέας γεώτρησης δυτικά της Πάφου. Οι γεωτρήσεις αυτές γίνονται εντός μίας ζώνης συμπίεσης που γεωλογικά θεωρείται εξαιρετικά διαταραγμένη και η οποία ονομάζεται “το ύψωμα της Φλωρεντίας” (Florence Rise). Το “ύψωμα” αυτό εμφανίζει στόχους κοιτασμάτων που ακουμπάνε πάνω σε γεωλογικά ρήγματα ενώ παράλληλα γειτονεύουν με λασποηφαίστεια που ως γνωστόν αποτελούν πηγές φυσικού αερίου.

Κατά την γνώμη μας, η ζώνη αυτή παρουσιάζει μεν κάποιο ερευνητικό ενδιαφέρον, αλλά η πιθανότητα ανακάλυψης φυσικού αερίου στη συγκεκριμένη θέση δεν υπερβαίνει το 5%. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για πέντε φορές λιγότερες πιθανότητες από εκείνη που υπάρχει νότια της Κύπρου στην περιοχή του υβώματος του Ερατοσθένη. Ως εκ τούτου, η τουρκική γεώτρηση δυτικά της Πάφου εμφανίζεται να έχει πολύ περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα με το οικονομικό ενδιαφέρον της να είναι εξαιρετικά περιορισμένο.

Ο γεωλογικός Αττίλας θα κατηφορίσει προς Νότο

Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι εάν οι γεωτρητικές τουρκικές αποτυχίες επαναληφθούν στο μέλλον, η Τουρκία θα αναγκαστεί να τοποθετήσει το γεωτρύπανό της νότια της Κύπρου, όπου η πιθανότητα ανακάλυψης εμπορικά εκμεταλλεύσιμου κοιτάσματος είναι πολύ μεγαλύτερη. Για τον λόγο αυτό, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει το συντομότερο δυνατόν, με νέο γύρο παραχωρήσεων, να θωρακίσει τα γεωτεμάχια 4 και 5 (τα οποία είναι ελεύθερα), παραχωρώντας τα σε μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες.

Στο παρελθόν, είχαμε υποδείξει ότι τα θαλάσσια βάθη στα γεωτεμάχια 4 και 5 είναι πολύ μεγαλύτερα και το μέγεθος τους αρκετά μικρό. Γι’ αυτό ακριβώς, η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει να προκηρύξει τα γεωτεμάχια αυτά ως ενιαία, δηλαδή ως ένα και μοναδικό γεωτεμάχιο. Με αυτή την κίνηση ματ θα μειώσει αφενός τον ερευνητικό οικονομικό κίνδυνο, αφετέρου θα καταστήσει πιο ελκυστική την περιοχή σε επίδοξους μεγάλους επενδυτές (Εικ.2).

Να υπενθυμίσουμε ότι στον ελληνικό γύρο παραχωρήσεων του 2014 όπου τα γεωτεμάχια 12, 13, 14 ,15, 16, 17, 18, 19 & 20 της Κρήτης προκηρύχθηκαν πολύ μικρά σε μέγεθος δεν προσήλθε και δεν ενδιαφέρθηκε καμία πετρελαϊκή εταιρεία να επενδύσει. Άρα, με βάση το σκεπτικό αυτό, η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει να αναθεωρήσει την πολιτική παραχωρήσεων, ώστε αυτή να καταστεί πιο ελκυστική στους επενδυτές εντοπισμού και ανάπτυξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, δημιουργώντας μία νέα ασπίδα απέναντι στο νέο τουρκικό υποθαλάσσιο Αττίλα.