Ψηφιακή τεχνολογία στις ελληνικές επιχειρήσεις

Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από τον Thomas Jensen, Non-Executive Director και πρώην CEO της Milestone Systems, ο οποίος μιλώντας στο “Digital Economy Forum 2025 – From vision to impact”, τα οποίο πραγματοποιήθηκε στα μέσα Δεκεμβρίου στην Αθήνα και διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) τόνισε: «Πριν από περίπου ενάμιση χρόνο, η Ευρώπη δέχθηκε ένα ισχυρό ‘‘καμπανάκι αφύπνισης’’ με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης Draghi, η οποία ανέδειξε με ιδιαίτερα σκληρό τρόπο την κατάσταση της ανταγωνιστικότητας, της τεχνολογίας και της ασφάλειας στην ΕΕ – μία ήπειρος που κάποτε υπήρξε επιταχυντής της βιομηχανοποίησης βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με σοβαρές προκλήσεις.

Η Ευρώπη, δεν πρέπει να στοχεύει αποκλειστικά στη δημιουργία ενός ή δύο “γιγάντων” τρισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά στη δημιουργία 100 εταιρειών αξίας 100-500 δισ. ευρώ, ώστε ο πλούτος και η ανάπτυξη να διαχέονται σε ολόκληρη την ήπειρο. Η Ελλάδα, πρόσθεσε, τρέχει ψηφιακά και έχει μπει δυναμικά σε αυτόν τον τομέα. Ο συνεχής μετασχηματισμός είναι η νέα πραγματικότητα. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε πιο γρήγορα από ποτέ στο παρελθόν. Θα πρέπει να πάρουμε σκληρές, τολμηρές και δύσκολες αποφάσεις. Υπάρχει λαμπρό ψηφιακό μέλλον για την Ευρώπη. Αλλά πρέπει να γίνουν αλλαγές και πρέπει να γίνουν τώρα. Πρέπει να περάσουμε από το όραμα στην πράξη. Και πρέπει να το κάνουμε τώρα».

Κατανάλωση ενέργειας

Η ενσωμάτωση και η αξιοποίηση των τεχνολογιών AI στις επιχειρήσεις και ο τρόπος με τον οποίο συμβάλλει η Τεχνητή Νοημοσύνη στη βελτίωση της αποδοτικότητας, στην καινοτομία και στην ανταγωνιστικότητα, ήταν στο επίκεντρο του “Digital Economy Forum 2025 – From vision to impact”, τα οποίο πραγματοποιήθηκε στα μέσα Δεκεμβρίου στην Αθήνα και διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), υπό την Αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα.

Πριν περάσουμε στις παρατηρήσεις-συμπεράσματα του φόρουμ, τις εργασίες του οποίου παρακολουθήσαμε, σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA) «τα κέντρα δεδομένων ευθύνονται για περίπου το 1,5% ή 415 τεραβατώρες (TWh) της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο. Η κατανάλωση αυτή έχει αυξηθεί κατά 12% ετησίως τα τελευταία 5 χρόνια και οι προβλέψεις δείχνουν ότι οδεύει να υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας τις 945 TWh έως το 2030, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης της ενεργοβόρας επιταχυνόμενης πληροφορικής, η οποία χρησιμοποιείται κυρίως για σκοπούς τεχνητής νοημοσύνης».

Δημιουργική δύναμη

Ομιλητές από την Πολιτεία και μεγάλες επιχειρήσεις έδωσαν το στίγμα στο φόρουμ του ΣΕΠΕ, για την ελληνική ψηφιακή πραγματικότητα σε διάφορους τομείς – επιλέγουμε ορισμένες από τις τοποθετήσεις και από διαφορετικές ομάδες ειδικών, για μια πιο σφαιρική εικόνα στο θέμα της ενσωμάτωσης-αξιοποίησης των τεχνολογιών ΑΙ, στις επιχειρήσεις και τους κινδύνους που συνεπάγονται από τις εφαρμογές της.

«Διεθνή δημιουργική δύναμη», χαρακτήρισε την ελληνική ψηφιακή βιομηχανία ο Σπύρος Μανωλόπουλος Α΄ εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Συνδέσμου που συμπληρώνει «30 χρόνια αδιάλειπτης και δυναμικής παρουσίας»: «Ο κλάδος ψηφιακής τεχνολογίας στη χώρα μας αποτελεί τη νέα δημιουργική Ελλάδα. Διαθέτει ένα ισχυρό αποτύπωμα σε οικονομία και κοινωνία (συνεισφέρει το 8% του ΑΕΠ) με περισσότερες από 4.600 επιχειρήσεις και, χαίρει διεθνούς αναγνώρισης – στα 19 χρόνια που συμμετέχει ο ΣΕΠΕ στα “WORLD INNOVATION, TECHNOLOGY AND SERVICES ALLIANCE (WITSA) Global ICT Excellence Awards” οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι δημόσιοι οργανισμοί έχουν κερδίσει 44 παγκόσμια βραβεία – περισσότερα από πολλές χώρες που θεωρούνται ψηφιακές υπερδυνάμεις!».

Ο κ. Μανωλόπουλος επισήμανε ότι με την καταλυτική σημασία της παρουσίας και στήριξης της Πολιτείας, να δοθούν λύσεις σε βασικούς άξονες: όπως τα κίνητρα για επενδύσεις στην καινοτομία, για νέες, αλλά και υφιστάμενες επιχειρήσεις, τα φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση επιστημόνων από άλλες χώρες – κάτι που ήδη αποδίδει, αλλά πρέπει να ενισχυθεί, η κατάργηση εμποδίων, όπως το “ψηφιακό χαράτσι” για τα πνευματικά δικαιώματα, που επιβαρύνει δυσανάλογα πολίτες, επιχειρήσεις και το ίδιο το κράτος, αλλά και η ταχεία αξιοποίηση των διαφόρων χρηματοδοτικών εργαλείων, σε συνδυασμό με εθνικούς πόρους, τους οποίους, μέχρι σήμερα, ελάχιστα χρησιμοποιούσαμε για ψηφιακές λύσεις και υποδομές».

Σενάριο σύγκλησης

Ο εταίρος στο τμήμα Strategy and Transactions της Deloitte Σωτήρης Μπατζιάς, παρουσιάζοντας τη νέα μελέτη της Deloitte, για λογαριασμό του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών, με τίτλο “Ψηφιακή Ελλάδα 2025 – από την Στρατηγική στην Υλοποίηση” ανέφερε:

«Ο κλάδος προσπερνά τις προσδοκίες που είχαμε θέσει τα προηγούμενα χρόνια. Πλησιάζουμε το σενάριο σύγκλισης με τις μετρήσεις στην Ευρώπη το 2030 να είναι κοντά στα 13,5 δις ευρώ σε αξία αγοράς, κοντά δηλαδή στο 6% του ΑΕΠ, το οποίο είναι υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η προοπτική για το 2030 δεν είναι εξασφαλισμένη, υπάρχουν προϋποθέσεις-χρειάζεται να εντείνουμε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές μας» (η μελέτη της Deloitte αξιολογεί την πρόοδο μίας σειράς προτάσεων, οι οποίες τέθηκαν προς την πολιτική ηγεσία και αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο των μελετών του 2019 και του 2024).

Ρυθμός ενσωμάτωσης

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, τα οποία επικαλέστηκε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου ενώ «το 2024 ο ρυθμός ενσωμάτωσης της τεχνητής νοημοσύνης στις ελληνικές επιχειρήσεις ανήλθε στο 9,8%, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 13,5%, το 2025 η επίδοση της χώρας υποχώρησε, Αυτό πρέπει να αλλάξει. Είμαστε σε μια φάση, όπου έχουμε εκταμιεύσει το 50% των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Το επόμενο εξάμηνο πρέπει να εκταμιεύσουμε το υπόλοιπο 50%. Θέλει δουλειά, για να παραδώσουμε έργα συμβατά με το ΤΑΑ. Αν όμως σκεφτεί κανείς τι έχουμε υλοποιήσει μέχρι τώρα, μιλάμε για μια νέα Ελλάδα».

Ιδιωτικές επενδύσεις

Βρισκόμαστε στην εποχή των μεγάλων αλλαγών, είπε απ’ την πλευρά της ,η Γενική Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων του υπουργείου Ανάπτυξης, Στελλίνα Σιαράπη: «Kαι κανείς δεν μπορεί να μείνει πίσω και να χάσει το τρένο της ψηφιακής μετάβασης και του ΑΙ. Το 2026 θα διαμορφώσουμε καθεστώς ιδιωτικών επενδύσεων, για να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις να κάνουν τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Αυτή την στιγμή γίνονται επενδύσεις σε υποδομές ύψους 370 εκατομμύρια ευρώ. Αν δεν ακούσουμε την αγορά, όσα χρηματοδοτικά εργαλεία και αν βγάλουμε, δεν θα υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα».

Η Γενική Γραμματέας προανήγγειλε, ένα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα σύγχρονης τεχνολογίας «που θα έχει budget 100 εκατομμύρια ευρώ και θα πραγματοποιηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2026 για αρχή και ελπίζουμε να υπάρξει και συνέχεια, με δεύτερο κύκλο. Θα αφορά μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όχι μόνο νέες, αλλά και υφιστάμενες».

Εξαγωγέας made in Greece

Η υπεύθυνη Πολιτικού Σχεδιασμού ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και πρώην Επίτροπος της ΕΕ, Άννα Διαμαντοπούλου δήλωσε: «Η Ελλάδα πρέπει να είναι εξαγωγέας made in Greece καινοτομίας. Η χώρα είναι ανάγκη να μην ανήκει στους τεχνολογικούς παρίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Aυτό που βλέπουμε ως ψηφιακή επανάσταση, δεν είναι μια τεχνολογική εξέλιξη, είναι μετατόπιση ισχύος. Οι τεχνολογικές εταιρείες δεν παράγουν προϊόντα, επηρεάζουν την ίδια παραγωγική δομή μέσα από την προεπιλογή. Αλλάζουν τα δεδομένα.

Η ψηφιακή πολιτική δεν είναι ουδέτερη πολιτική, είναι βαθιά πολιτική και απαιτεί την συνεχή συνεργασία της πολιτικής με όρους. Προφανώς υπάρχει πρόοδος στην Ελλάδα, αλλά έχουμε σοβαρά δομικά κενά. Το πρώτο είναι ότι η Ελλάδα στο θέμα του innovation scoreboard είναι 27η στους 27, επειδή δεν υπήρχε η επένδυση που έπρεπε στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Δεύτερο είναι το θέμα του internet, έχουμε ακριβό και αργό ίντερνετ. Ακριβό, σε σχέση με τις υπηρεσίες που παρέχει. Το τρίτο είναι ο τρόπος που έγινε η χρηματοδότηση του ΤΑΑ (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας).

Έχουμε στρατηγικά ζητήματα σε έργα που σχεδιάστηκαν, ανακοινώθηκαν, μπήκαν σε προγραμματισμό και μετά από 5 χρόνια, δηλαδή τώρα, αναθεωρούνται ή αποσύρονται. Η ψηφιακή πολιτική δεν είναι ουδέτερη πολιτική, είναι βαθιά πολιτική και απαιτεί την συνεχή συνεργασία της πολιτικής με όρους. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του ΣΕΠΕ είναι πιο κομβικός από ποτέ, δεν είναι απλά ένας κοινωνικός εταίρος που θέτει ερωτήματα. Ο ΣΕΠΕ συνεισφέρει το 8% του ΑΕΠ, δεν είναι όμως απλά ένας κλάδος, μιλάμε για έναν στρατηγικό πυλώνα της κοινωνίας που αφορά σε όλους τους τομείς της πολιτικής και της κοινωνίας. Ο κοινωνικός διάλογος δεν είναι προαιρετικός, αλλά για εμάς είναι προϋπόθεση. Ο ΣΕΠΕ είναι στρατηγικός εταίρος».

Η κ. Διαμαντοπούλου, κλείνοντας την ομιλία της, χαρακτήρισε «νούμερο 1» προτεραιότητα την Παιδεία. Απαιτείται αλλαγή σπουδών από την 1η δημοτικού. Αυτή η ώσμωση με την ΤεχνητήΝοημοσύνη είναι αναγκαία για τις γενιές, που θα πρέπει να κυριαρχήσουν των μηχανών, χρησιμοποιώντας τα χαρίσματα που δεν έχει μια μηχανή».

«Σιωπηλά εμπόδια»

Ο αντιπρόεδρος της ATCOM, Κωνσταντίνος Καμάρας, θεωρεί ότι: ΑΙ, και ανθρώπινη ευθυκρισία πρέπει να δουλεύουν μαζί. Τα θεμελιώδη για την υιοθέτηση της ΑΙ είναι εδώ. Το εγχειρίδιο υπάρχει. Η κουλτούρα, όμως, είναι αόρατος αντίπαλος, τα σιωπηλά εμπόδια υιοθέτησης, όπως για παράδειγμα ο φόβος, η αδράνεια. Αυτό είναι το πιο κομβικό. λύσεις σε αυτά τα εμπόδια η εκπαίδευση. Σχολιάζοντας κατά πόσο η ΑΙ μπορεί να καταργήσει θέσεις εργασίας, υποστήριξε: «Στην ανθρώπινη ιστορία, μακροπρόθεσμα ποτέ μια τεχνολογική επανάσταση δεν σκότωσε θέσεις εργασίας, αλλά δημιούργησε νέες».

Ο Director of Software Development της Byte, κύριος Σπύρος Κόλλιας τόνισε «Υπάρχουν συνεχώς νέα εργαλεία AI, τα οποία όμως οι πολλοί δεν έχουν ακόμη την απαραίτητη γνώση να τα χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά, ενώ υπάρχει και μεγάλο τεχνικό κόστος».

Κυβερνο-ασφάλεια

Στην τοποθέτησή του ο Group CTO της Profile, Δρ. Απόστολος Κρητικόπουλος, υπογράμμισε ότι κομβικό θέμα είναι η ποιότητα και η ασφάλεια των δεδομένων. Σήμερα οι ΗΠΑ κάνουν επέλαση στην ΑΙ, με δεύτερη την Κίνα. Η Ευρώπη φτιάχνει Κανονισμούς, αλλά πρέπει να δει πως θα βοηθήσει τις εταιρείες τεχνολογίας να πάνε μπροστά.

Ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), Στρατηγός Δημήτριος Χούπης, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Σήμερα, η έννοια της ασφάλειας υπερβαίνει τα μέχρι τώρα όρια της κλασσικής στρατιωτικής απειλής με γραμμικά χαρακτηριστικά. Αντιμετωπίζουμε πλέον μη γραμμικές απειλές. Η ασφάλεια στον 21ο αιώνa είναι πολυεπίπεδη, στην εν λόγω έκταση όλου του κράτους λειτουργία και συνυφασμένη με την εξέλιξη των απειλών και της τεχνολογίας».

Καμία σύγχρονη στρατιωτική δυνατότητα δεν μπορεί να είναι ανθεκτική, αν δεν έχει από πίσω ένα ισχυρό οικοσύστημα ψηφιακής τεχνολογίας. Με αυτό το στόχο έχει διαμορφωθεί το πρόγραμμα “Ατζέντα 2030”. Ο αμυντικός σχεδιασμός στην Ατζέντα 2030 χρειάζεται την δική σας ταχύτητα και ευελιξία ώστε να υλοποιηθεί επιχειρησιακό αποτέλεσμα. Ο ΣΕΠΕ στα 30 χρόνια του, ιδιαίτερα μέσα στα χρόνια της κρίσης, απέδειξε ότι μπορεί να λειτουργεί ως θεσμικός συνομιλητής, καταλύτης συνεργασιών και κομβικός παράγοντας ψηφιακής ανάπτυξης της χώρας. Ο ρόλος του σήμερα είναι ακόμα πιο κρίσιμος».

To “Digital Economy Forum 2025 – From vision to impact»” έκλεισε με τις ομιλίες της προέδρου του ΣΕΠΕ Γιώτας Παπαρίδου και του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και προέδρου του Eurogroup, Κυριάκου Πιερρακάκη.

Κύκλος εργασιών

Η πρόεδρος του ΣΕΠΕ μίλησε για την ψηφιακή τεχνολογία, λέγοντας ότι «δεν είναι έκτακτη ανάγκη, για να την εφαρμόζουμε όποτε υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια. Είναι ο κεντρικός άξονας λειτουργίας της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και η αναγκαία παράμετρος κοινωνικής ευημερίας. Για τα επόμενα πέντε χρόνια, στο 2030, αναμένεται ο κλάδος ψηφιακής τεχνολογίας να συνεισφέρει το 6% σε αξία αγοράς ή το 12-13% σε κύκλο εργασιών επί του προβλεπόμενου πραγματικού ΑΕΠ και οι αναμενόμενες και επαγόμενες επιπτώσεις στην οικονομία να αγγίξουν τα 27,8 δισεκατομμύρια ευρώ».

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είπε η ψηφιακή πολιτική δεν έχει την τεχνολογία ως αυτοσκοπό. Η ψηφιακή πολιτική δεν ξεκινά από την τεχνολογία, αλλά από τη διακυβέρνηση, τη νομοθέτηση και τον τρόπο που λειτουργεί το κράτος. Χαρακτήρισε το “gov.gr” και το πρόγραμμα “Mίτος” ως δύο από τα πιο εμβληματικά επιτεύγματα του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους επισημαίνοντας: Ενώ η χώρα διέθετε το απαραίτητο τεχνολογικό υπόβαθρο και “hardware”, εκείνο που έλειπε ήταν το “software” – η θεσμική, διοικητική και οργανωτική αρχιτεκτονική, που θα επέτρεπε στην τεχνολογία να αποδώσει ουσιαστικά αποτελέσματα .

Αναφερόμενος στην εξαγορά του Ελληνικού Χρηματιστηρίου από την Euronext, δήλωσε ότι δημιουργούνται νέες προοπτικές και για τον κλάδο της τεχνολογίας, μέσα σε ένα περιβάλλον εντεινόμενης ευρωπαϊκής και διεθνούς ολοκλήρωσης.