“Σκάνδαλο” ΔΝΤ: Θα πληρώσει η Βουλγάρα τη νύφη για τον ψυχρό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας;

Ο ψυχρός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας έχει βάλει το στόχαστρο και στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας, μεταξύ των οποίων και η Βουλγάρα οικονομολόγος Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, που τώρα είναι διευθύντρια του ΔΝΤ αλλά στην επίμαχη περίοδο που εξετάζουν οι Αμερικανοί διοικούσε την Παγκόσμια Τράπεζα. Η Γκεοργκίεβα ήταν στο τιμόνι της Παγκόσμιας Τράπεζας για μικρό χρονικό διάστημα, όταν αποχώρησε ο Νοτιοκορεάτης (αλλά με αμερικανική πλέον υπηκοότητα) Τζιμ Γιονγκ Κιμ.

Και αυτός κατηγορείται ότι είχε προσπαθήσει να χειραγωγήσει δεδομένα ώστε να αναβαθμιστούν στην κατάταξη της Τράπεζας Κίνα, Αζερμπαϊτζάν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ότι πίεζε υφισταμένους του να τροποποιήσουν τις εκθέσεις τους επ’ αυτών. Η Γκεοργκίεβα ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος στην Παγκόσμια Τράπεζα από το 2017 έως το 2019, οπότε και μετά την παραίτηση του Κιμ ανέλαβε για δύο μήνες την γενική διεύθυνση και εν συνεχεία ανέλαβε το ΔΝΤ.

Η 58χρονη οικονομολόγος γεννήθηκε στη Σόφια και ο πατέρας της ήταν δημόσιος υπάλληλος ως πολιτικός μηχανικός ενώ ο παππούς της ήταν ο εθνεγέρτης δάσκαλος Ιβάν Καρσόφσκι. Στην εφηβεία της ο πατέρας της αρρώστησε βαριά και η οικογένεια αντιμετώπισε οξύτατα οικονομικά προβλήματα. Η ίδια κατάφερε να σπουδάσει οικονομικά στη Σόφια και με υποτροφία εν συνεχεία στο London School of Economics.

Στην Παγκόσμια Τράπεζα προσελήφθη το 1993 ως περιβαλλοντικός οικονομολόγος για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία και τελικά τέθηκε επικεφαλής του τμήματος Περιβαλλοντικής Οικονομίας. Στο διάστημα 2004-2007 διηύθυνε το τμήμα αυτό που είχε έδρα στη Μόσχα. Μετατέθηκε στην Ουάσιγκτον ως διευθύντρια Στρατηγικής στην Βιώσιμη Ανάπτυξη και ανελίχθηκε σε αντιπρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Έρευνα κι από το ΔΝΤ

Παραιτήθηκε όμως για να αναλάβει το 2010 την θέση Επιτρόπου στην ΕΕ στο Μεταναστευτικό. Το 2014 ο Γιούνκερ της έκανε αντιπρόεδρο στο Τμήμα Προϋπολογισμού και Ανθρώπινου Δυναμικού αν και προοριζόταν για υψηλότερο αξίωμα. Το 2016 η Παγκόσμια Τράπεζα την ξαναπήρε αυτή τη φορά ως διευθύνουσα σύμβουλο στο τμήμα Ανάπτυξης. Το 2019, όταν αναγγέλθηκε η παραίτηση του προέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας Τζιμ Γιον Κιμ, ανακοινώθηκε ότι προσωρινά θα οριζόταν ως μεταβατική πρόεδρος η Γκεοργκίεβα.

Το Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς όμως η Γκεοργκίεβα δέχτηκε την πρόταση να πάει ως διευθύντρια στο ΔΝΤ. Μια αυτοπροσδιοριζόμενη ως ανεξάρτητη έρευνα το 2021, από ένα αμερικανικό δικηγορικό γραφείο αμφιλεγόμενης αντικειμενικότητας, το Wilhelm Hale, άρχισε να δημοσιεύει αναφορές για παρατυπίες στις αξιολογήσεις κρατών στην Παγκόσμια Τράπεζα, υπαινισσόμενο ότι και η Γκεοργκίεβα έδινε εντολές στους υφισταμένους της να “μαγειρεύουν” δεδομένα για να βελτιωθεί η θέση της Κίνας.

Το ΔΝΤ εν συνεχεία άρχισε και αυτό τις δικές του έρευνες για τους χειρισμούς της το 2018, τότε που ήταν ηγετικό στέλεχος την Τράπεζα. Τώρα η Γκεοργκίεβα εμφανίζεται αποδυναμωμένη. Μεταξύ των επικριτών της είναι και ένας νομπελίστας οικονομολόγος, ο Πολ Ρομέρ, που υποστηρίζει ότι ο ίδιος παραιτήθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα όταν αντελήφθη παρατυπίες και ισχυρίζεται ότι η Γκεοργκίεβα προσπάθησε να αποσιωπήσει τις διαφωνίες για τη μεθοδολογία στην αξιολόγηση κρατών.

Το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ συνεδρίασε την περασμένη Πέμπτη κατόπιν αιτήματος της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα και έχει άλλη μια συνεδρίαση με αντικείμενο την κατάσταση της ινδικής οικονομίας. Όταν ρωτήθηκε από το Γαλλικό Πρακτορείο, το ΔΝΤ απέφυγε να διευκρινίσει αν θα επανεξετασθεί το “θέμα Γκεοργκίεβα”. Εκπρόσωπος του ΔΝΤ δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ότι το διοικητικό συμβούλιο «εξετάζει το θέμα και ότι όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, η επιτροπή δεοντολογίας θα δώσει την αναφορά της».

Τέλος η έκθεση “Doing Business”

Εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης δήλωσε: «Η Βρετανία εξετάζει το όλο ζήτημα για τις αναφερόμενες αδικαιολόγητες πιέσεις ώστε να εμφανιστεί βελτιωμένη η θέση της Κίνας. Στηρίζουμε τη διαφάνεια και εξετάζουμε τη  δημοσιοποίηση των ευρημάτων της ανεξάρτητης έρευνας περί παρατυπιών στα δεδομένα». «Η εμπλοκή της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα στη χειραγώγηση των δεδομένων προς όφελος της Κίνας είναι ανησυχητική», σχολίασε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Άντι Μπαρ, εκτιμώντας ότι «είναι ουσιώδες να διαφυλαχθεί η ακεραιότητα του ΔΝΤ».

Ο επίσης Ρεπουμπλικανός Φρεντς Χιλ, χαρακτήρισε επίσης «ανησυχητικά τα συμπεράσματα της έρευνας και αν ισχύουν, αμαυρώνεται η φήμη του ΔΝΤ». Πρόσθεσε ότι «πρόκειται για άλλο ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας εργάζεται συστηματικά για να εργαλειοποιήσει διεθνείς οργανισμούς».

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανέφερε ήδη από χθες ότι αναλύει την έκθεση, χαρακτηρίζοντας «ανησυχητικά» τα συμπεράσματα των ερευνητών και τόνισε ότι «βασική ευθύνη του είναι να διαφυλάξει την ακεραιότητα των διεθνών οικονομικών οργανισμών». Οι παρατυπίες φέρονται να επηρέασαν την έκθεση που συντάσσει η Παγκόσμια Τράπεζα υπό τον τίτλο “Doing Business” – έκθεση που κατατάσσει τις χώρες ανάλογα με το επενδυτικό κλίμα σε κάθε μία, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες παραμέτρους.

Το 2017 η Κίνα βρισκόταν στην 78η θέση. Για να μην πέσει ακόμη χαμηλότερα, στην έκθεση του επόμενου έτους, αλλά και για να εξασφαλίσουν τη στήριξη του Πεκίνου σε ευαίσθητες διαπραγματεύσεις, η Γκεοργκίεβα και ο τότε πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο Αμερικανός Τζιμ Γιονγκ Κιμ, κατηγορούνται ότι επεδίωξαν να τροποποιήσουν τη μεθοδολογία της έκθεσης. Η Γκεοργκίεβα δήλωσε ότι «είναι λανθασμένα τα συμπεράσματα της έρευνας για τις φερόμενες παρατυπιες», αλλά πάντως η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε ότι σταματά τη δημοσίευση της έκθεσης Doing Business.