Σε ποιες περιοχές παίρνουν “φωτιά” οι αντικειμενικές αξίες

Την μεταρρύθμιση στο σύστημα για τις αντικειμενικές αξίες ανακοίνωσε σήμερα  ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι ο ΕΝΦΙΑ αναδιαμορφώνεται χωρίς όμως να αυξάνεται το ποσό που αποφέρει. Ρεκόρ αναπροσαρμογής καταγράφεται στο Λαιμό της Βουλιαγμένης που πάει από τα 8.900 το τ.μ. στα 10.800 ευρώ και είναι η υψηλότερη αντικειμενική αξία στη χώρα.

Δεν θα προκύψουν, όπως είπε, επιβαρύνσεις για τη μεσαία τάξη, ακόμα και αν αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες και θα επιβαρυνθούν κυρίως κατοικίες σε περιοχές της χώρας που υποφορολούνταν και όπου οι αντικειμενικές αξίες ήταν δυσανάλογα χαμηλές, συγκρινόμενες με την ζήτηση και την πραγματική αγοραστική τους αξία. Οι τιμές παίρνουν φωτιά στη Μύκονο, στα νότια προάστια της Αττικής αλλά και στην Ιθάκη. Στην τελευταία η αύξηση των αντικειμενικών αξιών φθάνει το 250%.

Θα σημειωθεί μεγαλύτερη αύξηση των αντικειμενικών αξιών στα νότια προάστια γιατί υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον και οικιστική ανάπτυξη. Με το νέο χάρτη των αντικειμενικών αξιών η κάλυψη πληθυσμού διευρύνεται από το 85% στο 98%. Εντάσσονται στις αντικειμενικές αξίες 3.478 περιοχές, ενώ 13.808 ζώνες έχουν ανοδική τάση της τάξης του 8%.

Οι νέες αντικειμενικές αξίες θα ενεργοποιηθούν από 1ης Ιανουαρίου 2022 όσον αφορά στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, των φόρων στις μεταβιβάσεις ακινήτων (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές) και όλους τους φόρους που βαρύνουν σήμερα τα ακίνητα. Οι φορολογούμενοι έχουν κάποιους μήνες στη διάθεσή τους για να αποφασίσουν εάν τους συμφέρει να προχωρήσουν μέχρι το τέλος τους έτους στην απόκτηση ή μεταβίβαση κάποιου ακινήτου.

Όπως είπε ο Σταϊκούρας οι όποιες μεταβολές και αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες δεν θα μεταφραστούν αυτομάτως στον ΕΝΦΙΑ καθώς θα υπάρξουν αλλαγές στους συντελεστές. «Αυτοί που θα επιβαρυνθούν είναι οι έχοντες κατοικίες σε περιοχές της χώρας που υποφορολογούνταν και αυτός ο δημοσιονομικός χώρος θα αξιοποιηθεί για να ελαφρύνουν τα βάρη σε άλλες κατοικίες», είπε ο Χρήστος Σταϊκούρας και πρόσθεσε: «Θα εξετάσουμε πάντως το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης της φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας».

Πού παίρνουν φωτιά

Αυξήσεις παρατηρούνται κυρίως σε ζώνες τουριστικών περιοχών, αλλά και σε περιοχές με υψηλό τουριστικό ενδιαφέρον. Στη Μύκονο υπάρχει ζώνη που η αντικειμενική αξία αυξάνει πάνω από 200%, σημείωσε ο υπουργός. Αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες θα υπάρξουν και στην Αττική, ιδίως σε περιοχές στα νότια. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις γίνονται σε περιοχές έντονου αγοραστικού ενδιαφέροντος και σε τουριστικά φιλέτα. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η Μύκονος όπου η αντικειμενική αξία ήταν εξαιρετικά χαμηλή (μόλις 1.200 ευρώ ανά τετραγωνικό) και πλέον με την αναπροσαρμογή η Τιμή ζώνης εκτοξεύεται κατά 217% και να φτάνει στα 3.800 ευρώ το τ.μ.

Απεναντίας, παίρνουν ανάσα οι υποβαθμισμένες περιοχές στην πρωτεύουσα αλλά και πολλοί οικισμοί στην περιφέρεια που ήταν αδικημένοι φορολογικά, όπως τα Άνω Λιόσια. Οι οικισμοί σε ζώνη με τιμή τα 650 ευρώ, θα δουν πτώση της τάξεως 31%, καθώς η αντικειμενική τους αξία μειώνεται πλέον στα 450 ευρώ ανά τ.μ. Στη Φλώρινα οι μειώσεις φτάνουν μέχρι και το 50%, αφού σε οικισμό που εντάσσεται για πρώτη φορά στο σύστημα των αντικειμενικών η τιμή της εφορίας δεν αυξάνεται, αλλά αντιθέτως μειώνεται από το νέο έτος: από 600 ευρώ που ισχύει σήμερα πέφτει σε 300 ευρώ το τετραγωνικό.

Από τους ιδιοκτήτες ακινήτων στις 13.808 περιοχές (Ζώνες) που αλλάζουν τιμή, το 50% αντιμετωπίζει αυξήσεις. Στις άλλες μισές, οι τιμές είτε παραμένουν ίδιες, είτε μειώνονται. Οι αυξήσεις είναι τριών ταχυτήτων και διαφοροποιούνται ανάλογα με το αν η περιοχή είναι ήδη εντός του συστήματος Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων (ΑΠΑΑ) ή αν εντάσσεται τώρα για πρώτη φορά ή εάν επεκτείνεται η Τιμή Ζώνης και σε αυτήν.

Εντυπωσιακή είναι η περίπτωση της Ιθάκης, στην Α’ Ζώνη στο Βαθύ, όπου καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση Τιμής Ζώνης στη χώρα (+250%) λόγω ένταξης του νησιού στις αντικειμενικές τιμές. Από 600 ευρώ ανά τετραγωνικό που χρησιμοποιείται ως αξία τώρα (με βάση τη χαμηλότερη στην περιφέρεια) η Τιμή Ζώνης ορίζεται στα 2.100 ευρώ ανά τ.μ.

Κέντρο Αθήνας

Σε απόλυτους αριθμούς η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται σε περιοχή που είναι ήδη ενταγμένη στις αντικειμενικές, στον Λαιμό της Βουλιαγμένης, όπου η Τιμή Ζώνης αυξάνεται κατά 1.900 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Όμως και σε 165 οικισμούς στους οποίους επεκτείνονται οι Τιμές Ζώνης, οι αυξήσεις ξεπερνούν κατά πολύ το 40% κατά μέσον όρο. Σε άλλες απεναντίας, όπως την Αλεξανδρούπολη, που εντάσσεται για πρώτη φορά σε δική της Ζώνη, ενώ έως τώρα η τιμή ήταν 850 το τ.μ. από 1ης Ιανουαρίου θα έχει αντικειμενική αξία 600 ευρώ το τ.μ.

Στο κέντρο της Αθήνας κάποιες ζώνες δεν έχουν απολύτως καμία μεταβολή. Στο Μαρούσι όμως από 1.300 το τ.μ. πάνε τα 2.000 ευρώ και στο Χαλάνδρι από 1250 το τ.μ. πάνε στα 1.900 ευρώ. Μειώσεις τιμών έως περίπου 50% παρατηρούνται σε όλη την Ελλάδα, τόσο σε υφιστάμενες Ζώνες όσο και σε οικισμούς που εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα. Η μεγαλύτερη μείωση τιμών σε όλη τη χώρα παρατηρείται στην βόρεια Κέρκυρα, όπου υπάρχει περιοχή που εντάσσεται στο σύστημα των αντικειμενικών και ορίζονται ως Τιμή Ζώνης τα 500 ευρώ ανά τετραγωνικό αντί 1.050 ευρώ, που εφαρμοζόταν έως σήμερα λόγω του όμορου δήμου βάσει του οποίου υπολογιζόταν η τιμή και για τις γύρω περιοχές.

Περιοχές με νέα projects, όπως το Ελληνικό που αναπλάθεται ή περιοχές όπου επεκτείνεται το μετρό, επίσης έρχονται αντιμέτωπες με αυξημένες αντικειμενικές αξίες. Σε οικισμό στη Χερσόνησο Ηρακλείου Κρήτης η τιμή της Εφορίας σήμερα είναι 600 ευρώ το τ.μ. Με την ένταξή του στις αντικειμενικές η τιμή εκτοξεύεται σε 1.050 ευρώ το τετραγωνικό (αύξηση 75%). Επίσης αυξάνεται με τις αντικειμενικές αξίες η φορολόγηση στις παραλίες της Αττικής (Λεγρενά, Σούνιο, Χάρακας, Δασκαλειό, Κακιά Θάλασσα, Λιμανάκια Κερατέας κ.ά). Στο Λαγονήσι από 750 το τ.μ. η αντικειμενική αξία πάει στα 1.450.

Τι γίνεται στα νησιά

Στην Ανάβυσσο από 1.050 το τ.μ. πάει στα 1.700. Στην Αίγινα αυξάνονται οι τιμές στην Πέρδικα και Σουβάλα, σε νησιά του Αιγαίου επίσης (Μύκονο, Σαντορίνη, Τήνο, Σίφνο, Σάμο, Κάλυμνο, Κω και Ρόδο) αλλά όχι στην Χίο, ενώ στην Αχαΐα αυξάνονται σε Διακοπτό, Αιγείρα, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος, Βραχναίικα κ.ά.

Στην Ηλεία αυξάνονται σε Κυλλήνη, Ανδραβίδα, Αρχαία Ολυμπία, στην περιφέρεια Θεσσαλονίκης αυξάνονται στον Λαγκαδά. Στη Χαλκιδική αυξάνονται σε όλες τις παραλιακές περιοχές, Ποσείδι, Νέα Καλλικράτεια έως την παραλία Διονύσου κ.ά., στα Τρίκαλα αυξάνονται σε Περτούλι, Ελάτη, Καστράκι, Φαρκαδώνα και στην Άρτα αυξάνονται σε Τζουμέρκα, Κομμένο, και Κομπότι.

Στο Ιόνιο αυξάνεται στην Ζάκυνθο (Βολίμες, Κερί, Καλαμάκι, Βασιλικός), στην Κεφαλονιά (Ληξούρι, Σάμη, Φισκάρδο, Βασιλικιάδες) στο Βαθύ Ιθάκης, στην Κέρκυρα (Λευκίμμη, Παλαιοκαστρίτσα, Κασσιόπη, Στρογγύλη) και στην Λευκάδα (Πόρτο Κατσίκι, Καλαμίτσι, Αγ. Νικήτας).

ΕΝΦΙΑ και δόσεις

Όπως είπε ο Χρ. Σταϊκούρας ο ΕΝΦΙΑ το 2022 θα πληρωθεί σε περισσότερες από έξι δόσεις. Η αλλαγή της Τιμής Ζώνης δεν σημαίνει αυτόματα και αύξηση ή μείωση του αντίστοιχου ΕΝΦΙΑ. Αυτό συμβαίνει διότι ο ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με συντελεστές οι οποίοι επιβάλλονται σε ένα εύρος αντικειμενικής αξίας-κλιμάκιο. Για παράδειγμα σε ζώνη με τιμή από 751 ευρώ έως 1.050 ευρώ επιβάλλεται φόρος 2,9 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο του ακινήτου και για ζώνη με τιμή από 1.501 έως και 2.000 ευρώ ισχύει συντελεστής φόρου 3,7 ευρώ ανά τ.μ., ενώ για ζώνη με τιμή 2.001-2.500 ευρώ επιβάλλεται φόρος 6 ευρώ ανά τ.μ.

Στόχος είναι τα κρατικά έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ να μην μεταβληθούν, δηλαδή να μείνουν στα 2,25 δισ. το χρόνο. Άρα, όπου οι Τιμές Ζώνης αυξάνονται, αναμένεται να υπάρξει μείωση των υπόλοιπων συντελεστών που συνθέτουν την εξίσωση του φόρου που θα πληρώσουν από τον Μάρτιο του 2022 οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Η κυβέρνηση επιδιώκει με τις αναπροσαρμογές να έχει έσοδα 400 εκατ. ευρώ ώστε αυτά να καλύψουν το κενό που θα προκύψει μεσοσταθμικά στα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ από το 2022.

Παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει το 2022 να καταργηθεί ο συμπληρωματικός φόρος που επιβάλλεται στα ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ που βεβαιώθηκε το 2020 ανήλθε σε 631,38 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 352,52 εκατ. ευρώ πληρώνεται από φυσικά πρόσωπα και 272,38 εκατ. ευρώ από επιχειρήσεις.