Στον αέρα η προστασία της πρώτης κατοικίας

Ανοιχτά φαίνεται ότι είναι όλα τα ενδεχόμενα σε ότι αφορά την προστασία πρώτης κατοικίας, καθώς οι δανειστές ζητούν το άμεσο ξήλωμα του νόμου Κατσέλη, οι τράπεζες ετοιμάζουν αντεπίθεση προσφορών και το Μαξίμου τηρεί στάση αναμονής, ζυγίζοντας την κατάσταση. Σε αυτό συνέβαλε και η έντονη ανησυχία που προκάλεσε στους δανειολήπτες η προαναγγελία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη για την κατάργησης του ισχύοντος νόμου.

Οι δανειστές επιθυμούν την κατάργηση του νόμου και οι θεσμοί, οι οποίοι έγιναν πλέον δανειστές, τον θεωρούν ελληνική πατέντα και «προϊόν μιας συγκυρίας κρίσεως», η οποία έχει παρέλθει. Από την πλευρά του, το Μαξίμου προσπαθεί να αποφύγει το ενδεχόμενο η κατάργηση του συγκεκριμένου νόμου να γίνει η πιο ισχυρή απόδειξη, ότι η χώρα βγήκε από τα μνημόνια.

Ο Δραγασάκης πάντως συντάχθηκε προ ημερών με την άποψη των δανειστών-θεσμών, προαναγγέλλοντας την κατάργηση και την αντικατάστασή του με έναν άλλον νόμο, ο οποίος επίσης θα παρέχει προστασία, αλλά θα συνεκτιμά ότι η κρίση έχει ξεπεραστεί. Αν και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δεν έδωσε κάποιο χρονοδιάγραμμα, οι δηλώσεις του άνοιξαν τον δρόμο για αλλαγές επί το χείρον σε ό,τι αφορά τους δανειολήπτες.

Στο τέλος του χρόνου οι αποφάσεις

Οι διαθέσεις των θεσμών είναι γνωστές πριν από την 21^η Αυγούστου, ημέρα εξόδου της χώρας από τα μνημόνια. Γνωστή ήταν και η πρόθεση της κυβέρνησης να διατηρήσει σε ισχύ τον νόμο Κατσέλη, χωρίς αλλαγές, και για το 2019, χρονιά πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων.

Οι πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να προσπαθεί ακόμη για την παράταση του νόμου, με το ίδιο καθεστώς, ο Δραγασάκης ωστόσο έχει ανοίξει την συζήτηση για την αντικατάστασή του. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στο τέλος του έτους και, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου, αφού εξεταστεί από τους θεσμούς η πορεία του νόμου και αξιολογηθούν τα αποτελέσματα του.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ελληνικές αρχές απέστειλαν την περασμένη εβδομάδα στους εκπροσώπους των θεσμών την μεταμνημονιακή έκθεση εποπτείας (Post-Programme Surveillance Report) για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2018, στην οποία καταγράφεται και η πορεία του νόμου. Αναμένεται πλέον η αξιολόγηση και η απάντηση των θεσμών, η οποία τοποθετείται, από το δημοσίευμα,  γύρω στις 20 Νοεμβρίου.

Η ίδια πηγή αναφέρει ότι κύκλοι της διαπραγματευτικής ομάδας υποστηρίζουν πως τα στοιχεία του εννεαμήνου δεν παρουσιάζουν κάποια αξιοσημείωτη βελτίωση συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα του νόμου. Και αυτό γιατί μετά τις αλλαγές που ψηφίστηκαν τον Ιούνιο του 2018 με το πολυνομοσχέδιο, μόνον περίπου 2.000  από τους 150.768 που είχαν προσφύγει στην προστασία του νόμου τον εγκατέλειψαν. Στην κυβέρνηση ωστόσο εκτιμούν ότι μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου αρκετοί δανειολήπτες, οι οποίοι  έχουν ήδη ενημερωθεί, θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την προστασία του συγκεκριμένου νόμου.

Υπάρχει βεβαίως πάντα και η πολιτική λύση. Να δώσει ο Τσίπρας παράταση του νόμου και το 2019, το οποίο θα επιφέρει αρνητική αξιολόγηση από τους θεσμούς, θα τον απαλλάξει όμως από το πολιτικό κόστος της κατάργησης του νόμου.

Τι κάνουν οι τράπεζες

Οι τράπεζες δεν περιμένουν θεαματικά αποτελέσματα από την χρήση του νόμου και ζητούν αυστηρότερα κριτήρια, ένα από αυτά είναι η  διαμόρφωση της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας από 75 έως  155 χιλιάδες ευρώ, με προσαυξήσεις ανάλογες με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη.

Παραλλήλως προτείνουν γενναίο «κούρεμα» σε όσους παραιτούνται από την προστασία του νόμου Κατσέλη σε ποσοστά έως 40% για στεγαστικά και έως 80% για καταναλωτικά δάνεια.

Νέα ρύθμιση που θα αντικαταστήσει τον νόμο Κατσέλη-Σταθάκη, ο οποίος ολοκληρώνεται τα Χριστούγεννα του 2018, προανήγγειλε πάντως και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης. Όπως είπε η νέα ρύθμιση «θα κινείται στο ίδιο πνεύμα, της προστασίας, δηλαδή, της πρώτης κατοικίας με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και τον ταυτόχρονο εξοβελισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών».