Σε τούνελ δεκαετίας η ελληνική οικονομία

Νομίζω ότι πλέον έχει γίνει κατανοητό ότι δεν μιλάμε για την κρίση και την ύφεση της ελληνικής οικονομίας που προκλήθηκε λόγω Covid-19 αλλά για την κρίση και την ύφεση της δεκαετίας του 2020. Όσοι ακόμα αμφισβητούν αυτή την άποψη και πιστεύουν ότι πρόκειται για μια συγκυριακή και πρόσκαιρη μείωση του ΑΕΠ ας ρίξουν μια ματιά στα οικονομικά στοιχεία.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία δεν υπάρχει ούτε ένας δείκτης που να μην έχει κατακρημνιστεί σε μια οικονομία με αποπληθωρισμό στο -1,8%, με χρέος που προσεγγίζει το 200% του ΑΕΠ και έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου πλησίον στο 8% του ΑΕΠ. Σήμερα περισσότερο από ποτέ υπάρχει η ανάγκη να σταματήσει επιτέλους η εποχή της επιτηδευμένης αμεριμνησίας και της αλόγιστης αισιοδοξίας για την πορεία της οικονομίας. Η μέχρι τώρα προετοιμασία για την ανάσχεση της κρίσης θα ταίριαζε περισσότερο σε μια συγκυριακή κάμψη στην οικονομία του Λουξεμβούργου ή της Δανίας.

Για την επαναφορά στην πραγματικότητα ικανή και αναγκαία συνθήκη είναι να δοθούν πιεστικές απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα:

Απαιτείται να δοθεί μια ουσιαστική απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα ποιος θα καλύψει το εθνικό μας έλλειμμα. Δηλαδή το άθροισμα του δημοσιονομικού ελλείμματος (ίσως και των έκτακτων μέτρων), των τοκοχρεωλυσίων και του ελλείμματος του εξωτερικού ισοζυγίου.

Όπως επίσης δεν έχει δοθεί κάποια ουσιαστική απάντηση για την προέλευση των πόρων που θα χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη της οικονομίας δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ένδειξη για την χρηματοδότηση της οικονομίας από το ταμείο ανάκαμψης για τον επόμενο ενάμιση χρόνο καθώς και για τον τρόπο εκταμίευσης μετά το 2022.

Η δημόσια συζήτηση και η ατζέντα της οικονομικής πολιτικής δεν μπορεί να εξαντλείται και να περιχαρακώνεται αποκλειστικά στον τρόπο διαχείρισης των πόρων ενός ταμείου που ακόμα δεν έχει πόρους ή σε δεοντολογικές προσέγγισης για την κοινωνία και την ηθική αναμοχλεύοντας τα ήδη χιλιοειπωμένα θέματα ακόμα από την δεκαετία του 1980. Το γεγονός αυτό αποτελεί μία παγκόσμια πρωτοτυπία. Θέματα όπως της παραγωγικότητας της εργασίας, του εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης, επιτάχυνση της δικαιοσύνης κ.λ.π. συνεχίζουν να αποτελούν τροχοπέδη για την οικονομία.

Δεν επιλύθηκαν ούτε με την δεκαετή περιπέτεια των μνημονίων και συνεχίζουν να στοιχειώνουν την κοινωνία αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση μεγάλων κρίσεων και κλιμάκωση της ανεργίας πρέπει να υπάρχει μια ιεράρχηση των προβλημάτων. Η εμμονή στα παραπάνω αποδεικνύει ότι υπάρχει ένα ουσιαστικό πρόβλημα αντίληψης της πραγματικότητας και στρατευμένης αποσιώπησης των κυρίαρχων προβλημάτων.